بیماری های دام

[nafise sadeghi]

آب :
زندگی بدون آب غیر ممکن است. پستانداران قادرند مدت طولانی تری بدون غذا ولی مدت کوتاه تری بدون آب زنده بمانند. مطالعات انجام شده بوسیله RUBNER این مطلب را تایید می نماید. چنانچه تمامی چربی یا نصف پروتئین موجود در بدن حیوان تجزیه شود، حیوان زنده می ماند ولی از دست دادن یک دهم آب بدن بمنزله مرگ است. آب بعنوان حلال وسیله انتقال و تنظیم کننده فشار سلولی و حرارت بدن مورد نیاز است. کلیه فعل و انفعالات شیمیایی بدن حیوان در محیط مایع انجام می شود. مواد محلول بوسیله آب انتقال می یابند. با تبخیر آب، حرارت اضافی بدن انجام می شود.
آب با مدفوع، ادرار، شیر و بصورت بخار اب از طریق تنفس ششها و پوست دفع می گردد. مقدار دفع آب بدن به چند عامل بستگی دارد. بعنوان مثال هر چند دفع ادرار زیادتر باشد و هر چه کانیها و فراورده های نهایی ازت، (اوره) زیادتر دفع شوند، به همان نسبت دفع اب نیز بیشتر است. این مواد باید در آب حل و رقیق شده تا داراییک غلظت مناسب گردند.
از اینجا می توان نتیجه گرفت که هر چه مقدار پروتئین و مواد معدنی غذا بیشتر باشد، به همان نسبت باید آب بیشتری به حیوان داده شود. بطور کلی مقدار آب مورد نیاز حیوان به مقدار ماده خشک جیره غذایی بستگی دارد. بعنوان نقطه اتکا می توان چنین اظهار نظر نمود که برای خوکها به ازاء هر کیلوگرم ماده خشک غذا، 2 تا 3 کیلوگرم آب و برای گاوها 4 تا 5 کیلوگرم آب مورد نیاز است. بنابراین احتیاج روزانه آب بشرح زیر است:


6 تا 10 لیتر برای خوکهای پرواری
12 تا 25 لیتر برای خوکهای ماده
50 تا 100 لیتر برای گاو های شیرده
20 تا 60 لیتر برای گاوهای پرواری

در موارد خاص ممکن است مقدار آب مورد نیاز بسته به راندمان، جیره غذایی، درجه حرارت و رطوبت هوا تغییر کند. آب را می توان به اندازه دلخواه و به مقدار نامحدود در اختیار حیوان گذاشت. مصرف زیاد آب بطور کلی زیان آور نیست. در شرایط عملی آب مورد نیاز حیوان هنگامی به بهترین وجه تامین می گردد که به حیوان امکان نوشیدن آب در تمام مدت روز به دفعات مکرر داده شود.بدین ترتیب ضایعات انرژی مربوط به رساندن درجه حرارت آب به درجه حرارت بدن نیز به احتمال زیاد کمتر از موقعی خواهد بود که تمامی آب مورد نیاز در یک نوبت به حیوان داده شود.اهمیت دادن آب به دفعات متعدد را می توان به بهترین وجه در گاوهای شیرده مشاهده نمود. احتیاج آب برای تولید شیر بسیار زیاد است، تقریبا 4 تا 5 کیلوگرم آب به ازاء هر لیتر شیر. هر چه به دفعات بیشتری به گاوهای شیرده آب داده شود، مقدار مصرف آب زیادتر خواهد بود. در بعضی موارد توانسته اند از این طریق راندمان شیردهی را افزایش دهند. رعایت بهداشت آب مورد مصرف حیوانات نیز به اندازه آب آشامیدنی انسان حائز اهمیت است. آب آشامیدنی حیوان باید عاری از هر گونه مواد فاسد، مدفوع، ادرار، انگل (در آبهای راکد) و آلودگیهای صنعتی مانند فلور و فلزات سنگین باشد. آب نه تنها از طریق آب آشامیدنی ، بلکه همراه با غذا نیز وارد بدن حیوان می گردد. در جدول 1-1-3، مقدار آب برخی گروههای غذای دامی منعکس گردیده است.
همانطوری که آب بخش عمده ای از بدن حیوان را تشکیل می دهد، در گیاهان سبز نیز سهم عمده ای دارد. با پیشرفت رشد و رسیدن محصول، مقدار آب کاهش می یابد. برای اینکه بتوان علوفه را نگهداری نمود، باید آن را در حدی خشک کنند که مقدار آب آن به 15 % و یا کمتر برسد. چنانچه مقدار آب از متوسط مقدار سایر مواد موجود در غذای دامی بیشتر باشد، غذا کپک زده و تجزیه می گردد. تعلیف اینگونه غذاهای دامی فاسد، سلامتی حیوان را به خطر می اندازد.
آب یکی از اجزای مهم بدن حیوانات می باشد که 80 - 50 درصد وزن بدن دام را بر حسب سن و میزان چربی بدن تشکیل می دهد. گاو ممکن است تا 50 درصد از وزن بدن خود را(چربی، پروتئین و غیره)را از دست دهد و زنده بماند در حالی که تنها کاهش 10 درصد از آب بدن می تواند منجر به مرگ حیوان شود.پرورش موفقیت آمیز گاو نیاز به یک منبع مناسب آب دارد. هم کیفیت و هم کمیت آب بر بدن اثر گذار هستند. منبع آب مناسب در تامین نیاز گاو بسیار با اهمیت است زیرا میزان دریافت آب به میزان ماده خشک مصرفی بستگی دارد.
منابع آب :
آب در بدن 4 عمل مهم انجام می دهند که عبارتند از :
*کمک به دفع مواد زاید حاصل از هضم و متابولیسم(مدفوع یک گاو سالم 85 - 75 درصد آب دارد)
*تنظیم فشار اسمزی خون
*به عنوان یکی از اجزای مهم در ترشحات بدن (شیر و بزاق )همانطور که در زایمان و رشد مطرح است.
*تنظیم حرارت بدن به وسیله تبخیر آب از دستگاه تنفسی و سطح پوست
گاو نیاز خود به آب را از 3 منبع به دست می آورد.
*آب آشامیدنی
*آب موجود در غذا
*آب حاصل از فعالیت های متابولیکی
دو منبع اول به عنوان منابع عمده تامین آب در مدیریت پرورش گاو شیری مطرح می باشند.
احتیاجات روزانه گاو به اب به عوامل زیر وابسته است:
*نوع و اندازه حیوان
*مرحله فیزیولوژیکی که دام در آن قرار دارد
*میزان فعالیت
*میزان ماده خشکدریافتی
*شکل فیزیکی جیره
*کیفیت آب
*دمای اب مصرفی
*دمای محیط اطراف
کیفیت آب :
کیفیت آب به خصوص از لحاض املاح و احتمالا مواد سمی آن دارای اهمیت می باشد. زیرا کیفیت آب در میزان آب مصرفی توسط دام تاثیر گذار است. بیشتر مواقع آب های جاری و زیرزمینی احتیاجات دام به آب را تامین می کنند و اغلب به دلیل املاح زیاد آب، احتیاجات دام از آب مصرفی تامین نمی شود.
شوری آب در واقع میزان غلظت انواع نمک های موجود در آن می باشد. بقیه فاکتور هایی که در آب مشکل زا هستند شامل ترکیبات نیترا، قلیاییت آب یا میزان زیاد عناصر سمی موجود در آب می باشند.

جدول-2 راهنمای غلظت های مختلف کلیه نمک های محلول در آب جدول-1 میزان مصرف آب گاو گوشتی در دماهای مختلف محیط
دسته نوع حیوان TSS
(ppm - mg/1)
دمای محیط (درجه سانتی گراد) آب مورد نیاز

1 مناسب برای گاو و گوسفند در کلیه سنین 3500> 35< 15 - 8 کیلوگرم آب به ازای هر کیلوگرم ماده خشک مصرفی
2 قابل مصرف اما کیفیت خوبی برای بره ها و گوساله ها و چهار پایان اهلی شیری ندارند. 4000 - 3500 35 - 25 10 - 4 کیلوگرم آب به ازای هر کیلوگرم ماده خشک مصرفی
3 نا مناسب برای بره ها و گوساله ها و چهارپایان اهلی شیری و مناسب برای چهارپایان بالغ خشک 6000 - 4500 25 - 15 5 - 3 کیلوگرم آب به ازای هر کیلوگرم ماده خشک مصرفی(حیوانات جوان یا شیری 50 - 10 درصد بیشتر آب نیازمندند)
4 مناسب برای گوسفند و گاو بالغ خشک(در دوره خشکی) 10000 - 6000 15 - 5- 4 - 2 کیلوگرم آب به ازای هر کیلوگرم ماده خشک مصرفی
5 مناسب برای گوسفندان بالغ 15000 - 10000 -5> 3 - 2 کیلوگرم آب به ازای هر کیلوگرم ماده خشک مصرفی، افزایش دما(مثلا از 20 - به 0 درجه سانتی گراد)به دنبال یک دوره هوای خیلی سرد سبب افزایش 100 - 50 درصدی مصرف آب می شود.
6 نا مناسب برای کلیه چهارپایان 15000<
1-TSS - Total soluble salts


شوری :
تمام آب ها دارای میزانی از مواد محلول می باشند که اغلب شامل یونهای نمک های غیر آلی است. مهمترین این یونها شامل کلسیم، منیزیم، کلرید سدیم، سولفات و بی کربنات می باشد. اغلب، املاح زیاد در آب می تواند اثرات نامطلوب اسمزی ایجاد کند که منجر به شرایط نامطلوب بدنی، بیماری یا حتی مرگ دام شود. نمک ها از لحاظ تاثیر دارای تفاوت مختصری می باشند اما این تفاوت ها از لحاظ عملی برجسته نمی باشد. در حالی که املاح سولفات مسهل می باشند و ایجاد اسهال می کنند، اثرات تخریبی آنها روی دام بیشتر از اثرات کلرید ها نیست. به همین صورت نمک های منیزیوم مخرب تر از املاح کلسیم یا سدیم نمی باشند. بنابراین اثرات نمک های مختلف تجمعی می باشد. به این معنی که مخلوطی از آنها دارای همان اثرات زیان آوری است که هریک از آنها به تنهایی در یک غلظت کامل دارا می باشند.
نکات حائز اهمیت در مورد املاح آب مصرفی دام حایز اهمیت است:
*میزان زیاد املاح آب کمتر از حد سمی آنها منجر به افزایش آب مصرفی می شود گرچه از ابتدا دام از خوردن آب امتناع می ورزد.
*در صورتی که غلظت نمک های موجود در آب زیاد باشد دام ها از خوردن آب حتی برای مدت چند روز امتناع می ورزند ولی ممکن است ناگهان مقدار زیادی از این آب را بنوشد که منجر به بیماری یا مرگ دام می شود.
*حیوانات جوان حساسیت بیشتری به شوری آب نسبت به حیوانات پیرتر دارند.
*هر فاکتوری که منجر به افزایش مصرف آب می شود همچون شیردهی، افزایش دما یا ترشحات، احتمال مسمومیت ناشی از املاح آب را افزایش می دهد.(جدول2)
*حیوانات توانایی سازش پذیری با املاح آب را دارند و به تغییر املاح آب از کم به زیاد به صورت تدریجی تحمل نشان می دهند اما تغییر سریع ایجاد مشکل می کند.
*وقتی حیواناتی که از اثرات املاح زیاد آب رنج می برد به یک منبع آب با ملح کم دسترسی پیدا کنند بسیار سریع بهبود می یابند.
*در بعضی مواقع نمک ها به منظور تنظیم مصرف غذا به صورت دسترسی به غذا اضافه می شوند که در این مواقع باید نسبت به ملح کم در آب اطمینان حاصل کرد.


حیوانات توانایی سازش پذیری با املاح آب را دارند و به تغییر املاح آب از کم به زیاد به صورت تدریجی تحمل نشان می دهند.


نیترات ها:
نیترات ها و نیتریت ها باید با هم در نظر گرفته شوند. گاهی نیترات ها در مقادیر سمی در آب یافت می شوند اما نیترات ها به ندرت در مقادیر سمی در آب موجود می باشند. اغلب حضور نیترات یا نیتریت در آب، نشان دهنده آلودگی آب با مدفوع یا فاضلاب می باشند. ماهیت نیترات ها چندان سمی نمی باشد بلکه وقتی به نیتریت ها تبدیل می شوند مشکل ساز هستند. نیتریت ها وقتی وارد جریان گردش خون می شوند باعث تبدیل رنگدانه قرمز رنگ هموگلوبین به رنگدانه قهوه ای رنگ مت هموگلوبین می شوند.هموگلوبین مسئول حمل اکسیژن از ریه ها به بافت های بدن می باشند ولی مت گلوبین قادر به حمل اکسژن نمی باشد. وقتی که 50 درصد از هموگلوبین به مت هموگلوبین تبدیل می شود، دام علایم دیترسی تنفسی از قبل تنگی تنفس را نشان می دهد. در بالاتر از این مقدار دیترسی تنفسی منجر به مرگ دام می شود.در مقادیر 80 درصد و بالاتر، دام به دلیل قطع تنفس از بین خواهد رفت. در نشخوارکنندگان، باکتری های شکمبه نیترات موجود در غذا یا آب را به نیتریت تبدیل می کنندکه نیتریت حاصله می تواند به جریان خون راه یابد. سمیت نیترات در آب متداول نیست اما به همراه نیترات های موجود در غذا می تواند مشکل ساز باشد. تبدیل نیترات به نیتریت در حیوانات تک معده ای نمی تواند به عنوان یک مشکل عمده مطرح باشد.(جدول 3)
قلیاییت:
بسیاری از آب ها و شاید اکثر انها قلیایی هستند. فقط در موارد کمی مشاهده شده است که نمونه اب دارای قلیاییت یسیار بالا باشد. قلیاییت به مفهوم تیتر PH در اشکال بیکربنات و کربنات می باشد.اغلب آبها PH در حدود 8-7 دارند که این PH آب ها را می توان کمی قلیایی دانست. همچنین این به معنی آن است که آب ها عموما شامل مقدار کمی بیکربنات و کربنات می باشند. اکثر آب ها قلیایتی در حدود 500ppm دارا هستند(عمدتا کربنات کلسیم)که نمی توان آن را مضر دانست. مقادیر بالای قلیاییت در آب می تواند منجر به اختلالات فیزیولوژیکی و گوارشی در دام شود. عموما آب های دارای کمتر از 1000ppmکربنات کلسیم برای دام های اهلی و طیور قابل استفاده هستند که بالاتر از آن مناسب نمی باشد.در حیوانات جوان غلظت های پایین تر از 2500ppmمی تواند مضر واقع شود مگر اینکه میزان کربنات بر میزان بیکربنات پیشی بگیرد.(جدول4)

جدول-4 راهنمای تغییر قلیاییت آب جدول-3 راهنمای استفاده از آب های نیترات دار برای چهارپایان اهلی
میزان قلیاییت (PHسنجش بر مبنای کربنات کلسیم) مواد ایجاد کننده قلیایت PH توضیحات میزان نیترات 1
(ppmنیترات نیتروژت) توضیحات
کمتر از 500 بیشتر بی کربنات ها 8-7 اکثر نمونه های آب در این محدوده قرار می گیرند و مضر نیستند. کمتر از 100 2 آزمایشات نشان داده است که برای چهارپایان اهلی و طیور مضر نیست.
1000-500 بیشتر بی کربنات ها 8-7 محدوده رضایتبخش برای چهارپایان اهلی و طیور. 300-100 3 این آب به تنهایی برای طیور مضر نیست و لیکن در صورتی که جیره غذایی حاوی نیترات ها باشد خطرناک تشخیص داده شده است: این آب در شرایط ویژه نظیر کم آبی، خشکسالی، تگرگ، شبنم که نیترات ها در گیاه ذخیره می شوند توصیه نمی شود
بیش از 1000 حضور کربنات ها 9-8 ممکن است برای چهارپایان اهلی به ویژه حیوانات جوان نا مناسب باشد 300< برای هیچکدام از چهارپایان اهلی و طیور توصیه نمی شود.
کمتر از 2500 حضور کربنات ها 10 ممکن است ضرر نا چیزی را در حیوانات بالغ ایجاد کند مگر اینکه کربنات ها در برابر میزان بالای از بی کربنات ها حضور داشته باشند. 1 نیترات نیتروژن را شامل می شود
2 کمتر از 443 ppm نیترات یا کمتر از 607 ppm نیترات سدیم
3 بالای 1329 ppm نیترات یا بالای 1821 ppm نیترات سدیم


جلبک ها :
غالبا رشد زیاد جلبک ها در آب های ساکن یا آب های با سرعت جریان کم صورت می گیرد. بعضی از گونه های جلبک تحت شرایط خاص می توانند سمی واقع شوند. بنابراین باید مراقب رشد جلبک در آب های مورد مصرف دام ها بود.
عناصر سمی :
در موارد کمی ابهاممکن است با بعضی از عناصر سمی از قبیل ارسنیک، جیوه، استرانیوم، کادیوم، یا مواد رادیواکتیو آلوده شوند. هر چند این عناصر می توانند برای حیوانات مضر باشند ولیکن تجمع آنها در بافت های حیواناتی که مورد مصرف انسان قرار می گیرند نیز یک مشکل عمده است. جستجوی حضور این عناصر در آب تنها در زمانی صورت می گیرد که دلایلی برای حضور آنها در آب وجود داشته باشد.
منبع:
Okine E (2001) :Water quality requirments forcattle.
http://www.agric.com/
مهدي امجدي

http://www.ardalan.id.ir/forum/about1422.html

[nafise sadeghi]

چاقي زياد
كاهش شير
خوردن كود
خوردن دم و موهاي همديگر
جفت ماندگي ، برگشتگي شيردان و تب شير
مشكلات باروري
افزايش تلفات گوساله و مرده زايي
لنگش
تولد گوساله هاي ضعيف
ليسيدن ديوار يا ليسيدن همديگر

[nafise sadeghi]

◄ گاوهايي كه 3 بار در روز دوشيده مي شوند به ميزان 5 تا 6 % بيشتر از گاوهايي كه 2 بار در روز دوشيده مي شوند به ماده خشك نيار دارند .

◄ چنانچه گاوها پس از رسيدن به اوج شيردهي از روند توليد مناسبي برخوردار نباشند انرژي جيره و به ويژه نسبت ca به p را مورد بررسي قرار دهيد .

◄ چنانچه گاوها دير به اوج شيردهي برسند پروتئين جيره را مورد بررسي قرار دهيد .

◄ به ازاي هر 2 تا 3 كيلوگرم شير يك كيلوگرم كنسانتره در نظر بگيريد

◄ روزانه 8/1 تا 5/2 % از وزن بدن بايد علوفه خورانده شود .

◄ تركيب جيره در گاوهاي پر توليد به نسبت 60 تا 70 % كنسانتره و 30 تا 40 % علوفه خشبي مي باشد كه در گاوهاي كم توليد اين نسبت برعكس خواهد شد .

◄ حداقل يك سوم جيره گاوهاي شيري بايد از علوفه خشبي باشد .

◄ گاوهاي خشك نزديك به زايش ( سه هفته به زايش ) نياز به مراقبت به خصوص از نظر آنيونها و تنظيم كاتيونها به آنيونها جهت جلوگيري از مشكلات متابوليكي دارند .

◄ اوره را مي توان تا حداكثر 5/0 پوند ( 220 گرم ) در روز به ازاي هر راس گاو شيري تغذيه كرد .

◄ اوره را نبايد در جيره هاي غذايي به كار برد كه داراي سوياي خام يا پوسته سوياي خام هستند زيرا اين مواد خوراكي داراي آنزيمي هستند كه باعث تجزيه اوره به آمونياك مي شود و در نهايت كاهش خوش خوراكي به وجود مي آورد .

◄ اوره را نبايد در جيره گوساله هاي كمتر از 3 ماهه لحاظ كرد .

◄گاوها به طور كلي به 140 گرم نمك در روز براي نگهداري و 3/28 گرم نمك به ازاء هر 6/13 كيلوگرم توليد شير روزانه نياز دارند . ( بهتر است نمك براي گاوها به صورت آزاد و به شكل سنگ نمك فراهم شود ).

◄ رطوبت جيره بايد از نزديك مورد نظارت قرار گيرد و جيره ها به تناسب آنها تنظيم گردد ( حداقل هر هفته ) . براي حداكثر مصرف سعي شود رطوبت جيره بين 50 ـ 15 % حفظ شود .

[nafise sadeghi]

كيفيت ذرت در تغذيه گاوهاي شيري منحصر به فرد است . اين گياه داراي ارزش غذايي بالايي است و حاوي مقادير زيادي انرژي و نشاسته مي باشد . اين گياه قادر است در هر هكتار 40 تن علوفه تازه و در برخي شرايط حتي بيشتر از اين مقدار توليد كند به عبارت ديگر توليد آن در هر هكتار 10 تا 15 تن ماده خشك است .
بر اساس هدف مصرف گياه ذرت نحوه برداشت آن متفاوت است :

ذرت تازه : ذرت تازه را مي توان در هر مرحله اي از رشد گياه حتي در مرحله اوليه رشد نيز برداشت كرد .
در مراحل اوليه رشد علوفه ذرت ارزش غذايي مناسبي دارد ولي بايد مواظب بود كه ميزان زيادي از علوفه تازه به صورت يك جا به مصرف دام نرسد زيرا داراي تركيباتي است كه به سرعت هضم شده لذا توصيه مي شود كه در هر وعده غذايي بيش از 10 كيلو گرم علوفه تازه در اختيار دام ها قرار نگيرد .

ذرت دانه اي ( كنسانتره ) :
برداشت ذرت دانه اي بايد در زماني صورت گيرد كه بلال آن كاملاً رسيده باشد . سه روش براي ذرت دانه اي وجود دارد :

الف ) برداشت بلال كامل و خرد كردن و قرار دادن آن سيلو

ب ) برداشت بلال كامل به روش خرمن كوبي كه محصول حاصل از اين روش شامل دانه هاي بلال و قسمتي از چوي بلال است كه فرايند شده و سيلو مي شوند .

ج ) استفاده از كمباين كه در اين روش چوب بلال خرد شده و دانه هاي آن جدا مي شود محصول اين روش تنها شامل دانه ذرت است .

سيلوي ذرت :
برداشت دانه هاي ذرت براي سيلو كردن بايد در زماني صورت گيرد كه به اندازه كافي رسيده باشند ( مرحله خميري سفت ) . همچنين طول مطلوب قطعات ذرت خرد شده بايد 8/0 سانتي متر باشد . اين اندازه براي تهيه سيلو مناسب است و امكان فشردگي كافي علوفه را در ساختمان سيلوي زميني فراهم مي كند .

اين مساله بسيار حياتي است كه تمام دانه هاي ذرت در طي مرحله چاپر كردن به خوبي عمل آوري شوند . اين عمل باعث شده كه در هنگام هضم به ميزان بيشتري در دسترس دام قرار گيرند زيرا دانه هاي سالم و فرايند نشده هضم نمي شوند و در نهايت از طريق مدفوع دفع مي شوند .

در تهيه سيلو مهمترين مساله مديريت صحيح آن است كه شامل : برداشت علوفه ذرت در مرحله مناسب رشد ، پر كردن و متراكم كردن سريع سيلو ، پوشاندن سريع و مناسب سيلو .

برداشت علوفه ذرت بايد در مرحله اي از رشد گياه ضورت گيرد كه داراي 35 – 30 % ماده خشك باشد .اين مرحله زماني است كه برگ هاي علوفه ذرت از پايين بوته شروع به زرد شدن كرده و دانه هاي ذرت به صورت خميري و در حال سفت شدن باشند در غير اين صورت اگر علوفه ذرت در مرحله اي برداشت شود كه ماده خشك آن كمتر از 30 % باشد ضايعات سيلو به صورت از دست رفتن مواد مغذي از طريق پساب زياد مي شود . از آنجايي كه غالباً ميزان ماده خشك علوفه ذرت در مرحله برداشت مناسب نيست بهتر است براي كنترل آب مازاد اقداماتي انجام داد . در اين راستا مي توان در هر تن علوفه بر اساس رطوبت آن 40 تا 70 كيلوگرم تفاله خشك چغندر قند اضافه نمود . اين تفاله بايد به صورت پرك و يا كل علوفه مخلوط شود نه اين كه به صورت يك لايه ريخته شود . تفاله خشك چغندر قند علاوه بر جذب مقدار زيادي آب مازاد مي تواند شرايط تخمير علوفه را نيز بهبود بخشد هرچند اضافه كردن دانه جو آسيياب شده مي تواند مفيد باشد ولي به لحاظ تلفات حاصل از تخمير اقتصادي نمي باشد .

در صورتي كه احتمال كنترل و مديريت رطوبت علوفه امكان پذير نباشد و دامدار آن را از بازار تهيه كرده باشد ، توصيه مي شود براي حفظ و كنترل آب مازاد سيلو اقداماتي از قبيل در نظر گرفتن يك لايه ضخيم از كاه غلات در كف سيلو براي جذب آب مازاد و نيز عمل آوري كاه انجام شود . افزودن اوره به علوفه سيلو شده ( 1 تا 2 كيلو گرم در هر تن ) در زمان پر شدن سيلو مي تواند مفيد باشد زيرا باعث:

افزايش سطح پروتئين علوفه سيلو شده
تهيه ازت سهل الهضم براي رشد باكتريايي سيلو شده و در نتيجه از كاهش كيفيت پروتئين علوفه جلوگيري مي كند

افزايش سهم توليد اسيد استيك در توده سيلو شده و طول عمر سيلوي ذرت در آخورها افزايش مي يابد .
توصيه مي شود 1 تا 5/1 كيلوگرم كربنات كلسيم به هر تن علوفه در حال سيلو شده اضافه گردد .

[nafise sadeghi]

برخي جنبه هاي مديريتي كه مي تواند در افزايش توليد و كيفيت شير نقش داشته باشد
هدف اصلي پرورش دهندگان افزايش توليد شير روزانه با كيفيت مطلوب است كه براي رسيدن به اين هدف نكاتي را بايد در نظر داشت .

اندازه گيري شير و تركيبات آن :

مقدار توليد شير و تركيباتي چون چربي و پروتئين قابل اندازه گيري است . در اكثر كشورهاي توليد كننده پرداخت جائزه ويا كسر جريمه رواج دارد دليل اصلي اين موضوع آنست كه اگر چه شير توليدي همه گاوها رنگي مشابه دارد ولي تركيبات و كيفيت آن مي تواند با يكديگر تفاوت فاحش داشته باشد واين تفاوت ها در آزمايشگاه بخوبي مشخص مي شود . لذا نميتوان براي كليه محموله هاي شير تحويلي قيمت يكسان قائل شد. اين تفاوت قيمت را ميتوان بدو عامل تقسيم كرد:
الف- كيفيت شيميائي
ب - كيفيت بهداشتي
1- كيفيت شيميائي : عبارت از اجزاء‌تشكيل دهنده شير است كه در توليد محصولات لبني نقش مهمي ايفا مي نمايند.همانند چربي ،پروتئين ،‌قند (‌لاكتوز)‌مواد معدني كه اگر مجموع اين مواد نسبتا‌زياد باشد ومقدار آب شير كم باشد ارزش غذائي آن براي مصرف كننده بيشتر است .

2- كيفيت بهداشتي : منظور از كيفيت بهداشتي كليه عواملي است كه در فساد شير و سلامت مصرف كننده آن دخالت دارندو اين عوامل عبارتند از باكتريهاي بيماريزا براي انسان و دام و باكتريهاي ساپروفيت يا غير بيماريزا كه سبب تجزيه وتخريب پروتئين و مواد شير ميشوند ، عامل ديگر وجود مواد خارجي موجود در شير است كه بايستي دامدار شير را صاف كرده باشد .

فعاليت باكتريهاسبب از بين رفتن تركيبات شير وتخريب آنزيمها از جمله لاكتو پراكسيداز شير كه يك ماده نگهدارنده شير درمقابل باكتريهاست ميشود . عامل غير بهداشتي ديگر وجود گلبولهاي سفيد و سلولهاي ديواره مجاري پستان به تعداد بيش از 400 هزار در شير است كه اغلب در اثر بيماري ورم پستان بوجود ميآيد و با آزمايش شمارش گلبولهاي سفيد وسلولهاي شير (Somaticcellcount)‌يا SCC مشخص ميشود.
موارد ديگري نيز كه دراثر تقلب سبب تغييراتي در شير ميشوند وسبب تغيير رنگ و بو طبيعي ، دانسيته يا وزن مخصوص ونقطه انجماد و PH يا اسيد یته شير ميشوند نیز وجود دارد ويا وجود مواد آنتي بيوتيك در اثر بيماري دام وتجويز آن .

[nafise sadeghi]

ديلاق : نوزاد شتر در بدو تولد كه تقريباً كوهان نداشته و اگر هم دارد محسوس است .
حاشي : شتر را تا سن يك سالگي گويند كه بعضاً تا انتهاي اين دوران از شير مادر استفاده مي كنند و داراي گوشت لذيذي است .
بلوان : به شترهاي دو ساله گفته مي شود . در اين سن شترها جدا از مادر و مشكل زندگي مي كنند .
حق : شتر را در سن سه ماهگي گويند . در بعضي نقاط شتر سه ساله را نوكار هم گويند .
جصد : شتر چهار ساله را گويند كه تحت نام هاي جهد و جت هم آمده است . شتر نر را در اين سن لوكچه و در بعضي مناطق گهود مي نامند . شترهاي ماده در اين سن كاملاً بالغ شده و براي جفت گيري آماده اند .
كل : شتر را در سن پنج سالگي گويند . در اين سن شترهاي نر بالغ بوده و مي توانند گله هاي جوان را كنترل نموده و با آنها جفت گيري نمايند . شتر نر را در اين سن كل لوكي و شتر ماده را كل مجي مي نامند . به طور كلي شتر نر بالغ را لوك و شتر ماده بالغ را آروانه گويند .
ركا :عبارت است از گرفتن حاشي از شير در سنين 9 – 8 ماهگيسفته : به هفت قسمت سخت شده بدن شتر كه در بدو تولد سخت نيست و به مرور ايام سخت و سفت مي شود گويند كه عبارت است از : جلوي سينه ، دو بازو ، دو دست ، زانوها و گاهي به سفتي پاشنه پا هم گفته مي شود .
هنار : به فاصله بين دو آب خوردن شتر كه در زمستان 3 – 2 روز يك بار و در بهار و تابستان گاهي به 30 – 15 روز مي رسد گويند .

[nafise sadeghi]

براي گاوها و بر روي آخورها سايه بان تعبيه كنيد تا از تابش مستقيم خورشيد در امان باشند .
در اطراف گاوداري درخت بكاريد و از هواكش ها براي تهويه هوا در جايگاهها استفاده نماييد .
آب تازه و آزاد در اختيار دامها قرار دهيد .
از مه پاش براي خنك كردن گاوها استفاده كنيد .
پنجره هاي ديوار جايگاههاي نگهداري دامها را براي تهويه بهتر باز نگه داريد .
غلظت انرژي را در جيره غذايي افزايش دهيد .
تعداد آبخوريها را زياد كنيد .
بيشتر خوراك گاوها را در اوقات خنك شبانه روز تغذيه كنيد .
ميزان بافر را در جيره غذايي متناسب با سطح مواد مغذي افزايش دهيد
محيط استراحت گاوها را خنك و آراو نگه داريد .
به مخلوط كردن كامل خوراك دقت كنيد .
با توجه به تغيرات اسيدي شكمبه به سلامت سم گاوها توجه بيشتري نماييد .
از چربي ها در تغذيه گاوهاي شيري استفاده كنيد .
پتاسيم را 5/1 % ، سديم را 4/0 % و منيزيم را 3/0 % در جيرا بالا ببريد.
به قوام مدفوع گاوها توجه داشته باشيد .

[nafise sadeghi]

آب فراوان تريت مولكول موجود دركليه سلولهاي زنده بدن دام مي باشد. با توجه به ساختمان ويژه اي كه دارند، خواص متعددي را ايجاد مي نمايند.مولكول آب به شكل يك مولكول دوقطبي توانايي ايجاد پيوندهاي هيدروژني با مولكولهاي كنار خود دارد. ايجاد اين ساختمانها باعث بروزخواص زيردرآب مي گردد:
الف) آب يك حلال بسيارخوب مي باشد.
درزمانيكه يك ماده درآب حل مي شود، يونهاي آن مي توانند آزادانه به اطراف حركت نمايند واز نظرشيميايي فعال باشند.
ب) آب بعنوان يك عامل واكنش دهنده دربسياري ازواكنشهاي بيوشيميايي بدن دام موثراست.
آب منبع H+ و OH– و با اكسيد شدن مي تواند درانتقال انرژي نقش ايفا نمايد.
ج) آب داراي گرماي ويژه بالا مي باشد.
اين امرموجب افزايش قابليت آب درتوزيع يكنواخت حرارت در كل بدن دام وجلوگيري ازگرم شدن موضعي اندامها مي باشد.
د) داراي حرارت تبخير بالا مي باشد.
نشان دهنده اين است كه ميزان زيادي حرارت مي تواند با از دست دادن ميزان اندكي آب،ازبدن دام دفع شود ودامها مي توانند بخوبي توسط تعريق يا له له زدن گرماي اضافي بدن خود را از طريق آب دفع نمايند.
ﻫ) تراكم آب دردماي °c4 حداكثراست.
اين امرموجب مي شود كه ماهيان وحيوانات آبزي درزمانيكه سطح آب به دليل افت دما يخ زده است، درزير يخ ودر آب °c4 به حيات خود ادامه دهند.
بطوركلي منبع آب جهت فعاليتهاي حياتي دامها سه منبع مي باشد:
الف) آب آشاميدني
ب) آب موجود درمواد خوراكي
ج) آب حاصل ازتنفس سلولي (آب متابوليكي)
نيازدامها به آب:
نياز دامها نسبت به دريافت آب با توجه به گونه حيوان، شرايط فيزيولوژيكي حيوان و دماي محيط درتغييرمي باشد.
تشنگي در دامها به سه شكل رخ مي دهد:
الف) خشك شدن دهان:
مكانيسم بروز تشنگي با كاهش ميزان ترشح بزاق فعال مي شود وحيوان قبل ازخوردن غذا يا به همراه خوردن غذا آب مي نوشد.
ب) افزايش فشار اسمزي خون:
افزايش فشاراسمزي خون موجب تحريك گيرنده هاي اسمزي در مغزمي گردندوتحريك اين گيرنده ها باعث ايجاد حس تشنگي و نوشيدن آب مي گردد.
ج) كاهش حجم خون:
كاهش حجم خون ممكن است به دليل خونريزي رخ دهد و يا به دليل توليد شير.بعنوان مثال دريك گاو كه روزانه حدود 36 كيلوگرم شيرتوليد مي كند حدود 45 ليتر بيش از يك گاو خشك آب مي نوشد؛ گرما نيز يكي از عوامل له له زدن يا افزايش تعرق وكاهش حجم خون و تشنگي مي باشد و افزايش دما باعث افزايش مصرف اب مي گردد.
يكي ديگرازعوامل موثربرنوشيدن آب هورمون آنژيوتانسين (Angiotensin) مي باشد. اين هورمون به شكل آنژيوتانسينوژن از كليه ترشح مي گردد و تحت تاثيرهورمون رنين (Renin) كليه، به يك اكتاپپتيد بنام آنژيوتانسين تبديل مي گردد. اين هورمون موجب آزادسازي هورمون آلدسترون (Aldosterone) مي گردد كه اين هورمون وظيفه افزايش بازجذب سديم در كليه را برعهده دارد. بنابراين افزايش غلظت آنژيوتانسين موجب افزايش فشار خون مي گردد.
عموماً دامها به دليل اينكه در شب آب نمي نوشند، پس از بيدار شدن درصبح به دليل فشاراسمزي ونيزكاهش حجم پلاسما تشنه مي شوند و بايد به تامين نياز آبي حيوان در اين ساعت توجه ويژه اي داشته باشيم.
-كيفيت آب:
درصورتيكه منابع مناسبي جهت كيفيت آب اضافه شود.
ويژگيهاي شيميايي خوراك ها:
داشتن ويژگيهاي شيميايي و فيزيكي جيره جهت ارزيابي كيفيت تغذيه اي آن جيره حائز اهميت است. در برخي مواقع پاسخ دام نسبت به جيره تغذيه شده، ممكن است بستگي به مجموعه اي از عوامل موجود در جيره باشد كه به اين ترتيب قضاوت راجع به كيفيت تغذيه اي جيره و عوامل تشكيل دهنده آن پيچيده خواهد شد. در اين مواقع تنها آزمايشات Invitra راهگشا خواهد بود و ويژگي جيره و مواد خوراكي تشكيل دهنده آن را مشخص مي نمايد.
اما استفاده از روشهاي آزمايشات فارمي (In vitin) مستلزم صرف هزينه گزاف و زمان طولاني مي باشد. به اين ترتيب اهميت شناخت ويژگيهاي شيميايي خوراكها و تركيبات تشكيل دهنده آنها مشخص مي گردد.
كربوهيدرات ها:
كربوهيدراتها ازدوعنصراصلي كربن و هيدروژن تشكيل شده اند كه همراه اكسيژن مي باشند وفرمول كلي كربوهيدراتها n(CH2O) مي باشد.كربوهيدراتها به سه گروه اصلي مونوساكاريدها، اليگوساكاريدها و پلي ساكاريدها تقسيم مي شوند.
مونوساكاريدها:
مونوساكاريدها داراي سه تا هفت كربن مي باشند وبيشترين سهم را دربين مونوساكاريدها را هگزورها دارند.مونوساكاريدها داراي مشتقات فراواني هستند ازجمله گلوكزآمين، گالاكتوزآمين، اسيدهاي يورونيك واسيدهاي آلدونيك كه معمولاً تشكيل پلي ساكاريدهاي متنوع در طبيعت را مي دهند.
اليگوساكاريدها:
شامل تعدادي منوساكاريد كه به يكديگر متصل هستند، مي باشد.
دي ساكاريدها:
از پيوستن دو مولكول مونوساكاريد به يكديگر توليد مي شوند و انواع مختلفي از جمله مالتوز، سلوبيوز، لاكتوز و سوكروز مي باشند.
تري ساكاريدها:
ازپيوستن سه مولكول مونوساكاريد به يكديگر توليد مي شوند و از جمله آنها مي توان از رافينوز (Rafinose) نام برد كه از تركيب گلوكز، گالاكتوز و فروكتوز حاصل مي شود و يكي از انواع قندهاي موجود در گياهان است.
تتراساكاريدها:
ازپيوستن چهار مولكول مونوساكاريد به يكديگر توليد مي شوند. ازجمله تتراساكاريدهاي موجود درطبيعت مي توان ازاستاكيوز (Stachiose) نام برد كه از دو مولكول گالاكتوزو يك مولكول گلوكزويك مولكول فروكتوز توليد مي شود.
پلي ساكاريدها:
ازپيوستن تعداد زيادي مونوساكاريد به يكديگرپلي ساكاريدها حاصل مي شوند كه داراي وزن مولكولي زيادي مي باشند و به دو گروه اصلي هوموپلي ساكاريدها و هتروپلي ساكاريدها تقسيم بندي مي شوند.
از جمله هوموپلي ساكاريدهاي مهم مي توان به آرابينان ها (Arabinans) و زايلانها (Xylans) اشاره نمود كه پلي مرهاي آرابينيوزوزايلورهستند.
بهترين هوموپلي ساكاريد موجود درطبيعت سلولز مي باشد كه از متصل شدن مولكولهاي D-گلوكز با پيوند 4→1β با يكديگر حاصل مي شود و عمده ديواره سلولهاي گياهي را در طبيعت تشكيل مي دهد.
هوموپلي ساكاريد ديگر نشاسته (Starch) مي باشد كه از دو پليمر آميلوز (Amylose) و آميلوپكتين (Amylopectin) تشكيل شده است.
از هوموپلي ساكاريدهاي ديگر مي توان از فروكتان ها (Fructans) نام برد كه بيشتر درغلات وجود دارند و پليمر تشكيل شده از فروكتوز مي باشد. انواع مختلفي از فروكتانها وجود دارند:
الف) لوان ها (Levans) كه زنجيره هاي تشكيل شده از مونومر Fructoforanose –O-β مي باشد كه داراي اتصال 2→6 بين مونومرفروكتوزهستند. و بيشتر درغلات مشاهده مي شوند و توسط تك معده اي ها قابل شكستن نيستند.
ب) امينولين ها كه مونومرهاي فروكتوز با پيوندهاي 1→2 با يكديگر اتصال دارند.
ج) فروكتان هاي پرشاخه كه در آنها فروكتوز با دي ساكاريدها در ارتباط قرار مي گيرد.
گالاكتان و مانان ها: (Galactans & Mannans)
پليمرهايي تشكيل شده از مونومر گالاكتوز و مانوز هستند. -Mannanβ از پلي ساكاريدهاي تغذيه اي موجود در هسته خرما و نخل و نيز در كنجاله سويا (8/1%) مي باشد كه جهت مصرف منابع خوراكي در تك معده اي ها ايجاد مشكل مي نمايد.
گلوكزآمين: Glucose amin
هوموپلي ساكاريد تشكيل شده از مونومر N-استيل گلوكزآمين مي باشد كه اسكلت خارجي بدپايان را تشكيل مي دهدوپس ازسلولز دومين رتبه فراواني پلي ساكاريدها درطبيعت را دارد.
هتروپلي ساكاريدها:
عمده هتروپلي ساكاريدهاي مورد نظردرتغذيه دام جزوتركيبات ديواره سلولي گياهان (Cell wall polysaccharide) Cwp ميباشند كه پليمرهاي مختلف از جمله مواد پكتيكي (Pectic substances)، سلولز وهمي سلولزو گالاكتومانانها (Galactomannans) مي باشند.
-مواد پكتيكي: (Pectic substances)
اين مواد معمولاً از اتصال 1→4 مونومرهاي α-D-Galactouronic acid تشكيل شده است كه داراي انشعاباتي با مونوساكاريدهاي β-galactose و α-Arabinose بشكل زنجيرهاي جانبي مي باشد. عموماً درآب محلول هستند.
مواد پكتيكي عموماً درديواره سلولي دولپه اي ها (Dicotyledonous) يافت مي شود ودرغلات كمياب است.اين مواد عموماً محلول درآب مي باشند و به دليل ايجاد خصوصيت ژلاتيني در صنايع غذايي كاربرد فراوان دارد.
-سلولز:
راجع به سلولز درگذشته مباحث كاملي مطرح گرديده است و سلولز نيز جزو اصلي Cwp مي باشد كه به دليل داشتن پيوندهاي β بين مولكولهاي D-گلوكز توسط تك معده اي ها قابل تغذيه نمي باشد.
-همي سلولز: (Hemi cellulose)
مولكولهاي هتروپلي ساكاريد همي سلولز در ديواره سلولي گياهان وجود دارند و شامل هتروزايلانها (Hetroxylans)، (β-D-Glucans)، Xyloglucans و Mannans مي باشند. معمولاً زنجيره هاي تشكيل شده از اين مونومرها توسط پيوندهاي هيدروژني با مولكولهاي سلولز ارتباط دارند. همچنين زنجيرهاي همي سلولز مي تواند بصورت كووالانسي از طريق يك تركيب واسط فسفاتي با ليگنين (Lignin) ارتباط پيدا نمايد.
همي سلولزدرpH بين 3 تا 7 (3<pH<7) بشكل نامحلول در آب ميباشد اما محيط قليايي ميتواند باعث شكستن پيوندهاي هيدروژني و ارتباط كووالانسي با ليگنين گردد و موجب قابل حل شدن همي سلولز در آب گردد.
-اسيد هيالورونيك Hialoronic acid و كوندريوتين Condriotin
اين دو هتروپلي ساكاريد از مشتقات اسيد گلوكويورونيك هستند. اسيد هيالورونيك از مونومر اسيد گلوكويورونيك و Acetyl D-Glucose amin تشكيل شده است و با ويژگي روان سازي نقش مهمي را در انجام فعاليتهاي فيزيكي مفاصل در جانوران بر عهده دارد.
كوندريوتين نيز شبيه به هيالورونيك اسيد مي باشد اما قند تشكيل دهنده آن Acetyl D-Galactose amin مي باشد كه در ساختمان غضروفها وتاندونها واستخوانهاي بدن نقش دارد.
ليگنين: Lignin
ليگنين يك تركيب پيچيده وغيرپلي ساكاريدي مي باشد ونقش اصلي آن ايجاد ساختارمستحكم درديواره سلولي گياهان مي باشد. ليگنين پليمري تشكيل شده ازسه گروه فنلي مي باشد كه به شكل پيچيده اي با يكديگرمرتبط مي باشند.

[nafise sadeghi]

گازآمونياك بويژه براي عملكرد سيستم دفاعي گوساله دربرابرپنوموني مضراست.
دريك منبع براي گوساله هاي شيري با عنوان "جايگاه تازه متولدين براي گوساله هاي شيري " كارت گوچ نيازهاي محيطي براي گوساله ها پيش ازشيرگيري را به صورت زيرخلاصه كرده است:
1) محيط استراحت تميز، خشك و راحت
2) تهويه كافي
3) دسترسي مناسب به غذا وآب
اين مقاله با پيگيري چگونگي مديريت درجايگاه گوساله براي رسيدن به اين احتياجات در معرض آمونياك قرارگرفتن گوساله ها را بررسي مي كند. اما قبل ازبررسي اين موضوع، اجازه دهيد به اين سئوال جواب دهيم كه "چرا آمونياك براي گوساله ها مضراست؟"
چرا گازآمونياك مضراست؟
چرا آمونياك براي گوساله ها بداست؟ابتدا بايد بدانيم گازآمونياك بخصوص براي سيستم دفاعي گوساله درناي خطرناك است.مژكها (انگشتان مويي) ناي را مي پوشانند. كارآنها هل دادن وخارج كردن مواد خارجي است كه گوساله در زمان استنشاق به داخل ناي برده است. راهي كه توسط آن، درنهايت آشغالهايي كه شامل پاتوژنها مي باشند باعث عفونت درشش نمي شوند.
سيستم انتقالي مژكي، شامل بسياري ازاين مژكهاست.هركدام دريك الگوي زنشي ( ضربه اي) بالا آمده و به عقب برمي گردند. اين الگوهاي زنشي با هم هماهنگ مي شوند و بصورت يك فعاليت موجي مشاهده مي شود. بنابراين مژه ها ازطريق فعاليت موجي خود هم مايعات و هم مواد جامد را بالا برده و ازناي خارج مي كنند. اين روش مي تواند يك راه دفاعي موثر دربرابرعفونتهاي تنفسي باشد.
اما اگرمهاركننده هاي مضرظاهر شوند،سيستم مي تواند شكست بخورد.بعضي ويروسها بويژه،PI3 وBRSV مژه ها را نابود مي كنند.حتي درغياب اين ويروسها، سطوح پايين گاز آمونياك بطورمزمن، سيستم دفاعي را ضعيف مي كند. اين مسئله به پاتوژنها اجازه مي دهد به بافتهاي تنفسي داخلي وارد شوند. درحالتي كه هم الگوي زنشي مژه ها بصورت انفرادي و هم فعاليت موجي موزون آنها ضعيف شده، سيستم انتقال مژه اي نمي تواند پاتوژنها را به اندازه كافي بالا برده و ازناي خارج كند.
چرا آمونياك براي گوساله ها بد است؟
براي قسمت دوم جواب، ابتدا بايد به اين سئوال پاسخ دهيم كه "خطرات ايجاد كننده عفونت تنفسي براي گوساله ها چيست؟" دوفاكتورمحيطي به طورحتم گوساله ها را درمعرض باكتري هاي ايجاد كننده پنوموني قرارمي دهند. فاكتوراول اين است كه گوساله دركنارمادر خود قراربگيرد.گاوهاي بالغ ذاتاً حامل فاكتورهاي بيماريزا هستند. وقتي مادرگوساله خود را ليس مي زند، ازاين طريق يك كارموثربراي تلقيح ويروسها، باكتريها و پارازيتها را انجام مي دهد.
فاكتورمحيطي ديگر اين است كه گوساله ازطريق تراكم بالاي گاوهاي مجاورو يا ازطريق وسايل گوساله زايي درمعرض باكتريهاي ايجاد كننده پنوموني قراربگيرند.بنابراين،بعيد است كه حتي گوساله هاي تازه متولد شده باكتريهاي ايجاد كننده پنوموني را نداشته باشند. اين باكتريها بسيار رايج هستند كه اغلب تصورمي شود كه آنها بعنوان ساكنين معمول قسمت بالايي دستگاه تنفسي گوساله بشمارمي روند.به اين دلايل،هرزمان كه سيستم انتقال مژكي ضعيف باشد، گوساله ها درمعرض ريسك بالايي ازابتلا به بيماريهاي تنفسي قرارخواهند داشت.
چطور مي توان در معرض آمونياك بودن را كاهش داد؟
راه موثربراي كاهش درمعرض آمونياك قرارگرفتن، توليد نشدن اين گازاست. اما درجايگاه گوساله،شرايط مثبت ومفيدي براي فعاليت ميكروبها وجود دارد.اوره هم رطوبت وهم مواد مغذي را فراهم مي‌كند. گوساله ها بستر را گرم نگه مي دارند. و مواد بستراغلب يك pH مطلوب را درمحيط فراهم مي‌سازند.
بنابراين چطورمي توان پوسيدگي كود را كاهش دهيم؟
1- شرايط خشك تر،ميزان كمتررشد باكتريايي و آزاد سازي آمونياك را با عث مي شود.
2- فراهم كردن مقداركمتراكسيژن براي باكتريها،ميزان كمترآزاد سازي گازآمونياك را باعث مي شود.
3- كود( مخلوط ادرارومدفوع) روي پوست يك حيوان گرم، سريعترآمونياك توليد مي كند، تميزترنگهداشتن گوساله، باعث كمترشدن آزاد سازي آمونياك مي شود.
تمام اين فاكتورها به بسترخشك تميزاضافه مي شوند.
خشك به چه معني است؟
زانوي خود را روي بستربگذاريد.اگرزانوي شما خيس شد، بستربه اندازه كافي براي كاهش توليدآمونياك خشك نيست.مقداركافي بستر،شرايط را خشك نگه مي دارد. برخورد اول عليه آمونياك! مقداركافي بسترشرايط بي‌هوازي (اكسيژن پايين) نامساعد براي رشد ميكروبي فراهم مي كند.برخورد دوم! مقداركافي بسترگوساله هاي تميزرا بيشترمي كند.برخورد سوم! پاك كردن باكتريهاي ايجاد كننده آمونياك. همچنين،فراهم كردن گردش كافي هوا ازطريق تهويه خوب به انتقال هواي پرازآمونياك كمك خواهد كرد

[nafise sadeghi]

گاوها و ساير نشخواركنندگان، حاوي دستگاه گوارش بي نظيري هستند كه امكان استفاده از ضايعات و ساير محصولات جانبي را به عنوان منبعي براي جيره غذائي آنها ، مهيا مي كند. تغذيه گاوها عمدتاً بر مبناي استفاده از محصولات فرعي و ساير مواد مغذي هستند كه منحصراً بوسيله نشخواركنندگان قابل هضم باشد. يكي از خوراكهاي غير معمول كه در تغذيه گاو قابل استفاده مي باشد، فضولات بستر جوجه هاي گوشتي مي باشد. در صنعت پرورش جوجه هاي گوشتي ، حجم قابل توجهي از فضولات بسترتوليد مي شود كه به عنوان يك فراوري جانبي (by -product ( محسوب مي شود. كاربرد اصلي فضولات مرغي، براي حاصلخيزي زمينهاي زراعي مي باشد. بهرحال استفاده از محتويات بستر جوجه هاي گوشتي صرفاً به عنوان كود، نمي تواند بازدهي مناسبي را به دنبال داشته باشد و در اصطلاح هزينه جايگزيني مواد مغذي كه از ساير منابع غذائي فراهم مي شود ، در مورد بستر جوجه هاي گوشتي زماني كه كود مرغي به جاي اينكه در حاصلخيزي مزارع استفاده شود در تغذيه گاوهاي گوشتي استفاده شود ، 4 برابر بيشتر است ( بازده استفاده از بستر طيور در تغذيه گاوهاي گوشتي بيشتر از استفاده آن در حاصلخيزي مزارع است ) . محتويات بستر طيور منبع خربي از پروتئين ، انرژي ، مواد مغذي براي گاوهاي آبستن و گاوهاي داشتي است كه ساختار صنعت پرورش گاو شيرده را در كشور تشكيل مي دهند. بعلاوه از ديدگاه اقتصادي استفاده از محتويات بستر طيور را در تغذيه باعث حفظ مواد مغذي گياهان مي شود. اين مواد مغذي شامل نيتروژن ، فسفر ، پتاسيم و مواد معدني است كه در مراتعي كه كود گاوها تغذيه شده با بستر طيور پخش شده به فراواني در خاك وجود دارد. يكي از مزاياي بستر جوجه هاي گوشتي اين است كه تا مسافتهاي طولاني قابل نقل و انتقال است، بدون اينكه ارزش اقتصادي آن تحليل يابد. توليد كنندگان و دامداران ايالت آلباما براي كاهش هزينه هاي خوراك خود از اين منبع عمده موجود، در تغذيه گاوهاي خود استفاده مي كنند. بيشتر دامداران ايالت آلباما با كاربرد اين مواد جانبي در تغذيه گاوهاي به مقدار قابل توجهي باعث كاهش هزينه خوراك شده اند. بهر حال بعضاً در بعضي توليد كنندگان و پرورش دهندگان گاو گوشتي يك بي ميلي آشكار در رابطه با استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي در تغذيه وجود دارد. چرا كه افكار عمومي رشد و نمو سبزيجات و گياهان را در فضولات حيواني پذيرفته اند نبايد فراموش كرد كه فرايند استفاده از غذا در داخل بافتهاي گياهي ، فرايندي با پيچيدگيهاي گياهي كمتر نسبت به همان فرايند در دستگاه هاضمه گاو مي باشد. بطوري كه مواد غذائي مورد استفاده توسط گاو كاملاً كاملاً شكسته و تجزيه مي شود و مورد فرآوري كامل قرار مي گيرد. گاوي كه روانه كشتارگاه مي شود، 15 روز قبل بايد تغذيه از بستر جوجه هاي گوشتي در آن قطع شده باشد در حالي كه قارچ خوراكي كه در بستري از كود پرورش داده شده است همان روز مي تواند مستقيماً به فروشگاه خواربارفروشي فرستاده شود. بهرحال در صنعت پرورش گاو گوشتي بايد از هر عملي كه سلامتي گوشت توليدي را زير سئوال مي برد ، اجتناب نمود. بستر طيور گوشتي چندين سال است كه در تمامي مناطق كشور بدون هر گونه مشاهده اثرات جانبي مضرر براي انسان يا حيوان مصرف كننده آن ، مورد استفاده قرار گرفته است بعلاوه در ايالت آلباما ، استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي عمدتاً در گاوهاي آبستن و گاوهاي داشتي استفاده مي شد كه كمتر چنين گاوهاي مورد خريد و فروش يا كشتار قرار گرفته مي شود. گزارشات متعدد حاكي از كاربرد ناچيز بستر جوجه هاي گوشتي در تغذيه گاوهاي پرواري است و اگرچه درموارد نادر استفاده نيز 15 روز قبل از زمان كشتار گاو ، مصرف فضولات بستر در جيره غذائي قطع مي شود بنابراين با اين راهكار هر نوع خطر احتمالي تهديد كننده سلامت انسان ، كاملاً مرتفع خواهد گرديد.
بطور كلي استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي در تغذيه گاو شامل 3 سودمندي اوليه مي باشد :
1 ) استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي ، رفع مشكل استفاده از محصولات فرعي در محيط
2 ) يك راهكار براي مديريت مناسب ضايعات حاصل از بستر جوجه هاي گوشتي براي استفاده پرورش دهندگان گاو گوشتي است.
3 ) صرفه اقتصادي در توليد گاوهاي گوشتي مي باشد.
آئين نامه هاي استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي در تغذيه :
در سال 1967 ، زماني كه سازمان FDA شرح سياستهاي تغذيه بستر و ساير محصولات جانبي حيواني را منتشر كرد. اطلاعات علمي بسيار اندك در مورد تغذيه بستر طيور وجود داشت. در سال 1980 بعد از آزمونهاي گسترده محققان دانشگاهي و استفاده از تسهيلات انجام پروژه هاي مرتبط ، سازمان FDA موجب گرديد تا بعضي از مقررات اوليه محدود كننده مصرف چنين محصولات جانبي را باطل شود. در حال حاضر حداقل 22 ايالت مقررات مناسبي را براي خريد و فروش بستر جوجه هاي گوشتي و ساير ضايعات با منشاء حيواني را به عنوان اجزاء تشكيل دهنده خوراك دام و طيور تصويب نموده اند. اخيراً هيچ قانون مبني بر كنترل و محدود كردن دادو ستد و استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي در خوراك دام و طيور وجود ندارد. بعلاوه هيچ قانون و مقررات خاصي در ايالتي استفاده از ضايعات حيواني يا ساير مواد جانبي (by product ) را در تغذيه دام منع نمي كند.
در بعضي ايالتها بعضي مقررات كه كنترل دادوستد عمده اين محصولات را توسط شركتهايي كه نامزد فروش اين محصولات براي مصارف خوراك دامي برعهده دارند تدوين شده است. سازمان كشاورزي و صنعت آلباما ، با تدوين مقررات محدودي ، استفاده و دادو ستد فضولات حيواني فرآوري شده را پذيرفته است اين مقررات اجازه هر نوع استفاده خصوصي يا مبادله بستر جوجه هاي گوشتي و ساير فضولات حيواني را محدود كرده است و اين كار بيشتر تحت مسئوليت سازمانهاي دولتي مي باشد. بستر جوجه هاي گوشتي فرآوري شده طبق استاندارد هاي مناسب براي استفاده در جيره هاي غذائي دام ، آماده عرضه به بازار مي شود. مقررات مربوط به تغذيه ضايعات با منشاء حيواني در سال 1977 توسط وزارت كشاورزي و صنايع مورد تصويب قرار گرفته است.
اين آئين نامه ها جزء نهمين مقررات شيمي كشاورزي ليست شده است. اگر ضايعات با منشاء حيواني حاوي دارو يا باقيمانده مواد داروئي باشد. چنين ضايعاتي حتماً بايد حاوي برچسب براي اطلاع مصرف كنندگان باشد. به اينصورت كه در روي آن نوشته شود. توجه : اين ماده حاوي باقيمانده مواد داروئي است و نبايد در 15 روز مانده به كشتار مورد استفاده دام قرار گيرد.
اين هشدار همچنين توسط فروشندگان خوراك حاوي بستر جوجه هاي گوشتي به گاو داران اعلام شود.
صرف نظر از مقررات دولتي موجود، در مورد مواد غذائي مورد استفاده در تغذيه دام، توليد كنندگان گوشت موظفند و متعهد هستند كه در دادو ستد خود تمامي گوشتي را به بازار عرضه مي كنند، عاري از هر گونه مواد داروئي يا تركيبات سمي باشد. براي حداقل نمودن احتمال وجود باقيمانده مواد داروئي در بافتهاي گاو گوشتي تغذيه شده با بستر تغذيه با مواد بستر بايد 15 روز مانده به كشتار حيوان مورد نظر قطع شود. محتويات بستر جوجه هاي گوشتي، نبايد مورد تغذيه گاوهاي شيرده قرار بگيرد چون در اينصورت هيچ فرصتي براي قطع كردن جيره براي مطمئن شدن از حذف باقيمانده هاي مواد تغذيه شده در شير توليدي وجود ندارد. چون گوسفندان نيز به مقادير بالاي كبالت حساس هستند و بستر جوجه هاي گوشتي حاوي مقادير زيادي از كبالت مي باشد. نبايد از محتويات بستر جوجه هاي گوشتي در تغذيه گوسفند استفاده كرد.رعايت اين اصول و نكات هر گونه امكان به خطر انداختن سلامتي و ايجاد مشكلات ناشي از باقي ماندن مواد داروئي و باقيمانده هاي ناشي از مصرف غذائي بستر جوجه هاي گوشتي را به حداقل خود مي رساند. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد آئين نامه هاي دولتي مربوط به خريد و فروش فضولات جوجه هاي گوشتي به سازمان كشاورزي و صنايع ايالت آلباما مراجعه كنيد. اين ايالت اخيراً مقرراتي را كه منحصراً در مورد خريد و فروش فضولات جوجه هاي گوشتي بوده را تصويب نموده است.
ارزش غذائي بستر جوجه هاي گوشتي :
مواد تشكيل دهنده بستر معمولاً در سالنهاي پرورش جوجه هاي گوشتي ايالت آلباما، تراشه چوب خاك اره ، پوسته بادام زميني و ريزه هاي كاغذ مي باشد. به طور كلي پرورش دهندگان از منابع مختلفي براي ايجاد بستر اوليه استفاده مي كنند. مواد اوليه تشكيل دهنده بستر از لحاظ ارزش غذائي و مواد مغذي موجود بسيار فقير هستند. به هر حال افزوده شدن پر ، ضايعات جيره غذائي مورد استفاده و فضولات دفعي پرنده ، ارزش غذائي بستر را تا حدودي بهبود مي دهد. نوع مواد اوليه تشكيل دهنده بستر در سالن پرورش زماني كه از اين بستر براي تغذيه گاوهاي گوشتي استفاده مي شود ، چندان بر ارزش غذائي نهائي موثر نمي باشد. زيرا كه مقدار بستر اوليه مورد استفاده بر حسب تعداد جوجه مورد پرورش در سالن تغيير مي كند و استاندارد ويژه اي براي آن وجود ندارد و هر مرغدار مي تواند. از مواد كاملاً متفاوتي نسبت به مرغدار ديگر در بستر اوليه سالن خود استفاده كند. عواملي ديگر همچون مديريت سالن ، روشهاي از بين بردن بستر ، مي تواند مقدار مطلوب و تركيبات و كيفيت بستر نهائي را تغيير دهد. ميانگين مواد مغذي 106 نمونه جمع آوري شده از بستر طيور مرغداريهاي ايالت آلباما در جدول شماره يك نمايش داده شده است.
1 ـ رطوبت :
ميزان رطوبت بستر جوجه هاي گوشتي بوسيله مديريت سيستم آبخوري در سالن پرورش تعيين مي شود. مقدار رطوبت بستر نبايد تفاوت معني داري بين بستر تازه و بستر تشكيل شده بعد از 6 ماه داشته باشد. از طريق اندازه گيري رطوبت بستر هيچگونه اطلاعي از مواد مغذي بستر حاصل نمي شود ، اندازه گيري رطوبت تنها كيفيت فيزيكي ماده خوراكي مورد استفاده را نشان مي دهد.
اگر مقدار رطوبت 25 % يا بيشتر باشد ، غذا به آساني در داخل ميكسر مخلوط نخواهد شد بهر حال اگر بستر طيور حاوي 12% رطوبت يا كمتر باشد جيره حالت گرد و اشتهاآور براي گاوها خواهد بود. بعضي پرورش دهندگان گاوهاي گوشتي يك افزايش مصرف خوراك را زماني آب به مخلوطي از بستر خشك و دانه ها قبل از مصرف اضافه شود.
TDN:
مقدار كل مواد مغذي قابل هضم (TDN ) از طريق ارزش پروتئين خام و قيبر خام محاسبه مي شود. ارزش انرژي زائي بستر جوجه هاي گوشتي واضح و روشن است كه كمتر از غلات مي باشد. بهرحال ميزان TDN بستر در مقايسه با يك علوفه با كيفيت 50 % محاسبه شده است. بستر مي تواند منبع با ارزش از انرژي براي هر دو گروه گاوهاي داشتي و گاوهاي آبستن باشد.
پروتئين خام (CP ) :
ميانگين پروتئين خام نمونه هاي آناليز شده بستر جوجه هاي گوشتي 24/9 مي باشد بيشتر از 40 % از پروتئين خام حاصل از بستر از منشاء نيتروژن غير پروتئيني (NPN) مي باشد. بخش NPN عمدتاً از اسيد اوريك ناشي مي شود كه در طيور يك ماده دفعي محسوب مي شود. نشخوار كنندگان جوان قادر به استفاده از NPN به خوبي گاوهاي پرواري بالغ نمي باشند بنابراين بهترين عملكرد و بازده مصرف فضولات بستر در گاوهاي پرواري كه بيش از 400 پوند وزن دارند ديدن مي شود.
نيتروژن نامحلول :
وقتي تركيبات خوراكي تحت تأثير حرارت بيش از حد قرار مي گيرند نيتروژن موجود بصورت نامحلول در مي آيد و گاو به آساني قادر به هضم اين نيتروژن نمي باشد. مقدار نيتروژن نامحلول در نمونه هاي بستر آناليز گرديده و 15 % كل نيتروژن موجود محاسبه شد. در تعداد كمي كه تحت حرارت بيش از حد قرار گرفته اند مشاهده شده اين ميزان 50 % كل نيتروژن را به خود اختصاص داده بود.
مطالعات مختلف نشان مي دهد كه با كاهش قابليت هضم ماده خشك بستر ميزان نيتروژن نامحلول افزايش مي يابد بنابراين حرارت بيش از حد بستر بطور معني داري ارزش غذائي بستر را كاهش مي دهد. روشهاي كنترل دما در بستر انبار شده در بخش فرآوري و نگهداري بستر طيور مورد بحث و بررسي قرار گرفته است.
فيبر خام ( CF ) :
تركيب فير خام نمونه هاي بدست آمده از بستر به طيور ميانگين 6 / 23 درصد محاسبه شده است. عمده فيبر بستر ناشي از مواد اوليه مورد استفاده در شروع پرورش، همچون تراشه هاي چوب ، خاك اره ، پوسته و پوسته بادام زميني مي شود بستر معمولاً شامل مواد فيبري مي باشد. فيبر موجود در بستر جوجه هاي گوشتي به تنها نمي تواند نيازهاي نشخواركنندگان را به قير برآورده كند ، چرا كه گاوها همچنين به علوفه هاي خشن براي عملكرد مناسب سيستم گوارشي خود نياز دارد. گاوهاي تغذيه شده با بستر به طور طبيعي نياز به مصرف علوفه خشبي دارند حتي اگر مقدار قيبر خام بستر كمي بيش از مقدار اندازه گيري شده باشد، توصيه مي شود كه به ازاي هر 100 پوند وزن زنده گاو 1/2 پوند از علوفه خشبي استفاده شود.
مواد معدني (Minerals ) :
بستر جوجه هاي گوشتي منبع عالي از مواد مغذي مي باشد ، در حقيقت گاوهاي آبستن تغذيه شده با درصد بستر: 20 درصد كنسانتره در حقيقت بيش از 5 برابر نياز خود به كلسيم ، فسفر ، پتاسيم ، مواد مغذي دريافت خواهند كرد. مقادير بيش از حد مواد معدني جز در بعضي شرايط خاص كمتر مسئله زا مي باشد. اما بايد توجه كرد كه افزايش 2% كلسيم بيش از نياز، باعث عدم توازن ساير مواد مغذي و ايجاد تب شير در گاوهاي آبستن مي نمايد. اين احتمال را مي توان با قطع تغذيه بستر در نزديكي زايمان و يا كاهش مقدار علوفه خشبي به نصف ميزان مورد نياز ، مرتفع نمود. هنوز اطلاعي در دست نيست كه چند روز قبل از گوساله زائي بايد استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي در جيره را قطع كرد. بهر حال بر اساس مطالعات بر روي تب شير در گاوهاي شيري ، به نظر در نظر گرفتن30 روز قبل از گوساله زائي مناسب به نظر مي رسد. تب شير ممكن است مسائلي را نيز بعد از زايمان بوجود آورد بنابراين گاوهاي آبستن مصرف كننده بستر جوجه هاي گوشتي در حين گوساله زائي بايد دائماً مورد سركشي قرار گيرند. مواد معدني ميكرو مانند مس ، آهن و منيزيم به مقادير زيادي نسبت به تركيبات غذائي معمول در بستر جوجه هاي گوشتي وجود دارد. مس به طول مثال معمولاً در جيره گاوهاي گوشتي نبايد بيش از 150PPM باشد. سطوح بالاي مس ممكن است اثرات سمي را داشته باشند. گله گاوهاي آبستن تغذيه شده با بستر در طول 120 روز زمستان بايد بيش از 600 مس را دريافت كند. مقادير اضافي مس در كبد باقي خواهد ماند اما معمولاًً فاقد هر گونه اثرات مضرري مي باشد معمولاً سطح مس موجود در بافتها با آمدن تابستان و فصل چرا دو مرتبه به سطح طبيعي خود برمي گردد يعني زماني كه ديگر نيازي به مصرف بستر جوجه هاي گوشتي در اين فصل وجود ندارد. در گاوهاي جوان داشتن تغذيه شده با جيره حاوي 50% بستر : 50% كنسانتره ،مقدار مس موجود بيش از 225PPM خواهد بود گاوهاي جوان به خوبي مي توانند مقادير بالاي مس را در 1 الي 200 روز تحمل كنند. تغذيه گاوهاي داشتني با جيره هاي حاوي بستر كمتر از 18 روز به طور معني داري از اثرات معني دار سميت مس خواهد كاست
خاكستر ( Ash ) :
خاكستر بستر ، از مواد معدني ناشي از باقيمانده هاي جيره غذائي ، فضولات دفعي ، مواد متشكله بستر ، خاك تشكيل شده است. محتواي خاكستر بستر يكي از شاخصهاي مهم اندازه گيري كيفيت بستر مي باشد. ميانگين خاكستر نمونه هاي بستر آناليز شده 24/7 درصد بود. محتواي خاكستر بستر بيش از 28% بسيار مقدار بالائي است و نبايد در جيره غذائي گاوهاي گوشتي مورد استفاده قرار گيرد.
كلسيم ، فسفر ، پتاسيم و مواد معدني كمياب 12% خاكستر بستر جوجه هاي گوشتي را تشكيل مي دهند و باقي خاكستر را خاك تشكيل مي دهد. تا حد امكان مقدار خاكستر بستر بخصوص بخش خاك آن در حد پايين بايد باشد تا محدوديتي در تغذيه گاوهاي گوشتي نداشته باشد. بيشتر محتواي خاك بستر زماني از تخليه بستر از سالن و يا هنگام حمل و نقل آن با كاميون ، مي باشد.
فرآوري و انبار كردن بستر جوجه هاي گوشتي :
بستر طيور همانند ساير تركيبات غذائي ، احتمال بروز مخاطراتي را در بعضي از موارد مصرف دارد مصرف بسياري از تركيبات غذائي معمول ، با مواردي همچون باقيمانده افت كشها ، مايكوتوكسينهائي مانند افلاتوكسين يا سميت نيترات ممكن است روبرو شود. در مورد مصرف محتويات بستر طيور نيز ممكن است خطرات احتمالي ناشي از باكتريهائي همانند سالمونلا و باقي مانده مواد داروئي مورد استفاده در طول دوره مانند آنتي بيوتيك و كوكيد استات كبالت و ارسينك مواجه گردد. به هر حال تمامي بستر هاي مورد استفاده در تغذيه بايد ابتداً به منظور حذف عوامل بيماريزا و پاتوژن فرآوري شود. بعضي از پرورش دهندگان طيور از بقاياي پرندگان مرده نيز در تركيب بستر استفاده مي كنند اگرچه اين روش ممكن است روشي مناسب براي استفاده از پرندگان تلف شده مي باشد ولي نبايد از چنين بسترهاي در تغذيه گاوهاي پرواري استفاده نمود. بهرحال با وجود اينكه احتمال انتقال بيماري از طريق مصرف فضولات طيور درگاوهاي پرواري ثابت نشده است با اين وجود توصيه مي شود كه از كاربرد چنين موادي به عنوان منبع خوراكي خود داري شود.
براي فرآوري بستر طيور به عنوان يك تركيب خوراكي يكي از روشهاي زير را مي توان مورد استفاده قرار داد :
1 ) بستر مي تواند با سايرتركيبات خوراك مخلوط شده و سپس در تهيه سيلو مورد استفاده قرار گيرد كه در نتيجه وجود تركيبات بستر ، توليد اسيد در سيلوهاي سور گرم و ذرت را تشويق مي كند.
زماني كه تركيبات بستر با ذرت يا سورگرم سيلو مي شود ، 20 ـ 30 درصد كل ماده خشك سيلو را مي توان به تركيبات حاصل از بستر طيور اختصاص داد.
2 ) محتويات بستر مي تواند به طور مستقيم تحت تأثير اسيد قرار گيرد و پس از فرآوري مورد استفاده قرار گيرد.
3 ) بستر طيور مي تواند تحت تيمار حرارتي قرار گرفته و سپس به صورت پلت مورد استفاده قرار گيرد.
4 ) اقتصادي ترين و كاربردي ترين فرآوري بستر استفاده از حرارت دهي stacking مي باشد. در اين روش يك تيمار حرارتي 130 درجه فارنهايت يا بيشتر در طي 5 روز بر روي بستر اعمال مي گردد.
به منظور حصول اطمينان مبني بر از بين رفتن سالمونلا و ساير عوامل بيماري زا در بستر بايد حداقل تا 20 روز حرارت دهي شود. نتايج حاصل از تحقيقات متعدد ثابت كرده كه بسياري از عوامل پاتوژني كه در بستر طيور قادر به رشد و نمو هستند با چنين تيمار حرارتي در طي 5 روز كاملاً از بين مي روند. بهرحال اعمال تيمار حرارتي طولاني مدت به منظور سلامتي و از بين رفتن هر نوع احتمال آلودگي پيشنهاد مي گردد. علاوه بر اين اعمال حرارت باعث ايجاد آمونياك منبع از تجزيه شدن اوره و اسيد اوريك مي شود كه در نتيجه وجود آمونياك باعث كشته شدن عوامل بيماري زاي موجود در بستر مي گردد. در درجه حرارت 140 درجه سانتي گراد باكتريهائي مانند سالمونلا و باسيلهاي مرتبط باسل در گاو ، با بازدهي مناسب در طي يك ساعت از بين مي روند. بهرحال اين مطلب خيلي مهم است كه هر نوع احتمال ناشي از انتقال عوامل بيماريزا از بستر به گاوهاي پرواري مصرف كننده آن ، از بين برود. در روش چهارم مورد اشاره حرارت داخلي تركيبات تحت حرارت به بيشتر از 130 در جه فارنهايت و يا بيشتر مي رسد. آنتي بيوتيكها ئي كه مورد استفاده در دوره پرورش قرار گرفته اند ، حتي اگر باقي مانده ي آنها در بستر طيور وجود داشته باشد در تغذيه گاوهاي پرواري مشكل زا نمي باشد. چرا كه بسياري از آنتي بيوتيكهياي موجود در بستر توسط ميكروارگانيسم هاي موجود تجزيه مي شود ، از طرف ديگر همانطور كه مصرف آنتي بيوتيك محرك رشد طيور مي باشد با همان قاعده باعث تحريك رشد گاوهاي پرواري مصرف كننده آن مي شود. مايكوتوكسينهاي مانند آفلاتوكسين از عوامل نگران كننده مصرف بستر در تغذيه گاوهاي پرواري نيستند ، قارچهائي كه توليد كننده آفلاتوكسين مي باشند بعلت وجود محيط بازي بستر ناشي از آزاد شدن آمونياك قادر به رشد و نمو در بستر نيستند چرا كه آمونياك يك ماده سمي براي قارچها محسوب مي شود به هر حال استفاده از حرارت دهي طولاني مدت از رشد قارچها جلوگيري مي نمايند. بستر طيور معمولاً بطور انبوه ، جمع آوري و سپس در مقادير بزرگ نقل و انتقال مي يابند. معمولاً بعضي از پرورش دهندگان گاوهاي پرواري اقدام به خريداري توده هاي 100 الي 300 تني از بستر مي نمايند.
به هر حال اگر بستر بيش از 5 سال از انبار شدنش گذشته باشد به مقدار زيادي كيفيت خود را از دست مي دهد. بهرحال معمولاً قبل از مصرف محتويات بستر بايد از كيفيت مناسبي آن اطمينان حاصل كرد. حرارت يكي از مواردي است كه به نحوي باعث كاهش كيفيت بستر مي شود. اعمال حرارت بيش از حد موجود كاهش قابليت هضم ماده خشك بستر مي شود. بعضي از آزمايشات استفاده از افزودنيهاي شيميائي مانند اوره و اسيد را براي محدود نبود اعمال حرارت بيش از حد مورد بررسي قرار دادند. حرارت بيش از حد ( 140 فارنهايت به بالا ) با محدود نمودن محتواي رطوبت بستر به كمتر از 25% و همچنين محدود كردن تماس بستر با هوا تحت كنترل در مي آيد. بعضي از روشها هنگام بسته بندي بستر از يك تراكتور براي خارج كردن اكسيژن از محتويات بستر استفاده مي كنند. براي از بين بردن عوامل بيماري زاي بستر ، درجه حرارت اعمال شده بايد 130 فارنهايت باشد اگر حرارت اعمال شده بيش از 160 درجه باشد ميزان قابليت هضم پروتئين بستر كاهش مي يابد.
بسترهاي كه با پلي اتيلن پوشيده مي شوند. دماي بالاي مناسب را بدست مي آورند كه نياز به اعمال تيمار حرارتي بالا را برطرف مي كند.
جيره هاي پيشنهادي :
از آنجائي كه سطح مواد مغذي موجود در بستر طيور غالباً متغير مي باشد جيره هاي پيشنهادي در جدول 2 مي تواند به عنوان يك راهنما مورد استفاده قرار گيرد. افزودن ويتامين A بايد در جيره هاي حاوي بستر طيور همواره رعايت شود چرا كه بستر طيور فاقد اين ماده مغذي مي شود. همچنين افزودن Bovatec و Rumensin احتمال شيوع نفخ را كاهش مي دهد.