مفاهیم کلی اختراع + اختراعات غیر قابل ثبت

مفاهیم کلی اختراع

اختراع چیست؟


بطور کلی اختراع حق انحصاری است که به مخترع آن در قبال خلق و ایجاد محصول با فرآیند صنعتی که دارای وصف جدید بودن ، گام ابتکاری و کاربرد صنعتی است از طرف دولت و قوه حاکمه اعطاء می شود بطورکلی اختراع به معنی راه حل جدید و نوآورانه برای حل یک مشکل فنی است . این راه حل ممکن است به ایجاد وسیله ،دستگاه ،محصول دارو یا فرآیند صنعتی کاملا جدید مربوط باشد ،یاممکن است فقط بهبود جزئی محصول یا فرآیند شناخته شده ای باشد.


مزایای ثبت اختراع چیست؟


اختراع ،حاصل و ثمره تلاش فکری و تراوش ذهنی مخترع است که در قالب یک محصول صنعتی یا فرایند صنعتی متبلور می شود و اختراع در اینجا معادل واژه (invention ) است . اما از اختراع در قوانین مختلف کشور ها زمانی حمایت میشود که این اختراعات طبق تشریفات جاریه آن کشور در موعد و زمان مقرر به ثبت رسیده باشد و شرط استفاده از این حق،ثبت آن در نزد مرجع ذیصلاح (اداره ثبت اختراعات) می باشد و در اینجا حق اختراع معادل واژه (patent ) می باشد .
پس از ثبت و اعطاء حق اختراع به مالک و مخترع ،بر طبق قانون به دو شکل از اختراع حمایت می شود :

1- حمایت ایجابی ،یعنی اینکه به دارنده حق می دهد که از خلاقیت و تلاش ذهنی خود بهره برد .

2- حمایت سلبی ،سایرین را مکلف می کند که به این حقوق حاصل از آفرینشهای فکری احترام گذاشته و مانع از هر گونه حق نقص حق بدون اجازه مالک این حقوق بشود
فلذا مخترع حق انحصاری نسبت به ساخت ،صادرات واردات ،عرضه برای فروش ،فروش و استفاده از فرآورده و کالاهایی که مستقیما از طریق فرایند بدست می آیند را دارد .
علاوه بر این در دنیای رقابت و کسب و کار ثبت اختراعات دارای مزایای زیر می باشد :.

1- موقعیت قدرتمند در بازار و امتیاز های رقابتی

2- سود بیشتر یا بازگشت بیشتر سرمایه از طریق نظام انحصار

3- درآمد مضاعف از محل تفویض اجازه بهره برداری و انتقال اختراع

4- دسترسی به فناوری از طریق لیسانس دو جانبه

5- دسترسی به بازار های جدید

6- خطر کمتر نقص حق

7- توانایی بیشتر برای دریافت وام و یا جمع آوری منابع مالی با نرخ معقول بهره

8- ابزاری قدرتمند برای اقدام قانونی علیه تقلید کنندگان و سوء استفاده کنندگان

9- وجهه مثبت شرکت یا بنگاه صاحب اختراع

10- استفاده از مزایای بنیاد ملی نخبگان

11- استفاده از تسهیلات شرکتهای فناور و دانش بنیان

12- استفاده از صندوق حمایت از پژوهشگران کشور

مدت اعتبار ورقه اختراع


اختراع حقی است که به مالک اختراع برای خلق یک اختراع جدید اعطاء می شود و عموما در کشور های مختلف مدت اعتبار ورقه اختراع برای مدت زمان محدود 20 سال اعطاء می شود . بر طبق ماده 16 قانون ثبت اختراعات ،طرحهای صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 ،اعتبار گواهینامه اختراع ،پس از بیست سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه اختراع منقضی می شود البته حفظ گواهینامه اختراع در این 20 سال منوط به پرداخت اقساط سالیانه توسط متقاضی ثبت اختراع می باشد و در صورت عدم پرداخت هزینه سالانه اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقی و با گواهینامه اختراع فاقد اعتبار می شود .

اختراعات قابل ثبت



بر ای ثبت یک اختراع علاوه بر شرط جدید بودن و گام ابتکاری و کاربرد صنعتی و افشائ کامل و موثر اختراع ، این شرط است که موضوع اختراع قابلیت ثبت اختراع را داشته باشد در اکثر قوانین ملی یا منطقه ای اختراعات در همه حوزه های صنعت در صورت احراز وجود شرایط لازم برای اختراع در همه حوزه ها و زمینه های تکنولوژی قابل ثبت است مگر مواردی که درقانون صراحتآ استثنا شده باشد یعنی قانونگذاران سعی می کنند بجای ذکر وبیان موضوعات قابل ثبت ،موارد منفی و مواردی که قابلیت ثبت را ندارد را ذکر کنند و در همین راستا قانونگذار کشور ما موضوعات که قابلیت ثبت را ندارد در ماده 4 قانون به شرح ذیل احصا نموده:

اختراعات غیر قابل ثبت (استثنائات اختراع)



طبق ماده ٤ قانونموارد زیر از حیطه حمایت از اختراع خارج است :

الف کشفیات ، نظریه های علمی ، روشهای ریاضی و آثار هنری .

ب طرحها و قواعد یا روشهای انجام کار تجاری و سایر فعالیتهای ذهنی و اجتماعی .

ج روشهای تشخیص و معالجه بیماریهای انسان یا حیوان .
این بند شامل فرآورده های منطبق با تعریف اختراع و مورد استفاده در روشهای مزبور نمی شود.

د منابع ژنتیک و اجزاء ژنتیک تشکیل دهنده آنها و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید آنها.

ه آنچه قبلاً در فنون و صنایع پیش بینی شده باشد.
فن یا صنعت قبلی عبارت است از هر چیزی که در نقطه ای از جهان ازطریق انتشار کتبی یا شفاهی یا ازطریق استفاده عملی و یا هرطریق دیگر، قبل از تقاضا و یا درموارد حق تقدم ناشی از اظهارنامه ثبت اختراع ، افشاء شده باشد.
درصورتی که افشاء اختراع ظرف مدت شش ماه قبل از تاریخ تقاضا یا در موارد مقتضی قبل از تاریخ حق تقدم اختراعصورت گرفته باشد، مانع ثبت نخواهد بود.

و اختراعاتی که بهره برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد.