نمایش نسخه قابل چاپ
صورت حساب سود و زيان income statement
صورت حساب سود و زيان همانطور كه از نامش پيداست جهت تعيين سود يا زيان ويژه واحد مالي تهيه ميشه و شامل خلاصه اي از درآمدها و هزينه هاي براي يك دوره زماني معين مي باشد.
اين صورت حساب معمولا به دو طريق تهيه مي شود :
1- تك مرحله اي
2- دو مرحله اي
صورت حساب سود و زيان به روش تك مرحله اي :
در اين روش ابتدا كليه درآمد ها يكجا و در ادامه كليه هزينه ها در زير آنها آورده مي شود و در نهايت از تفاضل آنها به سود يا زيان قبل از كسر ماليات مي رسيم كه با كسر ماليات (در صورتي كه موسسه سود داشته باشد) به سود يا زيان بعد از كسر ماليات يا همان سود يا زيان ويژه خواهيم رسيد .
صورت حساب سود و زيان به روش دو مرحله اي :
در اين روش ابتدا درآمدهاي عملياتي آورده شده در ادامه هزينه هاي عملياتي ذكر مي گردد كه از تفاضل اين دو به سود يا زيان عملياتي مي رسيم در مرحله بعد درآمدهاي غير عملياتي و هزينه هاي غير عملياتي آورده مي شود كه از تفاضل اين مرحله و مرحله قبل به سود و زيان قبل از كسر ماليات مي رسيم كه با كسر ماليات به سود و زيان بعد از كسر ماليات يا همان سود و زيان ويژه خواهيم رسيد .
به صورت حساب سود و زيان صورت حساب درآمد يا صورت حساب عمليات نيز گفته ميشود . مهمترين بخش صورت حساب سود و زيان قسمت پاياني آن يعني سود يا زيان ويژه است كه نتيجه فعاليت يك واحد تجاري را نشان مي دهد كه آيا واحد تجاري در طول دوره مالي فعاليتش سود آور بوده است و يا خير.
به طور كلي صورت سود و زيان يك واحد خدماتي به روش تك مرحله اي به صورت زير مي باشد :
موسسه خدماتي ............
صورت حساب سود و زيان
براي سال مالي منتهي به 29/12/××
درآمد ها :
درآمد خدمات ××
كسر مشود هزينه ها :
هزينه اجاره ××
هزينه بيمه ××
هزينه حقوق ××
هزينه آب و برق و تلفن ××
جمه هزينه ها (××)
سود (زيان) قبل از كسر ماليات ××
ماليات (×)
سود (زيان) ويژه ××
حالا با توجه به مطالب ارائه شده در بالا و با توجه به مفروضات درسهاي قبلي صورت حساب سو و زيان براي موسسه خدماتي محمد و حسن يه شكل زير تهيه ميشود :
موسسه خدماتي محمد و حسن
صورت حساب سود و زيان
براي دوره مالي منتهي به 31/2/84
درآمد :
درآمد خدمات آموزشي 5.000.000
كسر ميشود هزينه ها :
هزينه اجاره 1.000.000
هزينه حقوق 1.000.000
هزينه آب و برق و تلفن 250.000
جمع هزينه ها 2.250.000
سود و (زيان) قبل از كسر ماليات 2.750.000
ماليات به ماخذ 25% (687.500)
سود (زيان) ويژه 2.062.500 * سود(زيان) ويژه :چنانچه درآمد هاي يك واحد مالي نسبت به هزينه هاي آن بيشتر باشد آن واحد مالي داراي سود بوده و اگر هزينه ها نسبت به درآمد ها بيشتر باشند واحد مالي داراي زيان است .
** درآمد هاي عملياتي و هزينه هاي عملياتي به مواردي گفته ميشود كه مستقيماً مربوط به عمليات جاري و اصلي شركت است و در غير اينصورت از اصطلاح درآمد و هزينه غير عملياتي استفاده ميشود . بطور مثال در موسسه خدماتي محمد و حسن درآمد آموزشي جزو درآمد هاي عملياتي بوده و اگر همين موسسه با فروش يكدستگاه خودرو منافعي به دست بياورد چون جزو عمليات جاري آن نبوده بنابر اين درآمد آن غير عملياتي محسوب ميشود .
*** مآخذ 25% طبق قانون مالياتهاي مستقيم محاسبه شده است .
ترازنامه كه گاهي اوقات به آن صورت وضعيت مالي نيز گفته مي شود عبارت است از فهرستي از تمام داراييها ، بدهيها و سرمايه يك واحد تجاري در يك تاريخ زماني معين كه معمولاً پايان دوره مالي مي باشد . به طور كلي ترازنامه بر اساس معادله حسابداري يعني سرمايه + بدهيها = داراييها شكل گرفته است و همانطور كه از نامش (ترازنامه) پيداست هر دو طرف آن بايد برابر باشد و به دو طريق تهيه مي شود : 1- شكل حساب تي (t) 2- شكل گزارشي چون معمولاً ترازنامه به شكل تي تهيه ميشود لذا در اين درس فقط شكل تي آن را توضيح ميدهيم . در ترازنامه به شكل تي تمام داراييها اعم از جاري و ثابت در سمت راست ترازنامه و تمام بدهيها اعم از جاري و بلندمدت و حساب سرمايه در سمت چپ ترازنامه آورده مي شوند . ترازنامه با توجه به اطلاعات موسسه خدماتي محمد و حسن به شكل تي به صورت زير مي باشد :
موسسه خدماتي محمد و حسنترازنامهبه تاريخ 31/2/84
داراييهاي جاري: صندوق 250.000 بانك 86.312.500 بدهكاران 2.000.000 ملزومات 500.000 جمع داراييهاي جاري 89.062.500 داراييهاي ثابت : اثاثه 2.000.000 جمع داراييهاي ثابت 2.000.000
جمع داراييها 91.062.500بدهيهاي جاري : بستانكاران 500.000 جمع بدهيهاي جاري 500.000 بد هيهاي بلند مدت : اسناد پرداختني 30.000.000 جمع بد هيهاي بلند مدت 30.000.000 جمع بد هيها 30.500.000 سرمايه : سرمايه اول دوره 50.000.000 اضافه ميشود : سرمايه گذاري مجدد 10.000.000 سود ويژه 2.062.500 كسر ميشود : برداشت (1.500.000) سرمايه پايان دوره 60.562.500 جمع بدهيها و سرمايه 91.062.500
صورت حساب سرمایه یکی از صورتهای مالي است و بيانگر خلاصه تغييراتي است كه در سرمايه يك واحد تجاري طي يك دوره مالي يا يكسال مالي روي مي دهد . صورت حساب سرمايه با سرمايه اول دوره شروع شده در مرحله بعدي اگر مالكين شركت سرمايه گذاري مجدد در موسسه خود انجام داده باشند مبلغ اين سرمايه گذاري به سرمايه اول دوره اضافه ميشه همچنين اگر سود ويژه هم در طي همان دوره كسب كرده باشند مبلغ اين سود نيز به سرمايه اول دوره اضافه مي شود اما در ادامه اگر مالكين برداشتي از حساب شركت كرده باشند يا اينكه در طي دوره زيان ويژه داشته باشند ، اين دو مبلغ از سرمايه اول دوره كسر مي شود كه در نهايت به مبلغ سرمايه پايان دوره خواهيم رسيد .
پس به طور كلي تغييرات در سرمايه به دو صورت مي باشند : 1- تغييراتي كه باعث افزايش در سرمايه اند 2- تغييراتي كه باعث كاهش در سرمايه اند همانطور كه متوجه شديد مبلغ سرمايه گذاري مجدد و سود ويژه باعث افزايش در سرمايه شده و مبلغ برداشت مالكين از حساب شركت و زيان ويژه باعث كاهش در حساب سرمايه مي شوند . صورت سرمايه يك واحد خدماتي به طور كلي به صورت زير تهيه ميشود :
موسسه خدماتي ..................صورت حساب سرمايهبراي دوره مالی منتهي به ۲۹/۱۲/××
سرمايه اول دوره ××× اضافه ميشود :
سرمايه گذاري مجدد ×××
سود ويژه ××
×××
كسر ميشود :
برداشت ××
زيان ويژه ××
(××)
افزايش (كاهش) در سرمايه ×××
سرمايه پايان دوره ×××
نكته : در طول يك سال مالي شركت يا سود دارد يا زيان ، اما من در صورت حساب سرمايه بالا هر دو مورد را اشاره كردم كه با توجه به اينكه شركت شما سود داشته يا زيان مي توانيد مبلغ موجود را در محل مناسب از صورت حساب سرمايه قرار داده و به اين ترتيب سرمايه پايان دوره را محاسبه نماييد . حال با توجه به مطالب بالا صورت حساب سرمايه با توجه به اطلاعات مالي موسسه خدماتي محمد و حسن به شکل زیر ارائه میشود :موسسه خدماتي محمد و حسنصورت حساب سرمايهبراي دوره مالی منتهي به 31/02/84
سرمايه اول دوره 50.000.000 اضافه ميشود : سرمايه گذاري مجدد 10.000.000 سود ويژه 2.062500 12.062.500 كسر ميشود : برداشت 1.500.000 (1.500.000) افزايش در سرمايه 10.562.500 سرمايه پايان دوره 60.562.500