ارگونومی و کار زنان

ارگونومي و كار زنان
با افزایش تعداد زنان شاغل ‌، نگرانی در مورد سلامتی و امنیت آنها نیز افزایش می یابد .علاوه برخطرات ابتدایی برای همه كارگران ، مواردی خاص سلامتی و ایمنی كارگران زن وجود دارد كه موانعی برای ورود و باقی ماندن زنان درمحیط كارایجاد می كند.بهبود شرایط كار برای زنان در مشاغل مختلف علاوه بر تامین سلامتی وامنیت تلاشی در جهت جذب و نگهداری زنان كارگر است . هر سازمانی قبل از استخدام نیروی كار زن باید مطمئن شود كه محیط كار برای آنها مناسب است.امروزه حدود 60 درصد از زنان بالای 16 سال به كارهای مختلف اشتغال دارند . زنان تقریبا 44 درصد از نیروی كار و 33درصد از آسیب دیدگان در كار را تشكیل می دهند . توجه به تفاوت ها در ابعاد بدن زنان و مردان برای طراحی ابزار و محل كار یكی از وظایف مهم ارگونومیست‌ها است.
مشكلات كاری زنان :* نامناسب بودن ابزار و تجهیزات به طور فیزیكی برای كارگران زن* وجود محیط های كاری خصمانه و خشن ،محدودیت دسترسی به سرویس های بهداشتی، لباسهای محافظ وتجهیزات درسایزهای اشتباه و نامناسب ، ضعف آموزش شغلی و حمایت فیزیكی نامناسب* رواج تبعیض جنسی ونگرشهای ضد زنان در بعضی از محل های كاری* ایجاد ترس و استرس برای زنان در اثر كاردر انزوا و جدا از دیگران ومنزوی شدن به وسیله سركارگران* بی میلی نسبت به گزارش مشكلات سلامتی و ایمنی محیط كار* اثربیشتر مشكلات طراحی ارگونومیكی در محل كار بر روی زنان نسبت به مردان* ایجاد خطرات تولید مثلی و اثرات نامطلوب بر روی جنین ها در اثر استفاده از عوامل شیمیایی ، فیزیكی یا بیولوژیكی* محروم كردن زنان باردار از كار به خاطر حل مشكلات بالقوه* سپرده شدن كارهای غیر مهارتی و روتین و ساده به زنان* ابتلا به بیماریهای ماهیچهای – اسكلتی به دلیل نوع مشاغل خاص زنان* ریسك بیشتر نشستن مدید و رانندگی برای زنان باردار* آسیب های مربوط به كشش هاوتنشهای ماهیچه ای در كارهای تكراری و با سرعت بالا* عدم سازگاری یا سازگاری كم ایستگاه های كاری با اندازه و شكل بدن زنان* وجود استرس های جدی ناشی از شیفت های نامنظم وساعتهای طولانی* آسیب پذیری زنان نسبت به بیماریهای مربوط به كار به دلیل ویژگیهای فیزیولوژیكی آنها و تكنولوژی های طراحی شده نامناسب* 62 درصد از آسیب های رباطی ، 89 درصد ازآسیب های مربوط به تایپ تكراری و استفاده ازكیبرد، 64درصد آسیبهای مربوط به استفاده تكراری از ابزار و قراردادن و برداشتن اشیاء به طورمتناوب، 77درصد خستگی های چشمی ناشی ازكارباكامپیوتردرموردزنان روی می دهد.ویژگیهای كاری زنان و تفاوت آنها با مردان:* قدرت استاتیك متوسط مربوط به بازوها، پاها و تنه در مورد زنان كوچكتر از مردان است.* به طور متوسط قدرت دست زنان تقریبا” 50 تا 60 درصد قدرت دست مردان است.* یك زن با قدرت متوسط توانایی اعمال 250 نیوتون نیرو را دارد كه این مقدار در مورد یك مرد 500 نیوتن است.* به طور متوسط قدرت ماهیچه ای زنان تقریبا” 3/2 مردان است.* میزان تفاوت در سایز بدن زنان و مردان تقریبا” 20 درصد است.* قدرت ماهیچه های پایین تنه زنان بیشتر از ماهیچه های بالاتنه آنها است.* هر تفاوتی بین زن و مرد در تحمل مشكلات كار شیفتی از تفاوت در ظرفیت كاری آنها ناشی می شود.* زنان دونقطه ضعف دارند : توان متوسط پایین ترومحدوده كاری متوسط كوچكتر* زنان برای جستجو ، خواندن و پذیرفتن هشدارها و اخطارها و به كار بردن وسایل با ایمنی كامل نسبت به مردان تمایل بیشتری دارند.* دقت زنان در درك نشانه ها و علائم ایمنی نسبت به مردان بیشتر است.* زنان به ریسكها و خطرات نسبت به مردان توجه بیشتری دارند.* طاقت و تحمل كارگران زن در ارتباط با كارشان بیشتراز مردان است.* طول متوسط دست زنان 0.8 اینچ كوتاه تر از مردان است اما سایز دستگیره و وزن ابزار مطابق با سایز و قدرت دست مردان طراحی می شوند.* ساختار لگنی زنان با مردان متفاوت است ومركز ثقل آنها پایینتر ازمردان است. این مسئله بر روی مشاغلی كه نیاز به ایستادن در یك ایستگاه كاری دارد اثرمی گذارد.* زنان به طور متوسط قدرت بالا تنه كمتری نسبت به مردان دارندونمیتوانند از همه فنون مردان برای بلند كردن و جابجا كردن مواد استفاده كنند.* ابعاد بیشتر قسمت های بدن مردان معمولا” از زنان بزرگتر است وتنها چهار بعد بدن زنان از مردان بزرگتر است . بارداری نیز بر ابعاد خاصی از بدن زنان(شكم و لگن)اثرمی گذارد.* درجه حرارتی كه زنان برای محیط كار و زندگی خود ترجیح می دهند به طور متوسط 0.3 درجه سانتیگراد بالاترازاین درجه برای مردان است .بارداری :* در دوران بارداری سرعت ضربان قلب و مصرف انرژی افزایش می یابد.* كاركنان باردار نیاز به استراحت های كوتاه مدت و بسیار زیاد دارند.* اگرزنان بارداردرمعرض سروصدای بیش از90دسی بل قرارگیرند كودكانی با وزن پایین ومشكلات قلبی،ریوی وناتوانی دریادگیری به دنیا می آورند.* ارتعاش و لرزش به عنوان یك عامل ریسك ارگونومیكی ، خطر آسیب دائمی رباط را برای یك زن باردار افزایش می دهد.* حضور زنان باردار درمعرض میدانهای الكترومغناطیسی و استفاده طولانی مدت از مانیتورباید محدود شود.* زنان باردار نسبت به اثرات عوامل استرس زایروانی درمحیط كار حساس ترند.* خستگی وكار شیفتی باشیفتهای طولانی باعث تولد زودرس یا سقط جنین می شود.* كارهای كاملا” دستی یا تكراری و كاركردن درمحیط بی نور باید در طول مدت بارداری حذف شوند.* احتمال از دست دادن تعادل برای یك زن باردار در حالت ایستاده بیشتر می شود.پس در صورت امكان باید زنان باردار را به كارهای نشسته گماشت.* برای زنان باردارفضای كافی جهت حركت در اطراف ماشینها و وسایل وبین ایستگاه های كار وجود داشته باشد و برای آنها تسهیلات نشستن فراهم شود.* شرایط محل كار نباید خطری برای زن باردار و كودك او ایجاد كند.* به زنان باردار مخصوصا” در ماه های آخر بارداری كارهای سبك واگذار شودوامكان استراحت كافی در خلال آن هم وجود داشته باشد.* تسهیلات رفاهی كافی برای استفاده زنان باردار در طول كار فراهم شود.پیشنهادات و راه حل هایی برای مشكلات كار زنان:* آموزش های ارگونومیكی برای مهندسان و مدیران ضروری است تا بتوانند تغییراتی را در محل كار ، ابزار ، سازماندهی كار و فرآیندها به وجود آورند.* تجهیزات حفاظتی شخصی كه قرار است به وسیله كارگران زن مورد استفاده قرار بگیرد باید بر اساس داده های آنتروپومتری (اندازه های بدن ) زنان باشد.* برای كاهش بیماری های شغلی،ابزار، مواد و تجهیزات باید بر اساس مسائل ارگونومیكی طراحی شوند.* افزایش آگاهی درباره حدود ایمنی برای بلند كردن اشیاء و سایر حركات مثل خم كردن بالاتنه به سمت جلوبرای پیشگیری از بیماری های پشت و كمر* بی طرفی كلیه وسایل ارتباطی و اطلاع رسانی از لحاظ جنسیتی* سرویس های بهداشتی باید در وضعیت خوب و سالم و پاكیزه باشند.* لباسها و تجهیزات حفاظتی شخصی اغلب مناسب كارگران زن نیستند.برای حمایت از كارگران زن باید بندهایی به استاندارد های مربوط به لباس ها وتجهیزات اضافه شود وتولیدكنندگان آنها بازه سایزهای تولیدی را افزایش دهند . كارفرمایان هم باید با توجه به نیروی كارخود آنها را به طور مناسب تهیه كنند.* مشاغل شامل حركات تكراری و ایستادن طولانی شناسایی و كاهش داده شوند.* با توجه به اینكه بسیاری از تكنیكهای اندازه گیری ، وسایل وآزمایشها اول برای مردان توسعه داده شده وبه صورت استاندارد درآمده و بعدا” برای زنان به كار گرفته شده اند باید به طوراختصاصی برای زنان و براسا س تجربیاتشان توسعه داده شوند.* بهزنانی كه به خاطر كارشان دچار آسیب و ناتوانی می شوند باید حق ترمیم و بیمه پرداخت شود.* زنان باید برای استفاده از حق خود تشویق شوند و در مواردی كه خطرات مرتبط با ارگونومی وجود دارد كار را نپذیرند.* فرصت كافی برای یادگرفتن و آزمودن مهارت ها ی جدید و تسهیلات و امكانات آموزشی باید در اختیار كاركنان زن نیز قرار گیرد.* كمیته های زنان در اتحادیه ها باید با كمیته های سلامتی و ایمنی در همه محل های كاری مشاركت داشته باشند و زنان را به فعالیت در این كمیته ها و شركت در فعالیت های مرتبط با سلامتی و ایمنی شغلی اتحادیه ها تشویق كنند و مسائل كاری آنها را همواره در نظر داشته باشند.
http://www.myindustry.ir/asadi-resume.htmlتالیف مهدی داداشی
http://www.myindustry.ir/works-and-s...ics-women.html