آموزش تیراندازی

[حسن احمدي]

ورزش تيراندازي، شنا و اسب سواري رابه فرزندان خود بياموزيد. پيامبر گرامي اسلام (ص)

مسلم است که توانايي هاي تيم را قهرمانن تعيين مي کنند. اغلب چنين تصور مي شود که توانايي هاي فيزيکي مهم ترين عامل موفقيت در ورزش تيراندازي است اما واقعيت اينگونه نيست.
تيراندازي مهارتي است اکتسابي که به کمک توانايي هاي فيزيکي وفکري پيشرفت مي کند، علاقه شخصي، فداکاري وپشتکاري تيرانداز تعيين کننده ميزان موفقيت او در مسابقات است، نه قدرت بدني وتوانايي فيزيکي.
تيراندازي
در رشته تيراندازي با تفنگ و تپانچه بادي درفاصله ده متري انجام مي شود که براي مردان تعداد 60 تير وبراي زنان 40 تير مي باشد. زمان 60 تير مردان 105 دقيقه است، تيرهاي قلق نيز در اين زمان زده مي شود، براي زنان زمان 40 تير 75 دقيقه مي باشد. تنها يک تير در هر کارت قابل قبول است وهيچ محدوديتي در تعداد تيرهاي قلق وجود ندارد اما بعد از زدن اولين تير نمره، تيرانداز ديگر مجاز به تيراندازي قلق نمي باشد.
مسابقه مرحله نهايي ( فينال )
بعد از اتمام مرحله مقدماتي هشت نفر اول رقابت، به مرحله فينال راه پيدا مي کنند. در مرحله فينال هفت دقيقه فرصت براي زدن تير قلق دارند وبعد از آن با فرمان مسئول خط در زمان 75 ثانيه يک تير شليک مي کنند. پس از زدن 10 تير بدين صورت، حاصل مجموع نمرات فينال با امتياز دور مقدماتي جمع ومجموع امتيازات هر دو مرحله اعلام مي شود. تعيين محل استقرار کساني که به مرحله نهايي راه مي يابند طبق مقررات تکنيکي ويژه مرحله نهايي ونمره هاي کسب شده در دور مقدماتي صورت مي گيرد.
تيراندازان به ترتيب امتيازات به دست آمده از سمت چپ به راست در خط آتش قرار مي گيرند.
پس از پايان مرحله قلق گيري يک دقيه بعد مسئول خط بايد فرامين را به زبان انگليسي به ترتيب زير اعلام کند:
for the first/next competiton shot load
attention 3-2-1 start
stopchange the target
کارت هاي هدف بايد تنها پس از پايان زمان قانوني وفرمان مسئول خط آتش حرکت داده شود.

عوامل مواثر در تيراندازي
اجراي عوامل زير به ترتيب گفته شده به ميزان زيادي در تيراندازي شما تاثير گزار است.
البته قبل از هر جيز داشتن روحيه مناسب وآرامش، بدور از استرس وعوامل منفي روحي براي تيراندازي لازم وضروري است.
1 . چک کردن سلاح ولوازم.
2 . حالت گيري درست بدن ( قرار گرفتن پاها وايستادن درست در حالت تعادل ).
3 . تنفس
4 . نشانه روي
5 . کشيدن ماشه
6 . ديد تکميلي

تاريخچه تيراندازي با تفنگ بادي
تيراندازي با تفنگ بادي از جديد ترين رشته هايي است که در برنامه فدراسيون جهاني گنجانده شده است. در اوايل قرن بيستم ميلادي تيراندازي با تفنگ بادي در بسياري از کشور ها رواج يافت اما نه به عنوان يک رشته رقابتي در سطح بين المللي. تا اينکه در 1958 ميلادي کارل آگوست لارسن (دبير کل فدراسيون جهاني تيراندازي در سالهاي 1960- 1947) رشته تفنگ بادي را به عنوان رشته اي که مي توانست جاي گزين مناسبي براي رشته هاي خفيف باشد معرفي کرد. تا آن زمان مسابقات تيراندازي در اين رشته در برخي از کشور ها انجام مي گرفت اما تحقق خواسته او تا 1970 ميلادي که مسابقات قهرماني جهان در اين رشته برگزار شد به طول انجاميد. لارسن که در سال 1971 ميلادي درگذشت. وي سرانجام شاهد بر گزاري اين رشته ورزشي در برنامه رقابت هاي بين المللي بود. در سومين دوره بازي هاي آسيايي 1958 ميلادي اين رشته براي اولين بار به صورت سه وضعيت برگزار شد. در 1966 ميلادي اولين دوره مسابقات اروپايي اين رشته در ويس بادن آلمان بر گزارشد. در اين مسابقات 80 تيرانداز در قالب 18 تيم حضور داشتند. در رده بندي تيمي سوييس با کسب 1532 امتياز به مقام قهرماني رسيد و گ.کوميت از آلمان با کسب 385 امتياز عنوان نخست اين مسابقات را به خود اختصاص داد.
فدراسيون تيراندازي آلمان در 1966 ميلادي کارت هدف جديدي را براي اين رشته طراحي وپيشنهاد کرد. در 1970 ميلادي با معرفي اين کارت رکورد هاي اين رشته دستخوش تحول تازه اي شد. از کارت هدف جديد در اولين دوره مسابقات قهرماني جهان در فونکس آريزونا استفاده شد. در اين مسابقات 93 تيرانداز در قالب 20 تيم حضور داشتند. کشور آلمان با کسب 1512 امتياز مقام اول تيمي را از آن خود کرد و در رده بندي انفرادي گ.کاسترمان از آلمان با کسب 387 امتياز نفر اول شد.
در سالهاي نخست تعداد 40 تير در اين رشته شليک مي شد اما از 1981 ميلادي به بعد در رقابت مردان اين تعداد به 60 تير افزايش يافت و هم رديف با رشته هاي ديگر (از نظر تعداد تير) قرار گرفت. رشته تفنگ بادي نيز در 1984 ميلادي به برنامه رقابت هاي المپيک افزوده شد.
تيم ملي مردان کشورمان براي اولين بار پس از القلاب شکوهمند اسلامي ايران در1366 شمسي (1987ميلادي) در مسابقات تير اندازي قهرماني آسيا شرکت کرد. تيم ملي بانوان کشورمان نيز در 1369 شمسي (1990 ميلادي) در بازي هاي آسيايي پکن حظور يافت.

تفنگ بادي
وزن آن 5 کيلوگرم ودر آن ازساچمه 4.5 استفاده مي شود، آرايش اين تفنگ ها به گونه اي است که به راحتي وبارعايت اصول حالت گيري، مي توان وزن آن را مهار کرد.
لازم به ذکر است که داشتن امکانات ديگر مانند: (لباس مخصوص،كفش،گوشي ودستکش و...) در اين رشته ورزشي از اهميت بالايي برخوردار مي باشد.
وزن ماشه در تفنگ بادي آزاد است، شما مي توانيد آن را آن گونه که مي پسنديد وراحت تريد تنظيم نماييد، حتي مي توانيد آنقدر حساسيت آن را زياد کنيد که با اشاره انگشت تير رها شود، البته اين امر بستگي به خود فرد تيرانداز دارد.
تکنيک در تيراندازي با تفنگ بادي
تيراندازان رشته تفنگ بادي بايد نسبت به جنبه هاي خاص تيراندازي که ويژه اين رشته است آگاه باشند. وضعيت ايستاده از سطح اتکاي کم ومرکز ثقل بالاتري برخوردار است بنا بر اين کنترل آن کمي دشوار است.
وزن سلاح تنها فقت بوسيله بدن بايد مهار شود در نتيجه تيراندازان بايد وقت بيشتري را براي تمرين تکنيک هاي ضروري آن صرف کنند. در سالهاي اخير امتيازهاي اين رشته به طور چشم گيري افزايش يافته است واين موفقيت به خاطر پيشرفت هاي فني در ساخت سلاح، طراحي تجهيزات وتاکيد بيشتر ومواثر بر افزايش تکنيک هاي ذهني وآرميدگي است.

وضعيت ايستادن از نظر مقررات
1 . در اين وضعيت تيرانداز بايد در خط آتش (محل استقرار) به راحتي وآزادانه روي هر دو پا وبدون اتکا به جاي ديگر بايستد.
2 . تفنگ بايد با هر دو دست، شانه، گونه وقسمتي از سينه در ناحيه شانه راست نگه داشته شود.
3 . آرنج بهتر است از ناحيه استخوان لگن حمايت شود.
وضعيت ايستادن از نظر تکنيکي
1 . بدن به اندازه 90-75 درجه به سمت راست هدف متمايل است.
2 . پاها به اندازه عرض شانه ها از هم فاصله دارند و وزن بدن تقريبا به طور مساوي روي هر دو پا تقسيم شده است. پنجه هاي پا براي کنترل وتعادل نهايي کمي به سمت بيرون قرار گيرد، پا ها وزانو کشيده وفشاري بر آنها تحميل نمي شود.
3 . باسن در امتداد خط نشانه روي وتقريبا عمود بر آن است.
4 . بدن به سمت چپ هدف چرخيده وکمي به سمت عقب خم شده است. تمام چرخش ها وخم شدن ها در بالا تنه اتفاق مي افتد. اين عمل سلاح را در ميان سطح اتکا حفظ وباعث ثبات در حالت گيري مي شود. در حالت گيري نقش پايين تنه نسبت به بالا تنه بيشتر است.
5 . دست چپ بايد طوري سلاح را نگاه دارد که وزن آن به طور مستقيم به سطح اتکا انتقال يابد وبهترين وضعيت براي نگاه داشتن سلاح فراهم شود. به خاطر وزن سلاح، مرکز سقل بدن بايد در داخل سطح اتکا و در قسمت داخلي پاي چپ قرار بگيرد.
6 . بازو وآرنج دست چپ به طور مستقيم زير تفنگ قرار دارند، بعضي از تيراندازان ترجيح مي دهند آرنج دست چپ را کمي جلو تر در ناحيه شکم قرار دهند.
دست راست به راحتي قبضه تفنگ را مي گيرد. ميزان فشار لازم براي گرفتن قبضه به وزن ماشه بستگي دارد.

وضعيت هاي مختلف نگه داري سلاح
حالت هاي بسياري متنوعي را مي توان در طريقه نگاه داري تفنگ بين تيراندازان مشاهده کرد.
البته بايد توجه داشت که هر تيرانداز مجاز است حالتي را که بدن وي با آن راحت تر است اما به صورت اصولي از خود داشته باشد.
يکي از عوامل تعيين کننده، تناسب طول دست با بالاتنه تيرانداز است.
دست نگاه دارنده سلاح هنگام حالت گيري بايد:
1 . کشيده ومستقيم باشد.
2 . در صورت امکان مشت شده وبه راحتي زير تفنگ قرار گيرد.
3 . بايد در زمان طولاني کمترين فشار را متحمل شود.
( اندازه قد و دور کمر دو عامل اساسي در تعيين وضعيت حالت گيري است. )

نشانه روي
چشم هنگامي مي تواند ببيند و دريافت کننده خوبي باشد که در وضعيت ثابت قرار گيرد. بنابراين گونه بايد به راحتي روي قنداق تفنگ قرار گيرد. گردن وصورت بايد فاقد هر گونه فشار وکشيدگي باشند وخط ديد نيز درست در مرکز روزنه ديد قرار گيرد.
منظور از نشانه روي در اينجا بالا بردن تفنگ وقرار دادن آن در امتداد مرکز هدف است.
براي اين کار تيرانداز از چهار قسمت تفنگ کمک مي گيرد، تيرانداز بايد چشم، روزنه ديد، حفاظ مگسک، مگسک وخال سياه را در امتداد هم قرار دهد.

روزنه ديد
روزنه ديد سوراخي است که قطر آن 2/1 ميلي متر مي باشد. فاصله چشم تا روزنه ديد بايد بين 8-5 سانتي متر باشد ودر طول تيراندازي نبايد تغيير کند.

لوازم
در رشته تفنگ داشتن لباس مخصوص اين رشته ( کت، شلوار، دستکش، کفش، گوشي و...) از اهميت بالايي برخوردار است.
داشتن اين امکانات در اين رشته بسيار مفيد وتقريبا مي توان گفت که بدون آن تيراندازي بسيار مشکل وسخت خواهد بود.

[حسن احمدي]

اشاره مختصر به ساختار تير اندازي و فدراسيون هاي آسيايي و جهاني

1)اولين مسابقات تير اندازي در دنيا در سال 1872 در ايالت پنسيلوانيا امريکا بر گزار گرديد که تعداد محدودي تماشاچي داشت.

2) اولين فدراسيون جهاني تير اندازي در سال 1886 در فرانسه تشکيل گرديد و باني آن دان يل مري لون رئيس ديوان عالي فرانسه بود.

3)اولين رئيس فدراسيون جهاني تير اندازي، دکتر کورت هافلر بود.

4)رئيس فعلي فدراسيون جهاني تيراندازي اولکريوو اسکواررانا اهل مکزيک ميباشد و مقر فدراسيون جهاني نيز در شهر مونيخ آلمان است.

5) کنفدراسيون تير اندازي آسيا در ششم نوامبر سال 1966 تشکيل شد و رئيس فعلي آن شيخ سلمان الصباح اهل کويت ميباشد که مقر کنفدراسيون آسيا نيز در کشور کويت است.

6) اولين دوره مسابقات قهرماني آسيا در جولاي 1967 در شهر توکيو ژاپن انجام شد.

7) اولين حظور تيراندازان ايران در مسابقات بينالمللي در بازيهاي آسيايي 1974 تهران بود که با 14 تير انداز در آن شرکت کردند.

[حسن احمدي]

آشنایی باتاریخ المپیک و آیین المپیزم

المپیک باستان پیش از عصر تمدن طلایی یونان شکل گرفته استو بنا بر مدارک باستان شناسی پیشینه بازی های المپیک به سال ٧٧٦ پیش از میلاد میگردد.
المپیک باستان پیش از عصر تمدن طلایی یونان شکل گرفته است.بنا بر مدارک باستانشناسی پیشینه بازی های المپیک به سال ٧٧٦ پیش از میلاد می گردد. این بازی ها هرچهار سال یک بار به مدت ١٢٠٠ سال در دشت المپیا (٤٠٠ کیلو متری شهر آتن در یونان )برگزار می شده است. این بازی ها ابتدا تنها در دو رشته ورزشی انجام می‌گرفت ولیبعدها به پنج رشته رسید ( مشت زنی- ارابه رانی چهار اسبه- پنتاتلون(شامل: ورزش هایپنج گانه: دوی ٢٠٠ متر،پرش طول،پرتاب نیزه،پرتاب دیسک و کشتی) - دویدن با لباس رزم( سپر و خُود و ...) - پاتکرایتوم( تلفیقی از مشت زنی و کشتی). در سال ٣٩٢ پس ازمیلاد ،همان هنگامی که یونان در اشغال روم بود، دستور تحریم این باز ها توسطامپراتور روم داده شد.به این ترتیب آخرین دوره بازی های المپیک باستان در دویست ونود و سومین دور آن متوقف شد.
جنبش المپیک
بازی های المپیک در سال ١٨٩٤میلادی توسط بارون پیر دو کوبرتن فرانسوی بازآفرینی شد. بارون پیر دو کوبرتن وگروهی از دوستانش در روز ٢٣ژوئن سال ١٨٩٤ کمیته بین المللی المپیک IOC را دردانشگاه سوربن پاریس بنا نهادند.هدف آنان پایان بخشیدن به بخشی از بحران هایاجتماعی آن روزگاران از طریق بازی های المپیک بود. کوبرتن سعی کرد از طریق احیایبازی های المپیک به اهداف آموزشی خود جامه عمل بپوشاند.او ورزش را مدرسه دموکراسی ومهم ترین وظیفه جنبش المپیک را حمایت از ورزش و جهانی نگری بر شمرد .



کمیته بین المللی المپیک
International Olympic Committe = IOC

کمیته بین المللی المپیک که اکنون ژاک روگ ریاست آن را بر عهده دارد،در شهر لوزان سوئیس قرار دارد. این کمیته قلب نهضت المپیک را تشکیل می دهد. چرا کهکار حل و فصل مشکلات ، تصمیم گیری های حیاتی مانند انتخاب میزبان مسابقات و برنامهریزی برای المپیک بر عهده این کمیته است.
دارد. NOCدر حال حاضر نهضت المپیک٢٠٢کمیته ملی المپیک
اهداف چهار گانه جنبش المپیک
١- ترویج و پرورش ویژگیهای اخلاقی و جسمانی که اساس ورزش است.
٢- تعلیم و تربیت جوانان از طریق ورزش باهدف ساختن دنیایی سرشار از صلح و دوستی.
٣- انتشار و ترویج اصول المپیک در سراسرجهان جهت صلح جهانی
٤- گرد آوردن ورزشکاران جهان هر چهار سال یک بار، در جشنوارهای به نام بازی های المپیک
المپیزم بنا بر منشور االمپیک
- شکیباییوتحمل ( Tolerance)
- همبستگی (Solidarity )
- احترام به دیگران (Respect for others )
- بازی جوانمردانه (Fair play )
- برابری (Equality )
- عدم تبعیض (Non-discrimination )
- شرکتدرمسابقات (Taking part )
- دوستی (Friendship )
- رشد ویژگیهای رفتاری (Character development )
آرمان هایالمپیک
١- شعار المپیک شامل:
Citius: سریع تر
Altius: بالاتر
Fortius: قوی تر
٢- اصل آموزش و پرورش
بنا بر نظریات کوبرتن از طریقآموزش و پرورش به این جنبه از زندگی می توان دست یافت که:” تنها پیروز شدن درزندگی شرط نیست بلکه اصل تلاش کردن است.تنها غلبه کردن بر حریف نیست بلکه اصل خوبنبرد کردن است."
٣- انجام بازی های جوانمردانه
٤- گسترش دوستی و تفاهم میانجهانیان
٥- ایجاد فرصت های برابر
٦- تجلیات فرهنگی مانند: هنر و فرهنگ وتاریخ
٧- مستقل بودن ورزش از هرگونه سیاست و ...
هدف از اجرای مراسم گشایشبازی های المپیک
”مراسم تجلیل از مقام نسل جدید است، زیرا آینده بشر به نسلجوان بستگی دارد .
بازی های المپیک، مظهر این حقیقت است که: ” شهامت و انرژیجوانی همراه با امید به پیروزی می تواند آینده را در دست بگیرد .“ کوبرتن
نمادهای المپیک
١- پنج حلقه رنگین المپیک در زمینه ای سفید = نمادهمبستگی و اتحاد پنج قاره است. یکی از این پنج رنگ در پرچم تمام کشورها وجوددارد.
٢- پرچم المپیک= شامل پنج حلقه به ترتیب آبی، زرد، سیاه، سبز و قرمزالمپیک در زمینه ای سفید است. شعار المپیک نیز بر روی این پرچم نقش بسته است. اینپرچم نخستین بار در سال ١٩١٤ در پاریس طراحی و به نمایش گذاشته شد.
٣- شعارالمپیک = سریع تر، بالاتر، قوی تر. این شعار توسط کشیشی به نام دیدُن(Didon ) فرانسوی از دوستان کوبرتن ارائه شده است.
٤- سرود المپیک= این سرود توسطاسپیریدُن ساماراس( Spiridon Samaras ) در سال ١٩٥٨ ساخته و با تک خوانی کاستیسپالاماس( Costis Palamas ) به اجرا در آمده است.
٥- مدال های المپیک= در بازیهای المپیک به نفرات اول تا سوم هر رشته به ترتیب مدال طلا،نقره و برنز و به نفراتاول تا هشتم نیز دیپلم و یا حکم قهرمانی داده می شود.
٦- ادای سوگند در بازیهای المپیک( این رسم نخستین بار در سال ١٩٢٠ برگزار شد و طی آن ورزشکاری با ویژگیهای آرمانی از میان قهرمانان المپیک و یا از ورزشکاران کشور میزبان انتخاب می شود ومتن سوگند نامه را می خواند)
دیگر نمادهای المپیک:
٧- مشعل المپیک ( نخستینبار در نهمین دوره بازی های المپیک در سال 1928 عرضه شد که در المپیای یونانبرافروخته می شود دست به دست و پا به پای دوندگان به شهر میزبان می رسد)
٨- جامالمپیک
٩- دهکده المپیک( همه بازیکنان باید در محلی به نام دهکده که برخوردار ازتمام امکانات رفاهی است برخوردار باشند.)
١٠- اعطای گواهی شرکت در بازی هایالمپیک
١١- پیکتو گرام المپیک
زیر مجموعه های المپیک
المپیک تنها مختصبازی ها نیست و سه گروه ویژه نیز در آن شرکت فعال دارند:
١- فرهنگ و هنر ٢- محیط زیست - ٣داوطلبان

در بیانی کلی آیین المپیزم آیین همت، نفرت ازترس، عشق به میهن، سخاوت، روحیهفتوت، جوانمردی و ارتباط تنگاتنگ با هنر و ادب است. بدین ترتیب ارزش های خوب، آزادمنشی وجوانمردی،صلح و دوستی و ... همگی ارزش های منشور المپیک اند و با آموزشالمپیک ارتباط دارند. ارزش هایی که بیگانه با فرهنگ ما نیستند وریشه ای کهندرتاریخ ما دارند. چنان که در فتوت نامه ها اصل جوانمردی را سه چیز گفته اند :
یکی آن که هر چه بگویی بکنی. دوم آنکه خلاف راستی نکنی.سیم آنکه شکیب را کاربندی.پس هر صفتی که به جوانمردی تعلق دارد بر پایه این سه اصل است: اول خرد، دومراستی، سوم مردمی


منشور المپیک
اساسنامه کمیته بین المللی المپیک "منشورالمپیک" نام دارد که شامل ٥ بخش است:
بخش اول جنبش المپیک: در این بخش ابتدااهداف نهضت المپیک و سپس بازی های المپیک تعریف شده است. که در قسمتی از آن آمدهاست: "بازی های المپیک متشکل است از بازی های المپیاد و بازی های المپیک زمستانی." در این اساسنامه عبارت المپیاد به یک دوره متوالی چهارساله که از هر دوره بازی هامی گذرد، اطلاق می شود. طبق مفاد منشور هرگونه تبعیض در بازی ها نسبت به هر کشور یاهر شخصی به دلایل نژادی و مذهبی و یا سیاسی ممنوع می باشد. بر اساس مواد منشور پرچمو نماد، شعار و آذین المپیک نیز تعریف شده اند.
بخش دوم کمیته بین المللی المپیک IOC شامل:
پایگاه حقوقی شامل اهداف و اختیارات - عضویت- تشکیلات -هیئت اجراییو کنگره المپیک
"پایگاه حقوقی: در رابطه با اهداف کمیته بین المللی المپیک استمبنی بر کمک به برگزاری مسابقات ورزشی و توسعه امروز ورزش بر طبق آرمان هایالمپیک،برگزاری منظم جشنواره بازی های المپیک و ارتقاء ارزش بازی ها و تحکیم آرمانهای والای گذشته.)اما در مورد عضویت طبق منشور المپیک برای هر کشور فقط یک عضو درنظر گرفته می شود مگر در مورد کشورهای بسیار بزرگ و فعال در نهضت المپیک و یاکشورهایی که محل برگزاری بازی های المپیک باشند.
هیئت اجرایی برای اداره امورجاری کمیته المپیک(آی. او.سی)، وظایفی را که توسط اجلاس به آن محول می شود مانند: منصوب کردن مدیر آی. او. سی- بر عهده گرفتن مسئولیت نهایی در اداره امور و نگهداریسوابق اداری آی. او. سی را عهده دار است.

چهارمین بخش کمیته بین المللیالمپیک اساسی ترین بخش آن یعنی کنگره است و متشکل است از اعضای اصلی و افتخاری آی. او. سی، نمایندگان فدراسیون های بین المللی و کمیته های ملی المپیک و نمایندگاندعوت شده توسط آی. او. سی. است
بخش سوم شامل فدراسیون های بین المللی:در این بخشفدراسیون بین المللی رشته های ورزشی تعریف گردیده و همچنین به رسمیت شناخته شدن هرفدراسیون بین المللی از طرف کمیته بین المللی المپیک است.
بخش چهارم شامل کمیتههای ملی المپیک:
به منظور توسعه جنبش المپیک در سراسرجهان، کمیته بین المللی المپیک، کمیته های ملی المپیک را که مجاز به استفاده از ایننام هستند و در صورت امکان به شکل قانونی تأسیس می شوند و به اجرای قوانین آی. او. سی می پردازند، مورد شناسایی قرار می دهد. هدف اصلی کمیته های ملی المپیک توسعه وحراست از جنبش المپیک و امر ورزش است. "در این بخش موضوعات خود مختاری کمیته هایملی المپیک، اعضای آنان، پرچم، نشانه و حاکمیت قضایی نیز مد نظر است.
بخش پنجمشرکت در بازی های المپیک:
از مهمترین بخش های منشور المپیکاست موضوعاتی از قبیل موارد زیر مطرح شده است: مقررات احراز صلاحیت، محدودیت سنی،مقررات پزشکی، نام نویسی مجازات های ناشی از تخلف از قوانین آی. او. سی مدیریت وسازماندهی بازی های المپیک، انتخاب شهر میزبان، دهکده های المپیک، مقررات فنی،برنامه المپیک و ورودیه ، تعداد افراد ، تشریفات، مراسم اعطای مدال به برندگان،مراسم اختتامیه و فهرست برندگان.




معرفی مرکز مطالعات المپیک کمیته بین المللی المپیک یا OSC




مرکز مطالعات المپیک زیر مجموعه موزهالمپیک است و در تاریخ ٢٣ژوئن سال ١٩٩٣ در پارک المپیک (لوزان _ اوچی ) افتتاحگردیده است .هدف اصلی این مرکز زنده نگاه داشتن یاد و خاطره جنبش المپیک، ترویجارزش های جنبش المپیک برقراری پیوند دائمی میان جنبش المپیک و مردم و نیز برقراریهماهنگی میان مراکز پژوهشی و ترویج پژوهش، آموزش، چاپ و انتشار مطالب در زمینهجنبش المپیک است. فعالیت های عمده این مرکز ارائه اطلاعات نوشتاری درباره موزهالمپیک و مرکز مطالعات ، برگزاری نمایشگاه های دائمی و موقت، کنفرانس ها و سمپوزیومها با موضوع ورزش و المپیزم است. دیگر فعالیت های این مرکز اطلاع رسانی در موردجنبش المپیک ، فعالیت های کمیته بین المللی المپیک IOC و موزه می باشد.همچنین درالمپیادهای ورزشی و بازی های المپیک نقش آفرینی کرده و به قهرمانان المپیک و مقاماتعالی رتبه ی بین المللی خوش آمد گفته و با IOC همکاری نزدیک دارد.

این مرکزچهار هدف اصلی در نظر گرفته است:
١- زنده نگاه داشتن یاد و خاطره ی جنبشالمپیک از بدو تاسیس تا امروز در قالب های نوشتاری ، تصویری ، صوتی .
٢- تسهیلمدیریت IOC از طریق تامین اطلاعات مورد نیاز درباره حوزه های کاری اعضا ونمایندگان IOC از گذشته تا حال.
٣- بهره مندی پژوهشگران و علاقمندان ازامکانات آموزشی مرکز در مورد جنبش المپیک و دسترسی به اسناد تاریخی IOC
٤- همکاری با مراکز پژوهشی و دانشگاه ها در زمینه ترویج المپیزم.

OSC یا مرکزمطالعات شامل هفت بخش می باشد:

- بخش آرشیو تاریخیIOC- بخش کتابخانه- بخشمستندسازی - بخش خدمات تصویری (عکس)- بخش صدا و تصویر - بخش خدمات آموزشی - بخشروابط خارجی

معرفی مرکز مطالعات و موزه آکادمی ملی المپیک وپارالمپیک
دکتر هایده صیرفی- مدیر مرکز مطالعات و موزه
فعالیت های بنیادینمرکز مطالعات و موزه آکادمی ملی المپیک و پارالمپیک فعالیت های سه گانه ی تاریخی وفرهنگی و هنری در مورد ورزش های ملی (کهن و نوین) و جنبش المپیک است.هدف این مرکزحفظ ، گسترش و بالا بردن فعالیت های پژوهشی ، آموزشی و انتشاراتی و نمایشی در موردورزش و المپیک به شرح می باشد.
اهداف و فعالیت ها
- برقراری ارتباطات فرهنگیو ورزشی و هنری و تاریخی در جامعه.
- ایجاد ارتباط و همکاری با مراکزعلمی،تحقیقی،آموزشی،پژوهشی ، هنری در ارتباط با بسط و گسترش جنبه های غیر فیزیکیورزش برای دستیابی به ارزش های گوناگون اخلاقی ورزش کشور.
- شناسایی پیشینه،مدارک،روندها و ارتباطات موثر تاریخی در فعالیت های ورزشی در ایران
- مطالعه وبررسی تاریخ ورزش های ملی
- چگونگی فعالیت های بدنی ، تربیت بدنی و ورزش و جنبههای مختلف آن در دوره های مختلف تاریخی کشور.
- جمع آوری آثار و نمادهای ورزشیموزه ای،زندگی نامه و تندیس پهلوانان و قهرمانان و مدال آوران ورزشی ایران .
- توجه به نیاز فرهنگی جامعه در شناخت بهتر تاریخ و فرهنگ و هنر ورزش و جنبشالمپیزم
- فراهم آوردن زمینه های مناسب برای مبادله افکار و اندیشه ها با سایرمراکز فرهنگی، هنری داخل و خارج از کشور از طریق برگزاری و شرکت در مجامع و انجمنها و جشنواره ها و سمینارها و کنفرانس ها
- مشارکت و ارائه پیشنهادها وقراردادها و موافقت نامه ها در چارچوب مقررات و ضوابط.
- برنامه ریزی برایگسترش فعالیت های مطالعاتی و انتشاراتی و پژوهشی همگام با دست آوردهای جهانی
- تشکیل کمسیون های تخصصی (علمی- ورزشی، هنری- ورزشی) و تشکیل جلسات ماهانۀ گوناگونبا اعضا
- ایجاد ارتباط و همکاری با مراکز علمی،تحقیقی،آموزشی،پژوهشی ، هنری درارتباط با بسط و گسترش جنبه های غیر فیزیکی ورزش برای دستیابی به ارزش های گوناگونورزشی کشور
- برنامه ریزی و اجرای فعالیت های فوق برنامه
- - اقدام بهبرگزاری میزگردهای تخصصی و گفتگو درباره ی تاریخ ورزش های کهن و نوین
- دایرنمودن کارگاه های آموزشی در ارتباط با تاریخ- فرهنگ وهنر ورزش
-
- اقدام بهبرگزاری کنفرانس ها و سمپوزیوم های داخلی و خارجی در ارتباط با تاریخ- فرهنگ- هنر وورزش.

تاریخچه کمیته بین المللی و ملی پارالمپیک

جنبش پارالمپیک وکمیته بین المللی پارالمپیک
International Paralympic Committe = IPC
درقرن١٨و ١٩ م. تاثیر ورزش در سلامت معلولین کاملا شناخته شده بود .پس از جنگ جهانی اولفیزیوتراپی و ورزش درمانی به اندازه اورتوپدی و جراحی اهمیت به سزایی یافت.ورزشدرمانی قدم اول برای ابداع ورزش های معلولین بود که سپس به مسابقات و رقابت هایورزشی ختم شد.بعد از جنگ جهانی دوم به دلیل تعداد زیاد معلولین جنگی، ورزش هایافراد معلول جسمی - حرکتی پا به عرصه وجود نهاد. در ٢٨جولای سال ١٩٤٨ لندن، همزمان با افتتاحیه بازی های المپیک، ورزش های با ویلچر آغاز شد.
جنبش پارالمپیکبه سال ١٩٤٨ باز می گردد و این زمانی است که لودویک گوتمن اولین مسابقات معلولانجهان را تحت عنوان استوک مندویل با حضور ورزشکاران قطع نخاعی جنگ جهانی دوم برگزارکرد .
در سال ١٩٨٢ کمیته هماهنگ کننده ورزش معلولین با نام ICC افتتاح شد. درسال های بعد کشورهای عضو خواستار حضور بیشتر و داشتن نماینده بیشتر در سازمان هاشدند که این امر منجر به تاسیس موسسه مردمی در سال ١٩٨٩ به نام IPC شد که تاامروز این موسسه تنها سازمان چند منظوره رشته های ورزشی معلولین در جهان است. IPC یک سازمان بین المللی غیر انتفاعی است با ١٦٠کمیته ملی پارالمپیک و پنج فدراسیونبین المللی مخصوص ورزش معلولین (فلج مغزی ، نابینایان، معلولین کم توان ذهنی ، ورزشهای با ویلچر.) سازمان هیی که زیر شاخه IPC می باشند عبارتند از: IWTA = فدراسیونجهانی تنیس با ویلچر، IWBF= فدراسیون بین المللی بسکتبال با ویلچر، CPISRA = انجمنورزشی معلولین فلج مغزی، INAS_FID = فدراسیون بین المللی کم توانان ذهنی، WOVD= سازمان جهانی والیبال نشسته، IWAZ = فدراسیون بین المللی ورزش های با ویلچر و قطععضو، IBSA= فدراسیون بین المللی نابینایان.
IPC مسابقات پارالمپیک و دیگرمسابقات ورزش معلولین را در دو سطح کشوری و جهانی برگزار می‌کند.
مسابقات دررشته های گوناگون برای جانبازان و معلولین در دنیا در پنج سطح برگزار می گردد: -تورنمنت های بین المللی – مسابقات منطقه ای – مسابقات جهانی(هر دو سال یکبار) – مسابقات پارالمپیک(هر چهارسال یکبار) – مسابقات باشگاهی .
دفتر مرکزی و بینالمللی سازمان ورزشهای معلولین که رسما در تاریخ ٣ سپتامبر ١٩٩٩ گشایش یافت در شهربن آلمان مستقر می باشد.


فیلیپ کریون
ریاست کمیته بین المللیپارالمپیک

کمیته ملی پارالمپیکNPC
کمیته ملی پارالمپیک جمهوری اسلامیایران در تاریخ ١٧/١١/١٣٧٩ با هدف توسعه ورزش جانبازان و معلولین تاسیس گردید. همهکشورهای جهان که عضو کمیته بین المللی پارالمپیک(= IPC ) هستند می بایست کهبرخوردار از کمیته ملی پارالمپیک باشند.در حال حاضر ١٤٤ کشور جهان دارای کمیته ملیپارالمپیک( =NPC ) بوده و عضو IPC می باشند. معلولیت هایی که می توانند در ورزش هایجانبازان و معلولین به فعالیت بپردازند عبارتند از: - قطع عضوها – ضایعات نخاعی – فلج مغزی ها(CP) – نابینایان – کم توانان ذهنی – پولیو(فلج اطفال)یکی از اهداف اینکمیته توجه به توسعه و افزایش تعداد ورزشکاران با رویکرد ایجاد ورزش همگانی در میانکودکان، نوجوانان و جوانان دختر و پسر معلول می باشد که این برنامه نهایتا برهمگانی نمودن ورزش پارالمپیک در گروه هدف با ایجاد بستر و توسعه ورزش قهرمانی که ازدیگر اهداف مهم کمیته ملی پارالمپیک در آینده محسوب می شود منتج گردید.
کمیسیونورزش های همگانی در تاریخ ٣٠/١١/١٣٨١ تشکیل گردید. یکی از برنامه های سالیانه اینکمیسیون برگزاری مراسم بزرگداشت روز ملی پارالمپیک در هر سال است که از آن زمانتاکنون اجرا گردیده است. نکته مهم و قابل تامل در این طرح و در عرصه های بین المللیورزش پارالمپیک، ابتکاری و جدید بودن موضوع مطروحه در سطح جهان می باشد که با اعلاماز سوی کمیته ملی پارالمپیک به دبیر کل وقت کمیته بین المللی پارالمپیک در سال ١٣٨١طرح فوق رسما به عنوان یک ایده جدید توسعه ای مطرح و مورد توجه و استقبال فراوانواقع گردید به نحوی که هم اکنون به اشکال گوناگون به اجرای آن در جهان پرداخته میشود. از سوی دیگر این طرح علاوه بر تاثرات عمیق در گروه هدف یعنی ورزشکاران، موجبارتقا سطح آگاهی مربیان و خصوصا والدین ورزشکاران نسبت به اهمیت و نقش ورزش درزندگی این عزیزان گردید.این مجموعه شامل دو فدراسیون جانبازان و معلولین ونابینایان و کم بینایان می باشد که فدراسیون جانبازان ١٥ رشته ورزشی را شامل می شودکه عبارتند از: اسکی، بسکتبال با ویلچر، بوچیا، تنیس روی میز، تنیس با ویلچر، تیر وکمان، تیراندازی، شنا، دو و میدانی، وزنه برداری، والیبال نشسته، فوتبال هفت نفره،کوهنوردی، باستانی و دوچرخه سواری همچنین فدراسیون نابینایان و کم بینایان ٨ رشتهورزشی را شامل می شود که عبارتند از: جودو، گلبال ،دو و میدانی، شنا، دوچرخه سواری، فوتبال پنج نفره، شطرنج و وزنه برداری نابینایان.
شایان ذکر است که رشته هایورزشی که در مسابقات پارالمپیک که هر چهارسال یکبار برگزار می گردد عبارتند از: تیرو کمان- دو و میدانی- بوچیا- دوچرخه سواری- اسب سواری- فوتبال هفت نفره- فوتبال پنجنفره- گلبال- جودو- وزنه برداری- قایقرانی(بادبانی)- قایقرانی(پارویی)- تیراندازی- شنا- تنیس روی میز- والیبال نشسته- بسکتبال با ویلچر- شمشیربازی با ویلچر راگبی باویلچر- تنیس با ویلچر-
-

[حسن احمدي]

اسناپ کپ چیست؟

اسناب کپ وسیله ای که جلوگیری میکند از شکستن سوزن اسلحه در مواقعی که سلاح خالی است .

هرگز در موقعی که سوزن سلاحتان مسلح است و فشنگ در آن نیست سلاح را خالی نچکانید این عمل در دفعاتکم ممکن است آسیبی به سوزن سلاح نرساند ولی درتکرارمکرر باعث شکستن سوزان خواهد شد که تعمیر آن احتمالا با صرف هزینه زیادو صرف وقت امکان پذیر است . بهترین راه برای جلوگیری از شکستن سوزن سلاح استفاده از اسناپ کپ یا پوکه ای که چاشنی آن قبلا عمل کرده است می باشد اینکار باعث می شود که سوزن بدون برخورد بامانع یک باره رها نشود و آسیب نبیند .فرق اسناپ کپ با پوکه از قبل استفاده شده در این است که اسناپ کپشبه چاشنی دارد که در زیر آن یک فنر متحرک تعبیه شده که جلوگیری می کند از فشار آمدن به سوزن در مواقعی که سلاح را از مسلح بودن خارج می کنیم . خوشبختانه جدیدا چندین نوع آنشامل پلاستیکی و آلومینیومی و برنجی ساخت داخل وخارج در بازارایران نیزارائه شده است. .

[حسن احمدي]

ساچمه بادی

نواع ساچمه‌های تفنگ بادی به ترتیب از چپ به راست: سرتخت، نوک‌گرد، سرگود، نوک‌تیز، ردیف بالا: کالیبر 22(5.5 میلیمتر) ، ردیف پایین کالیبر 177.(4.5 میلیمتر)

ساچمه بادی نوعی پرتابه، معمولا از جنس سرب، برای تفنگ بادی است. .

مشخصات :

مطابق استانداردهای جهانی ، ساچمه مرغوب باید مشخصات ویژه‌ای دارا باشد که مهم‌ترین آنها وزن مناسب و کیفیت ساخت و شکل آیرودینامیک ساچمه است که در دقت تیراندازی تأثیر بسزایی دارد. برای تعیین مرغوبیت ساچمه از واحدی به نام گرین تجارتی (Grain) یا وزن 20 دانه، استفاده می‌شود.گرین واحد بسیار کوچکی برابر با 0647/0 گرم است. در سطح تجارتی برای سهولت کار این عدد، در ۲۰ ضرب شده و وزن ۲۰ دانه ساچمه مبنای اندازه گیری قرار میگیرد. طبق قرارداد حداقل وزن قابل قبول برای ۲۰ دانه ساچمه در کالیبر ۴٫۵ میلیمتر ۹ گرم است. همچنین این استاندارد برای کالیبر ۵٫۵ میلیمتر ۱۷ گرم میباشد. .

استفاده از ساچمه های سبک و غیر استاندارد به فنر و آلات متحرک تفنگ آسیب میرساند.

انواع ساچمه های تفنگ بادی:

· ساچمه سرتخت (Wadcutter – Competition): برای تمرین نشانه روی و همچنین در میادین و مسابقات ورزشی از این نوع ساچمه استفاده می‌شود.ساچمه های سرتخت دقت بالاتری در تیر اندازی بوجود میاورند. .

· ساچمه نوک تیز (Pointed – Pest Control): دارای نوکی مخروطی شکل بوده و معمولاً برای شکار مورد استفاده قرار میگیرند.ساچمه های نوک تیز نفوذ و صدمه عمیقتری ایجاد می‌کنند . .

· ساچمه نوک گرد یا مگنوم (Hollow Point – Hunter): انواع جدیدی از ساچمه ها با نوک مدور هستند که اصطلاحآ ساچمه مگنوم نامیده می‌شوند.این نوع ساچمه ها موجب افزایش برد تفنگ گردیده و برای تیر اندازی به اهداف دوردست بکار میروند.همچنین قابلیت نفوذ بالایی در اجسام سخت مانند چوب ، شیشه و پلاستیک دارند. .

· ساچمه نوک سوزنی یا پــریداتر (Domed – All-Around):این ساچمه ها نسل جدید ساچمه های سر گود محسوب میگردند. دارای بدنه ای سربی با یک نوک بسیار تیز از جنس پلاستیک یا مس بوده و برای حصول حداکثر صدمه و از پای در آوردن شکارهای بزرگ‌تر ساخته شده اند.طراحی ساچمه های نوک سوزنی و سرگود بگونه ای است که در محل اصابت ، گوشت بدن شکار را متلاشی می‌کنند.بهمین علت برخی از صاحبنظران و دوستداران حیوانات استفاده از این نوع ساچمه ها را دور از انسانیت می دانند . .

[حسن احمدي]

تاریحچه تفنگ و انواع آن

در گذشته که فشنگ بصورت امروزی مرسوم نشده بود، باروت و گلوله از سر لوله داخل لوله ریخته می شد و با سنبه فشرده می شد و در ابتدای لوله هم چاشنی یا سنگ چخماق از طریق سوراخ کوچکی، باروت را منفجر می کرد

انواع تفنگهای شکاری
اگر از تعریف تفنگ که عموما با آن آشنایی دارند بگذریم، باید گفت که بطور کلی دو نوع تفنگ شکاری وجود دارد: تفنگ گلوله زنی (Rifle) و تفنگ ساچمه زنی (Shotgun). تفنگهای گلوله زنی برای پرتاب یک عدد گلوله(Bullet) سربی که عمدتا دارای روکش برنجی یا مسی هستند به کار می رود و تفنگهای ساچمه زنی برای پرتاب تعدادی ساچمه (Shot) سربی بکار گرفته می شوند. بدین ترتیب سلاحهای گلوله زنی دقیق و در عین حال مخربتر از تفنگهای ساچمه زنی هستند. از طرف دیگر تفنگهای ساچمه زنی نیاز به هدف گیری دقیق ندارند و لذا با این نوع تفنگها می توان اهداف متحرک را بهتر مورد هدف قرار داد، با این حال برد مفید این سلاحها بسیار کمتر از سلاحهای گلوله زنی هستند.
ذکر این نکته ضروری است که بعضی از افراد تفنگهای بادی را تفنگ ساچمه زنی می نامند. در واقع این دو از یکدیگر متمایز هستند. اگرچه تفنگهای بادی هم نوعی ساچمه سربی پرتاب می کنند اما از آنجا که انرژی آنها از هوای فشرده تامین می شود لذا به آنها تفنگ بادی گفته می شود (AirRifle).
کالیبر و نمره در سلاحهای گلوله زنی و ساچمه زنی
قطر داخلی لوله در تفنگهای گلوله زنی و ساچمه زنی دارای تنوع زیادی است.
قطر داخلی لوله در تفنگهای گلوله زنی را کالیبر (Caliber) می گویند که برحسب میلیمتر یا اینچ بیان می شود. تنوع کالیبر در تفنگهای گلوله زنی بسیار زیاد است. البته عدد یک کالیبر صرفا به قطر داخلی لوله تفنگ اشاره نمی کند بلکه فشنگ مورد استفاده در هر کالیبری از نظر ویژگیها و اندازه های پوکه، منحصر به فرد است.
قطر داخلی لوله تفنگهای ساچمه زنی را نمره یا مقیاس (Gauge) می گویند و واحد خاصی ندارد. لوله تفنگهای ساچمه زنی در نمره های مختلف از قبیل 10، 12، 16، 20، 28، و 410 عرضه می شود. این مقیاس دارای تعریف خاصی است. بنابراین تعریف، قطر داخلی لوله تفنگ ساچمه زنی در یک مقیاس معین برابر است با قطر همان تعداد گلوله سربی به نحوی که وزن آن تعداد گلوله سربی معادل یک پوند باشد.
مثلا قطر داخلی لوله تفنگ نمره 12 معادل قطر یک عدد گلوله سربی است که وزنی معادل یک دوازدهم پوند داشته باشد (هر پوند معادل ۴۵۳گرم است). این قاعده در مورد تفنگ ساچمه زنی نمره 410 صادق نبوده و قطر داخلی لوله این تفنگ 410 هزارم اینچ است. بنابراین هر چه نمره یک تفنگ کوچکتر می شود، قطر داخلی لوله آن بزرگتر می شود. یعنی نمره 10 بزرگتر از نمره 12 است. متداولترین نمره در تفنگهای ساچمه زنی نمره 12 است.
برعکس تفنگهای گلوله زنی، در تفنگهای ساچمه زنی تنوع زیادی از نظر طول فشنگ مشاهده نمی شود. معمولا پوکه این فشنگها در سه اندازه 70 میلیمتر (دو و سه چهارم اینچ)، 76 میلیمتر (سه اینچ) و 89 میلیمتر (سه و نیم اینچ) وجود دارد. در پوکه های 76 و 89 میلیمتری مقدار وزنی بیشتری ساچمه وجود دارد که به این نوع فشنگها اصطلاحا مگنوم (Magnum) می گویند.
انواع سلاحها از نظر مکانیزم فشنگ گذاری و مسلح شدن
کمرشکن: تفنگهای تک لول و دولولی هستند که برای فشنگ گذاری باید آنها را تا کرد.
چخماقی (Hammer): با بازکردن تفنگ، فشنگ گذاری می شود و برای مسلح کردن باید چخماق را عقب کشید.
کوسه (Hammerless): چکش(ها) در داخل اسلحه جاسازی شده و از بیرون مشاهده نمی شود. با باز کردن سلاح، مسلح می شود.
گلنگدنی (Bolt Action): با زدن گلنگدن یک فشنگ از خزانه داخل لوله شده و همزمان تفنگ مسلح می شود.
دستکش یا پمپی (Pomp Action): با کشیدن دسته ای که زیر لوله سلاح قرار دارد، یک فشنگ از خزانه داخل لوله شده و همزمان تفنگ مسلح می شود.
اهرمی (Lever Action): با کشیدن اهرمی که زیر اسلحه و نزدیک ماشه قرار دارد، یک فشنگ از خزانه داخل لوله شده و همزمان تفنگ مسلح می شود.
نیمه خودکار (Semi Automatic): فقط یکبار گلنگدن کشیده شده و بدین ترتیب یک فشنگ داخل لوله می شود و همزمان تفنگ مسلح می شود. بعد از هربار شلیک پوکه خالی به بیرون پرتاب شده و یک فشنگ دیگر در لوله قرار می گیرد و همزمان تفنگ مسلح شده و آماده شلیک بعدی می شود. تفاوت آن با تفنگهای خودکار (Automatic) این است که لازم است برای هر شلیک یک بار ماشه را چکاند و سلاح بصورت مسلسل عمل نمی کند. اصولا در شکار، از سلاحهای خودکار (مسلسل) استفاده نمی شود.
انواع سلاحها از نظر خزانه فشنگ
بدون خزانه فشنگ: فشنگ مستقیما داخل لوله سلاح قرار داده می شود. در تفنگهای کمرشکن.
با خزانه فشنگ ثابت: عمدتا در تفنگهای گلنگدنی. مخزن فشنگ در زیر گلنگدن کار گذاشته شده و از بالا فشنگ داخل خزانه می شود.
با خزانه فشنگ متحرک (خشاب) (Magazine): عمدتا در تفنگهای گلوله زنی بخصوص نوع خفیف. تعدادی فشنگ در خشاب قرار داده شده و سپس خشاب از زیر تفنگ داخل می شود.
خزانه فشنگ لوله ای (Tube Magazine): در برخی از کالیبرهای تفنگهای گلوله زنی مثل خفیف و در تعدادی از تفنگهای ساچمه زنی بخصوص از نوع دستکش و اهرمی. فشنگ گذاری معمولا از زیر تفنگ به داخل لوله ای که حکم خزانه فشنگ را دارد و در زیر لوله و به موازات آن کار گذاشته شده است، انجام می گیرد.
انواع سلاحها از نظر تعداد لوله
تک لول (Single Barrel): عمده سلاحهای گلوله زنی و تعدادی از سلاحهای ساچمه زنی دارای یک لوله هستند.
دولول (DoubleBarrel): معدودی از سلاحهای گلوله زنی و بسیاری از سلاحهای ساچمه زنی دارای دو لوله هستند. در برخی از تفنگها یکی از لوله ها گلوله زنی و یکی دیگر ساچمه زنی است. سلاحهای دولول در دو شکل دولول کنارهم (Side by Side) و دولول روی هم (Over/Under) وجود دارند.
چندلول: عمدتا سه لول و در مواردی چهار لول هم مشاهده می شود. البته بیشتر در سلاحهای قدیمی دیده می شود. عمدتا ترکیبی از گلوله زنی و ساچمه زنی هستند.
انواع سلاحها از نظر ظرفیت تعداد شلیک
تک گلوله در تفنگهای تک لول (Single Shot)
چند گلوله متناسب با تعداد لوله های تفنگ
چند گلوله در تفنگهای تک لول با توجه به ظرفیت خزانه فشنگ
قوانین استفاده از تفنگهای شکاری در ایران
در ایران هر فرد دارای 18 سال می تواند سه تفنگ داشته باشد. یک تفنگ گلوله زنی برای شکار پستانداران، یک تفنگ گلوله زنی با کالیبری کوچکتر از 6 میلیمتر برای تمرین تیراندازی (به این نوع سلاحها اصطلاحا خفیف گفته می شود و معروفترین آن کالیبر 22 است) و یک تفنگ ساچمه زنی برای شکار پرنده (البته اقلیتهای دینی می توانند برای شکار برخی از حیوانات دیگری مثل گراز و خرگوش با تفنگ ساچمه زنی نیز پروانه شکاردریافت کنند). برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه دریافت مجوز سلاحهای شکاری به مطلب مصاحبه با معاونت محترم اسلحه ومهمات ارتش جمهوری اسلامی در وبلاگ آشنایی با انواع سلاح، مراجعه فرمایید.
شایان ذکر است صدور مجوز نگهداری و حمل سلاح به عهده نیروهای نظامی و صدور مجوز شکار با تفنگهای شکاری به عهده سازمان حفاظت محیط زیست است. براساس قوانین ایران، به تفنگهایی که کالیبر آنها کوچکتر از 6 میلیمتر باشد، پروانه شکار داده نمی شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه دریافت پروانه شکار به سایت سازمان حفاظت محیط زیست مراجعه فرمایید.

[حسن احمدي]

آموزش ذهني:

فرض کنيد که صدها تيرانداز، سلاح خوب و دانش کافي در مورد فنون داشته و تلاش بسيار زيادي مي کنند تا مهارت خود را افزايش داده و به فردي قهرمان مبدل شوند. اما چرا برخي برندگان ثابت اند و برخي ديگر صرفاً رقابت کننده؟ همچون ديگر ورزشها پاسخ به اين سوال در وضعيت آمادگي ذهني ورزشکار نهفته است. آموزش ذهني صحيح موجب کسب امتيازات بالاتر و رسيدن به اهداف ورزشي است. هنگامي که يک ورزشکار بر تکنيک ها مسلط شود و وضعيت هاي تيراندازي را تکميل کند، پيشرفت هاي مداوم آتي بطور چشمگيري در گرو تلاش و آموزش ذهني او خواهد بود. شليک هاي ضعيف يک تيرانداز پيشرفته اغلب اوقات ناشي از خطاهاي ذهني است تا فقدان مهارت فيزيکي.


جنبه هاي بيشماري در مورد آماده سازي ذهني وجود دارند که در عين تشريح جداگانه بايد خاطرنشان نمود که اين جوانب از درون به يکديگر وابسته اند.

پژوهش هايي که سالها توسط محققان در هردو زمينه کلينيکي و دانشگاهي صورت گرفته، منجر به نشر کتابهايي در زمينه روانشناسي ورزش شده است. اين بخش چکيده اي از مضامين روانشناسي ورزش و ارتباط آنها با ورزش تيراندازي و برخي ابزار مناسب جهت کمک به تيرانداز در پيشبرد برنامه آموزشي ذهني خود است. مطالعه اي عميق در زمينه روانشناسي ورزشها نشان مي دهدکه خصوصيات و احساسات ذهني مشابهي در ورزشکاران از جمله تيراندازان وجود داشته است. اگر چه آگاهي از اين صفات ارزشمند است اما براي تيرانداز و مربي اين ارزش در آن است که بدانند چگونه اين رفتارها بکار گرفته شوند تا ورزشکار بتواند شخصيت ورزشي خود را پرورش داده و سطوح اجراي مراحل عملي خود را تقويت کند.

عموم ورزشکاران برجسته داراي اين حس مشترک هستند که اصرار دارند به موفقيت دست يابند، اينکه آنها مي توانند و حتماً به اهدافشان خواهند رسيد.

آنان از اعتماد به نفس زيادي برخوردارند. يکي از مهمترين وجوه اعتماد به نفس اين است که تجربه يا باور مثبت را در خود تقويت کرد. ايجاد اعتماد به نفس از عوامل متعددي تاثير مي پذيرد که تجربه دست يابي به هدف يکي از اين عوامل است. پذيرش اجتماعي و قوت قلب از سوي همکلاسي ها، خانواده و مربيان نيز مهم است.

اين حمايتها چه زماني که ورزشکار اجراي ناموفق و يا موفق دارد بسيار مهم است. اعتماد به نفس از ضروريات است و تلاض و صرف زمان زيادي را مي طلبد تا شکل گيرد، اما به راحتي متزلزل مي شود. بايد بخاطر بسپاريم که اعتماد به نفس مشمول همه موارد کلي مي شود.

تيرانداز موفق بايستي اعتماد به نفس هاي متفاوتي کسب کند که در موقعيتهاي مختلف با يکديگر فرق مي کنند.

قبل از هر چيز براي بالا بردن حس اعتماد به نفس در تيراندازي و پيشرفت در تفنگ گيري حکم و با ثبات بايستي براساس هاي وضعيت تسلط يافت. تيراندازي که مي تواند يک محيط ده حلقه اي را نشانه گيري کند شانس زياد دارد که محدود ده حلقه اي را بزند. کسي که درست نشانه گيري مي کند اميتاز بالاتري کسب کرده و اعتماد به نفس بيشتري خواهد داشت.

خصوصيت ديگري که قهرمانان دارند خواست الزام آور برنده شدن است. اين خصوصيت يک روح جنگنده، با انگيزه تهاجم است. ورزشکار بايد بداند که مي تواند برنده شود، انتظار برنده شدن دارد و به جز آن به چيز ديگري قانع نيست. مهمتر از همه اينکه قهرمان واقعي هرگز تسليم نمي شود. او داراي يک شجاعت خلل ناپذير دروني و سماجتي است که به کمتر از اجراي يک شليک خوب رضايت نمي دهد.

انگيزه، يک عامل اساسي در رسيدن به موفقيت است. مسلم شده است که ورزشکاران برجسته يک انگيزه قوي براي رقابت و برتري جويي دارند. ورزشکار بايد تا آنجا که در توان دارد بخاطر پيشبرد برنامه هاي رقابت آميز و آموزشي جانفشاني کند تا مهارت هاي ذهني و جسمي در حد يک قهرمان را کسب کند.

تمايل و خواست محض جهت تشخيص اهداف فرد کافي نيست. ورزشکار مخلص، بايد با دقت زياد برنامه آموزشي خود را اجرا کند. در سخت کوشي حتي يک وقفه کوتاه هم جايز نيست. براي برنده شدن در مسابقات تيراندازي رقابت کننده بايد تمرکز همه جانبه داشته باشد. ميزان تمرکز در اکثر موارد حاصل کار عوامل دروني گوناگون است. تيرانداز بايستي تمامي تلاش ذهني خود را روي مراحل اجراي کار متمرکز کرده و از هر گونه افکار نامربوط اجتناب کند.

اغلب تيراندازان اظهار مي دارند که بايستي تلاش و تمرين بيشتري صرف تمرکز سازي کنند. پاسخ اين است که نبايستي ذهن را درگير تمرکز کرد بلکه روي خود مراحل و ترتيب تيراندازي بايد تمرکز شود. همانگونه که قبلاً اشاره شد، شليک بي هدف اغلب اوقات ناشي از سعي ناکافي ذهن است تا ديگر عوامل.

تيراندازان کم تجربه تر بايد هم و غمشان را بر هر يک از جنبه هاي شليک (يعني وضعيت درست، تنفس، نشانه روي، کشيدن ماشه و عمليات تکميلي) که از ذهن عبور مي کند قرار دهند.

تحقيقات نشان داده است که تيراندازان پيشرفته مراحل اجراي تيراندازاي را به سمت ناخودآگاه هدايت نموده و تمرکز آنها از يک طبيعت غيرکلامي قوي که «آلفا» ناميده مي شود، سرچشمه گرفته است.

تيراندازان ماهر آلفاي خود را تا زمان کشيدن ماشه افزايش مي دهند. اضطراب اجراي مراحل بر تمرکز تاثير معکوس مي گذارد. بنابراين، آرام سازي، در افزايش تمرکز به مرحله آلفا بسيار حايز اهميت است. آموزش آرام سازي که در جاي خود در مورد آن توضيح داده خواهد شد به اندازه تمرکز اهميت دارد.

آموزش تمرکز ويژه با اجراي عوامل زير افزايش مي يابد.

ورزشکار روي آرام سازي عميق تمرکز مي کند. گام بعدي اين است که يک «تمرکز برتر» بوجود بياوريم که اين کار با تکرار جمله هاي کليدي مانند: «ذهن کاملاً آماده و بيدار است» يا «من به دقت فکر مي کنم»، «من تمرکز بيشتري احساس مي کنم»، «من روي تمرکزم تمرکز مي کنم»، مسير است. هنگامي که ورزشکار مطمئن شد بخوبي تمرکز کرده است، بطور ذهني با استفاده از اين نوع تمرکز ايجاد شده به جايگاه رقابت ميتازد. اين مرحله بايستي مرتباً تکرار شود تا مغز در نهايت «تمرکز برتر» را با عمل شليک و خود رقابت تلفيق کند.

اضطراب اجراي مراحل يکي ديگر از وجوه مشترک يا خصوصيات ورزشکاران برتر است. اين اضطراب به ترسي اطلاق مي شود که ورزشکار حس مي کند قادر نيست نهايت سعي خود را بکند.

اضطراب زياد اغلب ناشي از فشارها و حالت هاي عصبي است که بر خصوصياتي که قبلاً متمرکز شديم تاثير منفي مي گذارد. تنگناي مسابقه هم ممکن است با اضطراب اجراي مراحل مترادف قلمداد شود. داشتن آمادگي جسماني خوب در کنترل اين اضطراب اهميت دارد.

هيجان و اضطراب موجب افزايش آدرنالين خون شدهدر نتيجه تنفس سريع و ضربان قلب بيشتر مي شود. اگر ورزشکار ورزيدگي لازم را کسب کرده باشد، راندمان سيستم قلبي عروقي ضربان قلب را پايين نگاه داشته و پس از هيجان به سرعت سيستم طبيعي را پوشش مي دهد.

غالباً هيجان با اضطراب مسابقه اشتباه گرفته مي شود. به عنوان مثال، هنگامي که تيرانداز شليک خود امتياز زيادي کسب ميکند طبيعي است که خوشحال و هيجان زده مي شود. زيرا به هدف خود که پيروزي است نزديکتر شده است. چنانچه تيرانداز اين هيجان را يک تجربه خوشايند تلقي کند و نه اضطراب و دوباره اعتماد به نفس، آرام سازي و تلاشذهني کامل خود را روي اجراي شليک حفظ کند، همان امتياز بالا را کسب خواهد کرد.

از آنجا که اضطراب اجراي مراحل و آرام سازي رابطه معکوس دارند، توضيحات مفصل درباره اضطراب اجراي مراحل را در بخش آرام سازي دنبال خواهيم کرد.

ورزشکاران برجسته معمولاً داراي حس سبکي در بدن و روحيه خوب (متضاد روحيه خشک و جدي) هستند و اينکه آماده ارايه يک اجراي موفق اند.

ابتدا ورزشکار بايستي بداند که خصوصيات فردي و احساسات مشترکي که ورزشکاران برجسته داراي آن هستند، بطور گسترده اي با هم وابستگي دروني دارند. هر گاه اعتماد به نفس زياد شود اضطراب اجراي مراحل کمتر شده و تمرکز افزايش مي يابد. تمرکز بيشتر اجراي مراحل را تسهيل کرده که در جاي خود موجب حس برتر بودن، سبکي در بدن و ارتقاء روحيه خوب مي گردد که هر يک از آنان دوباره از طريق کاهش موانع عصبي و افزايش انگيزه تحرک اعتماد به نفس را تقويت مي کند. اصلاح و تقويت يک خصوصيت، خصوصيات ديگر را تقويت کرده و تاثير بسيار مثبتي در تداوم بيشتر از اجراي مراحل درست مي گذارد.

در تيراندازي پيش از ازدياد اعتماد به نفس بايستي ابتدا تفنگ گيري ثابت و محکمي داشته باشيم که آن هم مستلزم تسلط بر فنون تيراندازي و اصول درست وضعيت دارد.

همانگونه که قبلاً ذکرشد، تيراندازي که يک دايره ده حلقه اي را نشانه گيري مي کند احتمال آنکه درون اين ده حلقه را بزند، بسيار زياد است. نشانه روي درست بسيار مهم است.

تعيين هدف و دستيابي به آن در کسب پتانسيل نهايي فرد و مهمتر از آن ايجاد حس مثبت و اعتماد به نفس اهميت بسزايي دارد. اين اهداف با هماهنگي هاي مربي و براساس اجراي قبلي تعيين مي شود. اهداف بايد به طور واقعي قابل دستيابي باشد. اهداف بلند مدت همواره بخشي از برنامه کلي مي باشد، هر چند که رسيدن به آن اهدف از طريق هدف هاي کوتاه مدت ميسر است. تحقيق اين اهداف، خود پاداشي از پيشرفت کار محسوب مي گردد و بطور فزايندههاي اعتماد به نفس را افزايش مي دهد.

تقويت رويکرد مثبت گام مهمي در ايجاد اساس اعتماد به نفس قوي است. پيش از آنکه ورزشکار به هدف جسماني خود دست يابد، بايستي عميقاً اعتقاد داشته باشد که هدف در لابلاي خود باوري است. هنگام اجراي مراحل برتر چه روشي بهتر از تاکيد و تکرار حالت و عبارت مثبت «من مي توانم پيروز شوم» وجود دارد تا اعتماد به نفس شخص افزايش يابد؟!

رويکرد مثبت با استفاده از اصلاح تکنيک از طريق تمرکز بر مراحل اجراي صحيح تيراندازي (تفکر مثبت) صورت گيرد تا رفع خطاها و اشتباهات (تفکر منفي).

تلاش ذهني جهت رفع خطاها، بطور ناخودآگاه خطا را تقويت مي کند زيرا که شخص روي آن خطا متمرکز مي شود. تکرار مداوم عبارت مثبت «من مي توانم» اعتماد به نفس را نه تنها در سطح ذهن خودآگاه افزايش داده، بلکه مهمتر از آن در مرحله کنترل ذهني ضمير ناخودآگاه افزايش داده، بلکه مهمتر از آن در مرحله کنترل ذهني ضمير ناخودآگاه آن را تقويت مي کند. اين ارزشمند است زيرا افکار (خودآگاه و يا ناخودآگاه) بر اجراي مراحل تيراندازي برتري دارد.

همکاري و انطباق نزديکي درکنترل اعمال ميان افکار ارادي و پردازش غيرارادي ذهن وجود دارد. مغز در عملکرد خود از الگوهايي پيروي مي کند. (کلمات- تصورات- احساسات) افکار مقدم بر احساسات هستند و مي توانند در مقياس وسيعتر احساسات را تنظيم کنند. تا اين الگوها شناخته نشوند مغز قادر نخواهد بود ميان يک موقعيت واقعي و خيالي تفاوت قايل شود. افکاري که بطور قايده مند تداوم دارند، پيام مثبت « من مي توانم » را به ضمير ناخودآگاه، جايي که در انتقال اين تصورات مثبت به واقعيات فيزيکي موثر است، مي برد و اين پايگاه اعتماد به نفس در سطح ضمير ناخودآگاه است که عمل شليک را تقويت مي کند.

روانشناسان ورزشي يکي از مستلزمات پرورش يک ورزشکار قهرمان را خود پاداشي مي دانند و بر آن تاکيد مي کنند. دکتر جک تپ از ميامي اذعان داشته است که پژوهشهاي بي شمار نشان داده، پاداشهايي که ورزشکار به دليل اجراي مراحل درست به خود داده است، ميزان اجراي صحيحي را که لازمه رسيدن به اهدف و بالا بردن استاندارهاي اجرايي است، تقويت کرده است. اين اصل تغيير رفتار نسبت به ورزشکار در حال اجراي مسابقه مهم است، زيرا موفقيت برآمده از افزايش پاداش از طريق تشويقهاي خود فرد و ديگران حاصل مي شود.

در مسابقات ورزشي ورزشکاران به کم اهميت جلوه دادن موفقيتشان تظاهر مي کنند. براي اينکه يک «برنده خوب» باشند و در پيروزيها خاکي و فروتن جلوه کنند. تجربه خويشتن داري و توفيق اجراي خوب مسابقه خود به تنهايي پاداش نيستند. هنگامي که تيرانداز به پيروزي قابل توجهي دست مي يابد، بايستي به خود اجازه دهد شادي و هيجان پيروزي قابل توجهي دست مي يابد، بايستي به خود اجازه دهد شادي و هيجان پيروزي را در آن لحظه بهتر شدن او مي گردد، تجربه کند. ورزشکار تلاش کرده است تا به پيروزي دست يابد؛ بنابراين سزاوار ابراز شور و شعف خود در اين پيروزي است، پس به احساسات خوب اجازه بروز ميدهد.

مباحث پيرامون خصوصيات فردي ورزشکار برجسته، بسيار گسترده است.

[حسن احمدي]

تيراندازي يک ورزش حرفه اي است

مسابقات تيراندازي را بايد مانند سايرفعاليت هاي ورزشي بر شمرد که شرکت کنندگان در آن

مي بايستي از نظر جسماني ورزيده شوند. از آنجا که تيراندازي يک ورزش حرفه اي است، ورزشکاراني که بطور کامل آموزش تيراندازي را ديده اند، به قدرت، سيستم قلبي عروقي

کارآمد و عضلات قابل انعطاف نياز دارند. چنانچه يک تيرانداز به قدر کفايت ورزيده شود

و کشش عضلاتي درستي داشته باشد مي تواند قابليت هاي جسماني خود را به حداکثر

رسانده و تفنگ را بدون لرزش نگاه دارد. کنترل عضلات زماني به حد مطلوب مي رسد که انقباض سريع و کند عضلات هر دو آموزش داده شوند. از آنجا که انجام يک دوره مسابقات تيراندازي

ممکن است ساعتها به طول بيانجامد يک ورزشکار ورزيده تحمل بيشتر و در نتيجه آسيب پذيري کمتري در مقابل خستگي دارد. گاهاً تيرانداز نامطلوب به فقدان انضباط ذهني نسب داده مي شود. در حاليکه در حقيقت اين مشکل ناشي از عدم آمادگي جسماني است. تيرانداز ممکن است قبل از رعايت مراحل تيراندازي هنگامي که هنوز تفنگ گيري کامل نشده مبادرت به شليک نمايد که اين عمل اغلب ناشي از خستگي است. عملي که بسياري از تيراندازان در برنامه آموزشي خود از آن غفلت مي کنند افزايش توان ماهيچه هاست. با اينکه در طور دوره آتش زماني به آرام سازي اختصاص داده شده است، تيرانداز بدليل فشارهايي که همواره وجود دارند، خسته مي شود. هيجان رقابت و فشار مسابقه نيز موجب خستگي روحي و جسمي مي گردد و ورزشکاري که بطور صحيح آمادگي جسمي پيدا کند از اين عوامل منفي کمتر تاثير مي پذيرد.
بايد توجه داشت علايم پيشرفت ورزيده سازي جسماني درافرادي که بطور منظم ورزش مي کنند و عموماً سرحال بوده و اعتماد به نفس بيشتر و وضع روحي بهتري دارند، نامحسوس تر است.
تا اين اواخر، در رابطه با برنامه هاي آموزشي تيراندازان از لحاظ پژوهشي کار چنداني صورت نگرفته بود و مقاله حاضر، آماده سازي جسماني را در حد يک ايده خوب مطرح و به اين موضوع نه به صورت تخصصي بلکه تنها در حد يک برنامه عادي مي نگريستند. در سالهاي اخير بخش روانشناسي دانشگاه هاي ايالتي پنسيلوانيا و آريزونا مطالعات بسيار زياد و مهمي را به جنبه هاي روحي و جسمي رقابتهاي تيراندازي اختصاص داده اند.
همچنين بنيانگذاري يک شوراي پزشکي ورزشي با وظايف ويژه در زمينه طراحي پروژه هاي تحقيقاتي مربوطه گام مهمي در اين راستا بوده است. در يکي از اين پروژه ها که مورد اعضاي آسيب پذير تيراندازان تپانچه و تفنگ تحقيق شده مشخص گرديده است که کمر تيرانداز عضو شماره يک آسيب پذير و زانو و گردن در رده بعدي آسيب پذيري قرار دارند. با تحقيقي که دکتر دن لندرز، از طريق معيارهاي آزمايشي مختلف در رابطه با مهارت تيراندازي انجام داده، معلوم شده است که قدرت و توان پا و کمر در وضعيت ايستاده اهميت داشته و ماهيچه هاي انعطاف پذير يا کشيده موجب تفنگ گيري راحت و کاهش خطر آسيب ديدگي مي گردد.
سه نوع برنامه آموزش قدرت که جهت افزايش توان بدن توصيه شده اند در برگيرنده عوامل زير است.
ورزشهاي قدرتي، کششي با وزنه هاي سبک و تمرينات کششي با وزنه هاي سنگين. اما در مواردي که ضعف نه زياد و نه کم است، ورزشهاي قدرتي و کششي با وزنه هاي سبک کافي است تا تغييرات مطلوب حاصل شود.

تمرينات بدني قدرتي شامل نگاهداشتن اشياء (تفنگ، وزنه سبک و غيره) بدون لرزش تا حدي که ميسر است، و ابتدا از چند ثانيه آغاز و سپس هر هفته يک عدد به نگه داشتن اشياء اضافه کرده و يا تکرار آن را بيشتر کنيد.

- تمرينات کششي شامل تمرينات حرکتي(يعني کوتاه و بلند کردن عضلات) هستند. که نتيجه حاصله بر سبک فعاليت بدن اثر مي گذارد. اگر توان ماهيچه اي مورد نظر است، تکرار حرکات کمتر ولي با وزنه هاي سنگين تر و اگر تحمل عضلات مورد نظر است تکرار زياد و با وزنه هاي سبک بايستي انجام شود. پژوهشها نشان داده است که قدرت عضلاني از نوع نيروي وابسته به مقاومت است. تحمل عضلاني جهت حفظ کنترل وضعيت ها و مقاومت به مدت زياد ضروري است.

در طراحي يک برنامه قدرتي اصول کلي زير بايستي در نظر گرفته شود:

1- در طي 48 ساعت، تمرين قدرتي يا کششي انجام ندهيد. اين استراحت کوتاه سبب مي شود که عضلات به حالت انعطاف خود بازگردند. کشش عضلات يک عمل ثانوي عالي جهت حفظ انعطاف پذيري آنها مي باشد.

2- سعي کنيد که تمرينات قدرتي را حداقل سه بار در هفته و يا ترجيحاً يک رور در ميان انجام دهيد.

3- به تدريج با وزنه هايي که تحمل وزن آن را داريد، آغاز کنيد. وزنه ها را به ميزان کم زماني افزايش دهيد که آمادگي لازم را کسب کرده و تحت فشار آن خم نمي شويد.

4- تيراندازان مي بايست هنگامي که با انجام نرمشهاي قدرتي عضلات را منقبض مي کنند، حالتهاي تيراندازي مناسب به خود بگيرند. اين نوع آموزش عمدتاً در مرحله نهايي کاربرد دارد.

5- اعضاي عضلاني را بطور يکسان پرورش دهيد، بخصوص اعضايي که مربوط به تيراندازي ميشوند، ضعفهاي عضلاني را برطرف کنيد. اين کار کليد تناسب کل ماهيچه هاست. چنانچه ورزشکاران از ضعفهاي خاص خود آگاه نباشد، يک فيريوتراپ که در زمينه درمان دارويي ورزش تجربه دارد بهترين کسي است که ضعف و قوت عضلات را معلوم و برنامه آموزشي مناسب اوليه مي دهد.

6- تمرينات را بيش از حد لام انجام ندهيد. تيراندازان مانند وزنه برداران المپيک نياز به قدرت زياد جهت بالا بردن وزنه سنگين ندارند. در ابتداي برنامه آموزشي بايستي توقع دردناک شدن عضلات را داشته باشيد. يکي ديگر از جنبه هاي برنامه آموزش بدني آماده سازي، تحمل قلبي عروق تيرانداز است.

ورزش هاي عضلاني موزون طبيعي (مانند دويدن، چرخيدن، شنا، طناب بازي) بهترين ورزشهايي هستند که تنفس و ضربان قلب را بهبود و چربي غيرضروري را از بين مي برد. اين اعتقاد وجود دارد که آمادگي بدني خوب تيراندازي، بازگشت به ميدان طبيعي ديد در ادامه تيراندازي را تسهيل مي کند (ميدودوا 1964ميلادي)، برنامه افزايش تحمل اين چيني موجب مي شود مدت زمان تنفس گيري طولاني تر شده بدون اينکه تيرانداز احساس نارحتي کند (ويلينکسون، لندرزودانيلزه 1981). قلبي که به خوبي ورزيده شده و با قدرت ضربان دارد اما در هر دقيقه کمتر از قلبي که ورزيده نشده ميتپد، سودمندتر است. لندرزات آل (1980 ميلادي) دريافت که قلب برجسته ترين تيراندازان تفنگهاي بادي در هر دقيقه بطور ميانگين 69 بار مي زند و عموماً بين دو ضربان قلب شليک مي کنند. شليک هاي عادي در هنگام ضربان قلب يک امتياز کامل پايين تر بود! براي آنکه بين دو ضربان قلب فرصت شليک را بالا ببريم بايد ضربان قلب کمتري داشته باشيم (مثلاً کمتر از 70 ضربه در دقيقه).

در اين صورت بين ضربان ها قلب مدت زمان بيشتري وجود خواهد داشت ضمن اينکه در طي اين وقفه طولاني فرصت فعال سازي ماشه نيز فراهم خواهد شد.

پيشرفتهاي اخير نشان داده است که آموزش تمرينات هوازي (آيروبيک) اندام فوقاني (دست به بالا) و عضلاني است، فقط ماهيچه هايي که درگيرند از فايده آموزش بهره مند مي شوند. بنابراين تيراندازي که تحت آموزش ايروبيک قرار دارد با دويدن، جريان خون و اکسيژه را در بازوها تقويت نمي کند.

تصوير کنيد که بازوها و تفنگ يک سيستم کارآمد را تشکيل مي دهند، نه پاها. و لکسي و ماير با چنين تصوري برنامه تمرينات آيروبيک بخش فوقاني بدن را طرح ريزي کردند. اين برنامه مشتمل بر استفاده از نيروسنج عضله بازو است. اين وسيليه بطور سنتي در زمينه ترميم قلب کاربرد داشته است. تيرانداز مقاومتي را اعمال مي کند که ضربان قلب او را در حد ميزان آموزش تنظيم مي کند، اين ميزان معمولاً 70 تا 85% حداکثر ضربان قلب پيش بيني شده اي است که توسط سن تعيين مي شود. مانند آنچه که در آموزش قدرتي اشاره شد، از چند قاعده کلي بايستي پيروي کرد، از جمله:

1- هر ورزشکار بايستي به نسبت توان خود شروع کند. مثلاً کسي که نمي تواند بدود بايد آهسته بدود و يا اگر آهسته نمي تواند بدود حداقل بايستي سريع راه برود.

2- براساس سطح تناسب اوليه فرد بايستي دوره هاي ورزشي برپا کرد.

3- در يک طبقه بندي مشابه با ديگران ورزش کنيد. اين کار به هماهنگي گروه با يکديگر کمک

مي کند زيرا هر يک ديگري را به ادامه تشويقي مي کند.

4- وسايل کافي و مناسب از قبيل کفش دو با کيفيت خوب داشته باشيد.

5- بتدريج زمان يا مسافت را زياد کنيد. ازدياد زمان يا مسافت بايد محدود به 10% در هفته باشد. اين کار آسيب هاي ماهيچه اي را در حداقل نگه مي دارد.

6- ميزان ضربان قلب را در دفتر يادداشت روزانه ثبت کنيد، تا بتوانيد ميزان پيشرفت خود را محاسبه کنيد.

[حسن احمدي]

تمرينات گرم كننده، تمرينات تعادلي، در تير اندازي

تمرينات گرم کننده :

تمرينات گرم کننده، تمرينات ساده کششي هستند که با انجام آن بدن براي انجام ساير تمرينات آماده مي شود. به خصوص قبل ازانجام تمرينات انعطاف پذيري و تمرينات قدرتي بايد حتما حرکات گرم کننده را انجام دهيد. قبل از انجام هر حرکت يک نفس عميق بکشيد.

- بايستيد و دست ها را روي شانه بگذاريد. در حالي که به روبرو نگاه مي کنيد، شانه ها را به سمت عقب بکشيد. از يک تا شش بشماريد. به حالت اول برگرديد.

- بايستيد دست ها را روي شانه بگذاريد. در حالي که به روبرو نگاه مي کنيد، شانه ها را به سمت جلو بکشيد از يک تا شش بشماريد. به حالت اول برگرديد.

- در حالي که دست ها در کنار بدن آويزان است، هر دو شانه را بالا ببريد . از يک تا شش بشماريد. به حالت اول برگرديد.

- دست راست را به سمت بالا ببريد. مثل اينکه مي خواهيد دستتان را به سقف بزنيد. به حالت اول برگرديد. اين حرکت را با دست چپ تکرار کنيد. 4 تا 8 بار اين حرکت را تکرار کنيد.

- در حالي که دست ها در کنار بدن آويزان است،بايستيد. هر دو دست را به سمت جلو بياوريد. انگشتان دست را در هم فرو کنيد. دقت کنيدکه کف دست ها رو به جلو وآرنج ها صاف باشند. از يک تا شش بشماريد. به حالت اول برگرديد.

- دست ها را روي شانه بگذاريد. شانه ها را از عقب به سمت جلو به صورت نيم دايره بچرخانيد. در طي اين حرکت آرنج ها خود به خود از پهلو به جلو مي آيند. سعي کنيد حرکت به آرامي و با کنترل انجام شود. اين حرکت را 3 تا 5 بار تکرار کنيد.

- در ادامه حرکت قبل، شانه ها را از جلو به سمت عقب به صورت نيم دايره بچرخانيد. در طي اين حرکت آرنج ها خود به خود از جلو به پهلو مي روند. سعي کنيد حرکت به آرامي و با کنترل انجام شود. اين حرکت را 3 تا 5 بار تکرار کنيد.حرکات 1 تا 7 را مي توان در حالت نشسته بر روي صندلي يا روي زمين هم انجام داد. طوري ورزش کنيد که نفس کم نياوريد.

- پشت به ديوار بايستيد. به آرامي به سمت راست بچرخيد و سعي کنيد کف دست چپ را به ديوار برسانيد. به حالت عادي برگرديد. اين حرکت را به سمت چپ نيز انجام دهيد. اين حرکت را 3 تا5 بار تکرار کنيد.

- پشت يک صندلي بايستيد. پشتي صندلي را با دو دست بگيريد. پاي راست را جلو و پاي چپ را به اندازه يک گام، عقب قرار دهيد. زانوي پاي راست را خم کنيد. در حالي که زانوي پاي چپ صاف و کف پاي چپ روي زمين است. پنجه پاها بايد رو به جلو باشد. (اگر حرکت را درست انجام دهيد در پشت ساق پاي چپ احساس کشش مي کنيد)از يک تا شش بشماريد. به حالت عادي برگرديد. اين حرکت را در حالتي که پاي چپ جلو و پاي راست عقب است تکرار کنيد.

- دو دقيقه درجا راه برويد. پاها را بالا بياوريد و دست ها را آزادانه حرکت دهيد مثل رژه رفتن. براي انجام اين حرکت بهتر است کفش ورزشي بپوشيد و يا اينکه زير پايتان يک چيز نرم مثلا چند لايه پتو يا يک تشک باشد.

تمرينات تعادلي:

آيا به راحتي از زمين بلند مي شويد؟ آيا تا به حال دچار لغزش پا شده ايد؟ آيا تا به حال پس از لغزيدن پا به زمين افتاده ايد؟ بهتر است بدانيم که «افتادن» شايع ترين حادثه در بين سالمندان است و معمولا باعث شکستگي استخوان ران و لگن مي شود که مشکلات بسياري از جمله ناتواني و محدوديت حرکت را به دنبال دارد. تمرينات تعادلي از طريق تقويت عضلات خصوصا عضلات پاها باعث مي شود که بتوانيم هنگام لغزيدن، تعادل خود را حفظ کنيم. بنابراين از افتادن و زمين خوردن پيشگيري مي کند. براي انجام تمرينات تعادلي در کنار ديوار و يا يک ميز يا صندلي که بتواند وزن شما را تحمل کند بايستيد تا در صورت از دست دادن تعادل بتوانيد به آنها تکيه کنيد.

نمونه تمرينات تعادلي:

1-کنار ديوار بايستيد، روي پنجه پا بلند شويد. از يک تا هشت بشماريد. آنگاه روي پاشنه هاي خود روي زمين برگرديد و زانوها را خم کنيد. دوباره به حالت اول برگرديد. اين حرکت را 4 تا 8 مرتبه تکرار کنيد.در مقابل آينه مي توانيد حرکات را صحيحتر انجام دهيد.

2-بايستيد. بر روي زمين سه نقطه فرضي را در جلو، پهلو و عقب پاي راست در نظر بگيريد. سپس وزن خود را روي پاي چپ انداخته و بعد پنجه پاي راست را به ترتيب در اين سه نقطه قرار دهيد. اين کار را با پاي چپ تکرار کنيد.

3-پشت يک صندلي بايستيد. پشتي صندلي را با دو دست بگيريد. پاي راست را از زانو به طرف عقب خم کنيد. پا را زمين گذاشته و اين کار را با پاي چپ تکرار کنيد.اگر اين حرکت را به آساني انجام مي دهيد به تدريج در روزهاي بعد حرکت را با گرفتن يک دست به صندلي، با تماس يک انگشت به لبه صندلي و بدون گرفتن صندلي نيز انجام دهيد.

ورزش موجب افزايش کارآيي مفاصل مي شود.

4-يک صندلي را کنار ديوار قرار دهيد. در کنار صندلي بايستيد. طوري که پشتي صندلي در کنار دست شما باشد. با دست چپ لبه صندلي را بگيريد. دست راست را به جلو ببريد و براي کمک به تعادل افقي نگه داريد. سپس پاي چپ را از زانو خم کرده و از زمين بلند کنيد. سعي کنيد تعادل خود را با نگاه کردن به جلو، بر روي پاي راست حفظ کنيد. اين حرکت را با دست و پاي ديگر هم انجام دهيد.

حرکت ساده ديگري که مي توانيد انجام دهيد ايستادن بر روي يک پا است. در هر موقعيتي که بي حرکت ايستاده ايد مثلا زماني که آشپزي مي کنيد، ظرف مي شوييد و يا در صف منتظر ايستادهايد پاها را جابجا کنيد و يا به نوبت هر چند لحظه روي يک پا بايستيد.

[حسن احمدي]

تمرينات هوازي وبي هوازي لازمه تمرينات تيراندازي

تمرين هوازي و تمرين بي‌هوازي:
به منظور ايجاد انقباض در عضله و در نهايت ايجاد حركت نياز به انرژي مي‌باشد. اين انرژي از شكسته شدن ماده‌اي به نام آدنوزين تري فسفات (atp ) در سلول عضله ايجاد مي‌شود. براي توليدي atp دو دستگاه توليد انرژي به نام‌هاي دستگاه هوازي و دستگاه بي‌هوازي وجود دارد. با مراجعه به كتابهاي فيزيولوژي ورزش در مورد چگونگي عمل اين دو دستگاه جهت توليد atp اطلاعات بيشتري كسب خواهيد نمود. در اينجا ما سعي مي‌كنيم به دو نوع تمرين هوازي و بي‌هوازي كه سبب توسعه دستگاه‌هاي مذكور مي‌شوند بپردازيم.
تمرين هوازي:
به انواع ورزشهايي كه بطور مستمر و طولاني مدت (بيش از 2 دقيقه) طول مي‌كشند و ضربان قلب در هنگام تمرين كمتر از 70درصد حداكثر ضربان قلب مي‌باشد تمرينات هوازي و يا زير بيشينه گفته مي‌شود. دويدن و پياده‌روي دوچرخه‌سواري، شنا در مسافتهاي طولاني مدت از انواع تمرينات هوازي هستند. تمرينات هوازي به دو روش صورت مي‌گيرد: 1ـ روش تداومي 2ـ روش تناوبي(اينتروال) ، در روش تداومي فرد بدون استراحت به تمرين مي‌پردازد مثلاً 20 دقيقه دويدن پيوسته و بدون استراحت ولي در روش تناوبي فرد مابين تمرين كردن استراحت مي‌كند. معمولاً زمان استراحت با زمان فعاليت در تمرينات تناوبي هوازي برابر است. به عنوان مثال يك دقيقه دويدن و يك دقيقه استراحت كردن (استراحت فعال مثل راه رفتن) يك تمرين انيتروال هوازي محسوب مي‌شود. انرژي مورد نياز براي انجام تمرينات هوازي از گلوكز و چربي تامين مي‌شود بنابراين براي كاهش چربيي خون و يا كاهش وزن چربي بدن، تمرين هوازي بهترين نوع تمرين است.
تمرين بي‌هوازي:
تمرينات بي‌هوازي يا بيشينه به ورزشهايي گفته مي‌شود كه براي مدت زمان كوتاه (كمتر از 2 دقيقه) و با شدت بيش از 70 درصد حداكثر ضربان قلب صورت مي‌گيرد. ورزشهاي مثل دوي سرعت 100 متر و يا 800 متر همچنين ورزشهاي گروهي مثل فوتبال، بسكتبال، واليبال از نوع تمرينات بي‌هوازي محسوب مي‌شوند. هر چند زمان ورزشهاي گروهي مذكور بيش از 2 دقيقه طول مي‌كشد ولي بايد توجه داشت يك فوتباليست هنگام 90 دقيقه بازي فوتبال تمام مدت بطور پيوسته در حال دويدن نيست بلكه در بين فعاليت به استراحت و يا تماشاي بازي نيز مي پردازد بنابراين اين گونه ورزشها در طبقه تمرينات بي‌هوازي جا مي‌گيرند. از نشانه‌هاي تمرين بي‌هوازي افزايش بيش از حد ضربان قلب هنگام تمرين و تجمع اسيدلاكتيك در عضلات فعال و خستگي مفرط مي باشد بطوري كه اگر شدت تمرين بالا باشد مثل مسابقه دويدن 800 متر فرد پس از مسابقه نياز به زمان زيادي براي بازسازي انرژي از دست رفته و استراحت دارد.
يك آزمون ساده براي اينكه شما متوجه شويد كه فعاليت شما از كدام نوع تمرين می باشد این است كه اگر هنگام تمرين بتوانيد صحبت بكنيد، تمرين شما از نوع هوازي مي‌باشد و اگر نتوانيد صحبت كنيد و اصطلاحاً نفس، نفس بزنيد، نوع تمرين شما بي هوازي خواهد بود.
انرژي مورد نياز براي انجام تمرينات بي‌هوازي از گلوكز (قند خون) تأمين مي‌شود. تمرينات بي‌هوازي را مي‌توان به صورت تناوبي نيز انجام داد ولي زمان استراحت 2 تا 4 برابر زمان فعاليت مي‌باشد، به عنوان مثال 5 ثانيه دويدن با شدت بيش از 70 درصد حداكثر ضربان قلب و 20 ثانيه استراحت كردن يك تمرين بي‌هوازي محسوب مي‌شود.