پرورش تمساح در ایران

[بهـمن]

پرورش تمساح

پرورش تمساح یک صنعت جدید به شمار می آید که تولیدات حاصل از این صنعت بیشتر مورد توجه بازار مد و فروشگاه های لوکس می باشد. این صنعت عمدتاٌ وابسته به جمعیت های تمساح های وحشی است که ممکن است خارج از نفوذ و دسترس مزرعه داران باشد.
هرگونه اقدام برای پرورش تمساح نیاز به ارزیابی دقیق تمام اجزاء و متغیرهایی دارد که ممکن است موفقیت زیست شناختی و اقتصادی آن را تحت تاثیر قرار دهد. یک مزرعه دار، باید مطمئن باشد که طرح او برآورد کننده همه نیازها بوده و به همه موارد در مسیر تولید توجه داشته است. پرورش تمساح نیاز به سرمایه گذاری کافی در زمینه امکانات، وسایل و موجودی گله های پرورشی دارد. علاوه برآن کیفیت پوست گونه های هدف به طور روشن و مشخصی خیلی مهم است. در شرایط یکسان، گونه های با پوست کلاسیک نسبت به گونه های غیر کلاسیک دارای ارزش اقتصادی بیشتر می باشند، زیرا قیمت پوست آنها بطور محسوسی بیشتر است.
گونه ی کلاسیک به گونه هایی اطلاق می شود که در پوست ناحیه شکمی دارای فلس ها یا به بیان صحیح تر سپرهای کوچک و صفحات استخوانی بسیار کم در زیر آنها می باشند که از جمله آنها می توان به تمساح آب شور (Crocodylus porosus)، تمساح نیل (C.niloticus) و حتی تمساح مردابی (C.palustris) اشاره نمود گونه های غیر کلاسیک گونه هایی هستند که در زیر بافت پوست ناحیه شکمی دارای صفحات استخوانی نیز می باشند و به همین لحاظ با توجه به اینکه کار پرداخت و تهیه چرم از آن سخت است دارای ارزش کمتری هستند و تنها پوست ناحیه پهلوی این گونه ها مورد استفاده قرار می گیرند و کیمن ها (گونه هایی از خانواده آلیگاتوریده) از این گروه محسوب می شوند.
در حال حاضر ۲۳ گونه تمساح وجود دارد که در تمام نقاط جهان پراکنده می باشند و شامل: آلیگاتورها و کیمن ها (۸ گونه)، تمساح های حقیقی (۱۳ گونه)، گاریال شبه گاریال (۲ گونه) هستند که زیستگاه های آبی مناطق حاره ای را اشغال نموده اند.
سه منبع عمده و اساسی برای پرورش موفقیت آمیز تمساح عبارتند از : گله پرورشی، غذا و پول یا سرمایه. در برخی از کشورها بخصوص کشورهای در حال توسعه ممکن است که تخم تمساح های وحشی به سادگی و راحتی و با قیمت پائین در دسترس باشد اما غذای ارزان برای غذادهی تمساح ها پرورشی وجود نداشته باشد. در برخی دیگر از کشورها ممکن است منابع مالی جهت توسعه و نیز پروتئین زاید برای غذ ادهی در دسترس باشد ولی منابع تمساح که بتوان براساس آن یک برنامه بهره برداری پایدار را اجرا نمود وجود نداشته باشد.
تمساح ها به عنوان گونه های کلیدی در زیستگاه خود به شمار رفته و دارای تاثیرات مثبت زیادی بر آن بوده و فعالیت های آنها باعث بقاء و حفظ ساختمان و عملکرد اکوسیستم می شود. تمساح ها دارای جنبه های منحصر به فرد تاریخ طبیعی هستند که چالش مخصوصی را برای حفاظت آنها به وجود می آورد. اغلب گونه های تمساح ها به خاطر پوست گران قیمت شان مورد بهره برداری قرار گرفته اند که پشتوانه تجارت جهانی به ارزش سالانه بیش از ۲۰۰ میلیون دلار آمریکاست. آنها همچنین تحت تاثیر شدید نابودی، تخریب و آلودگی زیستگاه خود هستند. کاهش و نابودی هر یک از گونه های تمساح ها نشانگر افت و نابودی معنی دار تنوع زیستی و پتانسیل اقتصادی و دوام و بقاء اکوسیستم ها است.
بهره برداری از هر کدام از منابع حیات وحش باید بهره برداری پایدار باشد، بدین مفهوم که استفاده از آن منبع باید در حد ظرفیت آن منبع باشد. در زمینه استفاده از تمساح ها، بهره برداری پایدار باید طوری باشد که هم به حفاظت از خود گونه و هم زیستگاه آن در طبیعت کمک نماید. بخش کلیدی برای موفقیت برنامه های بهره برداری پایدار در گرو فواید اقتصادی است که از انجام فعالیتهای حفاظتی بر روی جمعیتهای حیات وحش عاید مردم محلی می شود. برنامه های مدیریت پایدار که منجر به فواید حفاظتی مستقیم می شوند را می توان به دو دسته تقسیم نمود:
۱- برداشت:
منظور از برداشت استحصال مستقیم تمساح هایی از طبیعت است که در حد اقتصادی بزرگ شده اند. برداشت بطور سنتی و مرسوم روشی بوده که برای برداشت حیوانات به منظور استفاده از پوست آنها به کار می رفته و به خاطر اینکه با روش های معمول برای شکار روزمره (امرار معاش) یکسان می باشد، غالباٌ بیشترین ارتباط را با جوامع بومی داشته است. این روش سود اقتصادی مستقیم برای مردم در بر دارد. این روش ممکن است دربرگیرنده استحصال تعدادی از افراد بالغ و زاد آور نیز باشد بنابراین از نقطه نظر مدیریتی توصیه نمی شود.
۲- پرورش:
۱-۲) پرورش یا گله داری (Ranching)
گله داری نوعی برنامه برداشت تغییر شکل یافته است که در آن تمساح های جوان یا تخم هایی که از طبیعت برداشت شده اند در اسارت مورد پرورش قرار می گیرند. حیوانات در حالت اسارت تا اندازه تجارتی (۲-۱ متر) ، بسته به نوع گونه و وضعیت بازار، پرورش داده شده و پس از کشتار پوست و محصولات آن بصورت اقتصادی فروخته می شوند.


۲-۲) مزرعه داری (Farming) :
این روش به سیکل بسته پرورش تمساح ها در اسارت اطلاق می شود. حیوانات بالغ و زادآور در اسارت نگهداری می شوند و تخم های گذاشته شده توسط تمساح های ماده جمع آوری شده و بطور مصنوعی تفریخ می شوند و سپس نوزادان تا اندازه تجاری پرورش داده می شوند. این روش از نظر اقتصادی نیز دارای نکات مثبتی است.

منبع : دامپزشک