بيماري انسداد ريوي مزمن chronic obstructive pulmonary disease
بيماري انسداد ريوي مزمن
|
chronic obstructive pulmonary disease |
|
اطلاعات اوليه
|
|
| توضيح كلي |
| بيماري انسداد ريوي مزمن اصطلاحي است كه براي انسداد مزمن مجاري هوايي ناشي از آمفيزم، برونشيت مزمن، آسم، يا تركيبي از اين اختلالات به كار مي‌رود. غالباً، تركيب شامل برونشيت و آمفيزم است. بروز اين بيماري مرتباً در حال افزايش است. مردان بيشتر از زنان دچار اين بيماري مي‌شوند (تا همين اواخر، مردان بيشتر از زنان سيگار مي‌كشيدند). |
| علايم شايع |
امكان دارد علايم تا سنين ميانسالي ظاهر نشوند، با اين كه عقيده بر اين است كه بيماري از همان اوايل دوران بزرگسالي آغاز مي‌شود.
برونشيت: سرفه مكرر يا حملات سرفه قطاري كه معمولاً خلط‌دار است.
تنگي نفس: تنگي نفس كه طي چندين سال بر شدت آن افزوده مي‌شود.
وجود خلطي كه ضخيم است و به سختي مي‌توان آن را خارج كرد. رنگ و خصوصيات خلط برحسب اين كه عفونت وجود داشته باشد يا نه، متغير است.
آمفيزم: غالباً در مراحل اوليه علامتي وجود ندارد.
گاهي بروز عفونت‌هاي مكرر در ريه‌ها يا لوله‌هاي نايژه‌اي
خس خس يا سرفه در حد كم
خلط در حد خيلي كم
كاهش وزن |
| علل |
آسيب به ريه‌ها به علت التهاب و تحريك نايژه‌اي ناشي از:
كمبود آنتي‌تريپسين (يك آمفيزم ارثي)
شايد عفونت ويروسي
مواجهه شغلي با مواد تحريك‌كننده (مثلاً در مورد آتش‌نشانان)
سيگار كشيدن
آلودگي هوا |
| عوامل افزايش دهنده خطر |
قرار گرفتن در معرض دود سيگار (به خصوص بزرگسالاني كه والدين آنها سيگار مي‌كشيدند)
بروز ذات‌الريه ويروسي در اوايل زندگي
سابقه خانوادگي آلرژي، يا بيماري‌هاي تنفسي و ريوي
سيگار كشيدن
پيري |
| پيشگيري |
اجتناب از سيگار كشيدن مهمترين كاري است كه مي‌توان انجام داد. اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سيگار نيز اهميت دارد زيرا يكي از عوامل خطر به حساب مي‌آيد.
هم‌اكنون مطالعاتي در جريان هستند تا مشخص شود كه آيا روشي براي شناسايي زودهنگام اين بيماري وجود دارد يا خير. |
| عواقب مورد انتظار |
كاهش تدريجي كار ريه. اما با درمان مي‌توان علايم را كاهش داد و از عفونت‌ها پيشگيري كرد. درمان به شما كمك خواهد كرد تا زندگي فعال و پر بارتري داشته باشيد.
طول عمر كاملاً متغير است. در بيماران جوان‌تر امكان دارد پيش‌آگهي خوب باشد، در حالي كه در بيماران مسن‌تر پيش‌آگهي بدتر است، به خصوص اگر مشكلات ديگري مثل تند شدن ضربان وجود داشته باشد.
همچنين بيماراني كه در ارتفاع حدود 1100 متر به بالا زندگي مي‌كنند طول عمرشان كمتر است. |
| عوارض احتمالي |
عفونت‌هاي مكرر؛ اضطراب و يا افسردگي
ساير عوارض عبارتند از: پرفشاري خون ريوي، قلب ريوي (منظور قلبي كه در اثر مشكل ريه خود دچار مشكل شده است)، پلي‌سيتمي (پر خوني) ثانويه، تشكيل حفره‌هايي در ريه، و نارسايي تنفسي |
| درمان |
|
| اصول كلي |
- امكان دارد آزمايشات تشخيصي شامل موارد زير باشند: آزمايش خون، بررسي كار ريه، سي‌تي اسكن، عكس گرفتن از نايژه‌ها با ماده حاجب، و عكس قفسه سينه
- اهداف كلي درمان عبارتند از: تخفيف علايم، كند كردن روند پيشرفت بيماري، و جلوگيري از بروز عوارض
- درمان در منزل معمولاً كافي است، اما اگر عفونت رخ دهد يا علايم بدتر شوند امكان دارد بستري كردن در بيمارستان ضروري باشد.
- ترك سيگار اهميت زيادي دارد: از قرار گرفتن در معرض دود سيگار و مواد تحريك‌كننده نيز بايد اجتناب شود.
- نصب سيستم تهويه مطبوع فيلتردار در منزل نيز ممكن است كمك‌كننده باشد.
- وضعيت سلامت نايژه‌ها را مي‌توان با استنشاق بخار آب، تخليه نايژه‌ها به كمك تغيير وضعيت بدن، و فيزيوتراپي مخصوص قفسه سينه بهبود بخشيد.
- واكسن پنوموواكس (براي پيشگيري از ذات‌الريه ناشي از باكتري پنوموكك) و سالانه يك بار واكسن آنفلوانزا
- با پيشرفت بيماري ممكن است نياز به اكسيژن وجود داشته باشد. |
| داروها |
داروهاي گشادكننده نايژه تجويز مي‌شوند. اول اين درمان امتحان مي‌شود و پس از ارزيابي پاسخ به آن، دوز دارو طوري تنظيم مي‌شود تا اثرات جانبي به حداقل برسند.
آنتي‌بيوتيك‌ها براي عفونت
در بعضي از بيماران، مصرف كورتيكواستروييدها ممكن است سودمند باشد.
امكان دارد داروهايي براي اضطراب يا افسردگي توصيه شود، اما اين داروها بايد با احتياط مصرف شوند زيرا بيمار نبايد زياده از حد تحت اثرات آرام‌بخش و خواب‌آوري اين داروها قرار گيرد.
تجويز آنتي‌تريپسين در مواردي كه كمبود آن وجود دارد. |
| فعاليت |
بي‌تحركي طولاني‌مدت باعث افزايش ناتواني مي‌شود. اگر بيماري قلبي شديدي وجود نداشته باشد، لازم است كه بيمار برنامه ورزشي منظمي را دنبال كند (معمولاً پياده‌روي)
اقداماتي مثل كار درماني، بازتواني كاري، و فيزيوتراپي نيز شايد توصيه شوند. |
| رژيم غذايي |
| رژيم خاصي توصيه نمي‌شود، اما تغذيه مناسب براي حفظ سلامت مهم است. روزانه حداقل 10-8 ليوان مايعات بنوشيد. |
| در اين شرايط به پزشك خود مراجعه نماييد |
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم بيماري انسداد ريوي مزمن را داريد.
اگر تب به علايم اضافه شود يا درد قفسه سينه افزايش يابد.
اگر در خلط خون ظاهر شود يا خلط ضخيم شود.
اگر حتي در زماني كه استراحت مي‌كنيد يا سرفه نداريد نيز تنگي نفس داشته باشيد.
|
|
| منبع |
