خاطـــــــــرات یلدایی نخبگان جوان 1392

[Almas Parsi]

مراسم یلدا در استان خوزستان


زنده نگهداشتن آیین شب یلدا از هفت هزار سال پیش در ایران مرسوم بوده و هر ساله ایرانیان با شور و شوق خاصی سعی در برگزاری بهتر این آیین دارند.


به گزارش خبرنگار ایرنا شب یلدا یا شب چله ،آخرین شب پاییز و آذرماه و طولانی ترین و تاریک ترین شب سال در نیمکره شمالی زمین محسوب می شود و از زمان غروب خورشید 30 آذر آغاز و تا طلوع آفتاب در یکم دیماه ادامه دارد.خورشید در حرکت سالانه خود در شب یلدا به پایین ترین نقطه افق جنوب شرقی می رسد که این امر موجب کوتاه شدن روز و طولانی تر شدن شب می شود.


یلدا در لغت به معنای زایش و زاد روز و تولد می باشد و از زبان سامی وارد زبان فارسی شده است.مردم در این شب به خانه بزرگترها می روند و با دور هم جمع شدن و جشن گرفتن تا سپیده دم بیدار می مانند.ایرانیان باستان در شب چله درخت سروی را تزیین و سفره ای پهن می کردند که در آن آینه ،شمع،آجیل،تنقلات ،حلواشکری،رنگینک ،خرما و میوه هایی چون انار ،هندوانه ،انجیر ،ازگیل و توت می گذاشتند.


در سفره شب چله همیشه هندوانه و انار بوده زیرا ایرانیان عقیده خاصی به این دو نوع میوه داشته اند.آنها بر این باورند که خوردن هندوانه در شب چله باعث بی اثر شدن لرز و سوز و سرمای زمستان در تن آنها می شود و بعضی دیگر نیز اعتقاد دارند خوردن هندوانه در این شب باعث عدم تشنگی در تابستان می شود.




انار نیز به خاطر دانه های زیاد مظهر باروری و زایندگی است و ایرانیان معتقد بودند با خوردن انار در شب چله باروری و زایندگی از انار به انسان منتقل می شود.بازگویی خاطرات ،قصه گویی پدربزرگ ها و مادر بزرگ ها،تفأل به دیوان حافظ و خواندن شاهنامه از دیگر برنامه های این شب باستانی می باشد.

در بعضی مناطق ایران در شب یلدا اعضای خانواده با انتخاب و شکستن گردو از روی پوکی و پری گردو به آینده نگری می پردازند ولی اغلب مردم فال حافظ را با نیت شادکامی و بهروزی می گشودند و آرزوهای خویش را در این شب از حافظ طلب می کردند.

ایرانیان باستان پس از شب زنده داری یلدا روز یکم دیماه را تعطیل بودند و در این روز به استراحت می پرداختند.

مردم استان خوزستان نیز در شب یلدا مانند دیگر نقاط کشورمان با خرید میوه و آجیل و شیرینی به استقبال طولانی ترین شب سال می روند و با زنده نگداشتن سنت پسندیده صله رحم به دید و بازدید خانواده و آشنایان می پردازند.در استان خوزستان بر اساس سنتی دیرینه پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها نیز با فراهم کردن تنقلات و آجیل های شب یلدا کانون گرم خانه را برای پذیرایی از فرزندان و نوه های خود مهیا می کنند.

در اهواز مرکز استان خوزستان در بسیاری از نقاط این شهر این روزها وانت بارهای حامل هندوانه و خربزه دیده می شوند که مردم را به خرید آن دعوت می کنند و شور و حال خاصی مردم این شهر را برای برگزاری آیین شب یلدا فرا گرفته است.


در دزفول از شهرهای شمالی استان خوزستان نیز بسیاری از خانواده های دزفولی به همراه اقوام در خانه بزرگ فامیل جمع می شوند و با تهیه غذاهای سنتی ،میوه و تخمه و دیگر تنقلات به بیان خاطرات شیرین و زیبا، شب یلدا را به صبح می رسانند.