خلاقیت

[MR_Jentelman]

آیا افراد خلاق دارای ویژگی های خاصی هستند؟



بررسی نشان می دهد که هر چند افراد خلاق از هوش بالاتر از متوسط برخوردار هستند، اما برای اینکه فرد بسیار خلاق باشد ضرورتا نباید نابغه باشد (نیکولز ۱۹۷۲ ). افراد خلاق تازگی و بدیع بودن را ترجیح می دهند، پیچیدگی مسائل توجه آنان را جلب می کند و به قضاوت های مستقل می پردازند (بارون هارنیگتون ۱۹۸۱ ). علاوه بر توانایی تمام کردن، کامل کردن و یکی کردن افکار گوناگون در این افراد بیش از دیگران است .
افراد خلاق در یکی کردن تفکر کلامی با تفکر بصری (کرشنر ولجر ۱۹۵۸) و تفکر منطقی و تخیلی (سالتر ۱۹۸۰) سرآمدتر از افراد غیر خلاق هستند .
افراد خلاق بیشتر به وسیله علایق درونی خود نسبت به کارهای خلاق برانگیخته می شوند تا عوامل بیرونی نظیر شهرت، پول یا تایید دیگران. در واقع وقتی دلایل بیرونی باعث انجام کارهایی می شود که ذاتا جزو کارهای فکری خلاق به حساب می آید، ممکن است شخص انگیزه خود را برای انجام آن از دست بدهد .
علاوه بر موارد فوق افراد خلاق ویژگی های دیگری نیز دارند که آنها را از سایر افراد متمایز می کند.

این ویژگی ها عبارتند از :
1- افراد خلاق، بخش عمده ای از وقت خود را صرف توجه دقیق به اطراف خود می کنند و از این طریق سوژه های جدیدی برای فکر کردن پیدا می کنند .
2- افراد خلاق بسیار کنجکاو بوده و به طور مستمر در جستجوی موضوعات پیچیده، جدید و ناشناخته و عجیب هستند. به همین سبب آنها در مقایسه با افرادی که از توانایی خلاقیت کمتری برخوردار هستند، سوالات بیشتر و پیچیده تری را مطرح می کنند. این ویژگی را به سادگی در بچه ها می توان تشخیص داد .
3- حل مشکلات و مسائل توسط افراد خلاق از اصالت خاصی برخوردار است .
4- افراد خلاق انعطاف پذیر هستند و در ارائه راه حل و اندیشه بکر و بدیع آمادگی بسیار دارند (گلیفورد ۱۹۵۹) آنها با استفاده از این ویژگی، توانایی تعقیب و دستیابی به راه حل مشکل را از راه های مختلف دارا هستند .
5- افراد خلاق به استقلال و ناهمنوایی تمایل دارند و در مواردی که دستورهایی بر خلاف میل و یا اعتقادات خود دریافت کنند به سرپیچی از آنها تمایل نشان می دهند به این سبب اعمال مدیریت در مورد افراد خلاق بسیار دشوار است (کانجرو پیترسن ۱۹۸۴) آنها اگرچه به دستور گرفتن از دیگران اعتقاد ندارند، نیاز مبرم به مورد پذیرش واقع شدن دارند، زیرا این احساس برای آنها آرامش خاطر دلپذیری را ایجاد می کند. ضمنا آگاهی به این مطلب که اندیشه هایشان مورد قبول واقع شده، اتکاء به نفس زایدالوصف در آنان ایجاد می کند .
6- افراد خلاق، مسائل پیچیده را به مسائل ساده ترجیح می دهند و با علاقه مندی بسیار برای یافتن راه حل می کوشند .
7- بر اساس نظریه وایت (۱۹۶۹) افراد خلاق علی رغم استنباط دیگران، بسیار فعال نبوده، با مقایسه با دیگران از هوش و ذکاوت خارق العاده نیز برخوردارنیستند. هوش یکی از پیش نیاز های خلاقیت است و پایین بودن درجه هوشی فرد معمولا به پایین قرار گرفتن ویژگی خلاقیت منجر می شود، اما هوش سرشار نیز دلالت بر خلاق بودن شخص نمی کند. کرتاگنبرگ(۱۹۷۲) بر این عقیده است که افراد دارای هوش پایین عموما از نظر خلاقیت نیز ناتوانند و خلاقیت در افراد دارای هوش کمی بالاتر از میانگین بیشتر مشاهده شده است. در این مورد گرتزل(۱۹۶۲) معتقد است که اشخاصی با هوش و ذکاوت خوب در مدارج تحصیلی، بسیار خوب عمل می کنند ولی شاهد کیفی که دلالت بر خلاقیت آنها بکند بسیار کم است. به طور خلاصه پژوهش گران به یک رابطه یا همبستگی نسبتا کم بین هوش و خلاقیت دست یافته اند (آناستاری و شیفر ۱۹۷۱،گتزل و جکسن،۱۹۶۲ ).
8- مسائل و وضعیت هایی را می بیند که قبلا مورد توجه قرار نگرفته است و فکرهای بکری را ارائه می دهد. اصولا یک فرد خلاق بی تفاوت از کنار مسائل نمی گذرد و محیط پیرامون را همیشه با دقت مورد توجه قرار می دهد .
9- ایده ها و تجربیات حاصل از منابع گوناگون را به هم ربط می دهد و آنها را بر مبنای مزیتشان مورد بررسی قرار می دهد. چراکه ارائه فکر مشکل نیست بلکه ارائه فکر و ایده های سودآور، مفید، باصرفه و... مشکل خواهد بود .
10- معمولا چندین شق (بدیل) برای هر موضوع معین دارند، به عبارتی سلاست فکر دارند. یکی از مهم ترین ویژگی افراد خلاق داشتن سلاست فکر است به طوری که همزمان در مورد یک مساله چندین فکر و راه حل را داشته باشد .
11- نسبت به پیش فرض های قبلی تردید می کنند و محدود به رسم و عادت نمی شوند .
موانعی برای بروز خلاقیت وجود دارد که بحث جداگانه ای را می طلبد. مهم ترین آنها عبارتند از :
1- عدم اعتماد به نفس
2- ترس از انتقاد و شکست
3- تمایل به همرنگی و همگونی
4- عدم تمرکز ذهنی




منبع: روزنامه همشهری،

[B a R a N]

مفهوم خلاقيت و نوآوري


در برخي نوشته ها و تحقيقات مديريتي ، مفاهيم و خلاقيت و نوآوري را مترادف به کار برده اند، اما اين دو مفهوم داراي تفاوت جزيي و درعين حال مهم هستند که به تعريف هرکدام و توضيح تمايز آنها مي پردازيم .

خلاقيت عبارتست از به کارگيري توانائيهاي ذهني براي ايجاد يک فکر و انديشه نو و نوآوري عبارتست از عملي و کاربردي ساختن افکار و انديشه هاي نو ناشي ازخلاقيت .

به عبارت ديگر درخلاقيت اطلاعات جديد به دست مي آيد و در نوآوري آن اطلاعات به صورتهاي گوناگون در بازار عرضه مي شود.

نويسندگان و محققان سازمان و مديريت باتوجه به مکاتب فکري ، ديدگاه نظري وبينشي که دارند اهميت و اولويت متفاوتي نسبت به اين دو مفهوم قائلند .

مثلاروانشناسان به "خلاقيت " که بيشتر يک مفهوم فردي است اهميت بيشتري مي دهند و آن را عام و شامل نوآوري نيز مي دانند و برعکس جامعه شناسان و محققان صنعتي براي "نوآوري " که بيشتر يک مفهوم گروهي و اجتماعي است اهميت بيشتري قائل شده و آن را عام و خلاقيت را يکي از مراحل نوآوري تلقي مي کنند.

براي مثال يکي ازنويسندگان اشاره مي کند که خلاقيت به ايجاد ايده هاي جديد توجه دارد، درصورتي که نوآوري به کاربرد آن مي پردازد. پس خلاقيت نقطه آغاز هر نوآوري است و نوآوري تلاش براي تبديل ايده خلاق به محصولات يا فرايندهايي است که نهايتا موجب بهبود خدمات به مشتري ، کاهش هزينه و يا ايجاد درآمدهاي جديد براي سازمان مي گردد. وي نتيجه مي گيرد که :

بهره برداري + اختراع + تصور = نوآوري

"تصور " به ايده اي اشاره دارد که ممکن است باتوجه به يک چارچوب مرجع "مثلافرد، قسمت ، سازمان يا مجموعه دانش موجود" جديد باشد. و "اختراع " به هر نوع ايده جديدي که به واقعيت تبديل شده اشاره دارد و واژه "بهره برداري " حداکثر استفاده از يک اختراع را نشان مي دهد و بنابراين "تصور"، "اختراع " و "بهره برداري " همه از اجزاءنوآوري هستند.

برگرفته از سایت شبکه رادیویی تجارت

[B a R a N]

فرايند خلاقيت

توجه دقيق به فرايند خلاقيت ، به خوبي نشان مي دهد که سازمانهاي نوآور براي مسائلي ازقبيل وقت آزاد، دسترسي به اطلاعات ، آزادي عمل ،سيستم پيشنهادهاي موثر و سريع ، تشويق و ريسک پذيري و نوآوري و غيره اهميت فوق العاده اي قائل هستند.

شکل فرايند خلاقيت

• جذب : اولين مرحله ، جذب يا فريفته شدن نسبت به يک موضوع است که اغلب احتياج به اطلاعات جديد دارد .

• الهام : اين مرحله بسيار سريع اتفاق مي افتد و تعريف و مشاهده آن بسيار مشکل است . به عبارت ديگر قبل از وقوع ، از آن هيچ آگاهي نداريم . بعضي اوقات مواد اوليه آن "مرحله اول " با ايده يا راه حل همراه مي شود.

• آزمايش : در اين مرحله ايده بوجود آمده آزمايش مي شود تا اينکه معلوم شود مفيد و مولد هست يا خير .

• پالايش : در اين مرحله ايده به منظور کاربردي کردن و مصرف آن ، اصلاح مي شود، مراحل سوم و چهارم به زمان زيادي احتياج دارد تا جايي که اديسون مي گويد استعداد يا الهام يک درصد کار است و 99% آن سخت کوشي است .

• ارائه عرضه : مرحله آخر فرايند خلاقيت ، مرحله اي است که اگر اتفاق نيفتد اکثر خلاقيتها خنثي مي شود. اين مرحله ابتدا بايد در درون سازمان اتفاق افتد به معني که ابتدا افراد صاحب اختيار ايده را بخرند يا قبول کنند و بعداز تعهد به آن ، به مشتريان خارج از سازمان ارائه کنند .

سازمانهاي نوآور به خوبي مي دانند که براي مرحله جذب "در فرايند خلاقيت " فرد خلاق احتياج زيادي به وقت آزاد، آزادي عمل و اجازه سرکشي به قسمتهاي خارج از حيطه کاري خود دارد و براي مرحله الهام احتياج دارد که کنترل دقيق و سخت گيري درميان نباشد.

در مرحله آزمايش ، مديريت ارشدبا دراختيار گذاشتن امکانات ، تجهيزات و تسهيلات به افراد خلاق کمک مي کند تا راحت تر و سريع تر به نتيجه مطلوب برسند. در مرحله پالايش و ارائه با پذيرش ، پاسخ سريع و تشويق طرحهاي نيمه کاره و برنامه ريزي نشده ، باعث افزايش انگيزه و روحيه ريسک پذيري افراد مي شوند. به طورکلي تجربه نوآوري مديريت ارشد سازمان و شناخت آن از فرايند خلاقيت يکي از عوامل مهم موفقيت سازماني به شمار مي رود.


برگرفته از سایت شبکه رادیویی تجارت

[B a R a N]

تعريف خلاقيت از ديدگاه روانشناسي


خلاقيت يكي از جنبه‌هاي اصلي تفكر يا انديشيدن است. تفكر عبارت است از فرايند بازآرايي يا تغيير اطلاعات و نمادهاي كسب شده موجود در حافظه درازمدت. تفكر بر دو نوع است:

• تفكر همگرا:

تفكر همگرا عبارت است از فرايند بازآرايي يا دوباره سازي اطلاعات و نمادهاي كسب شده موجود در حافظه درازمدت.

• تفكر واگرا:

تفكر واگرا عبارت است از فرايند تركيب و نوآرايي اطلاعات و نمادهاي كسب شده موجود در حافظه درازمدت، خلاقيت يعني تفكر واگرا.

براساس اين تعريف خلاقيت ارتباط مستقيمي با قوه تخيل يا توانايي تصويرسازي ذهني دارد. اين توانايي عبارت است از فرايند تشكيل تصويرهايي از پديده‌هاي ادراك شده در ذهن و خلاقيت عبارت است از فرايند يافتن راه‌هاي جديد براي انجام دادن بهتر كارها؛ خلاقيت يعني توانايي ارائه راه حل جديد براي حل مسائل؛ خلاقيت يعني ارائه فكرها و طرح‌هاي نوين براي توليدات و خدمات جديد و استمرار آن پس از غيبت آن پديده‌ها.

[B a R a N]

تعريف خلاقيت از ديدگاه سازماني

خلاقيت يعني ارائه فكر و طرح نوين براي بهبود و ارتقاء كميت يا كيفيت فعاليت‌هاي سازمان؛ مثلاً افزايش بهره‌وري، افزايش توليدات يا خدمات، كاهش هزينه‌ها، توليدات يا خدمات از روش بهتر، توليدات يا خدمات جديد و غيره.

روبرت جي استرنبرگ و ليندااي اوهارا در بررسي‌هاي خود شش عامل را در خلاقيت افراد مؤثر دانسته‌اند:

1- دانش:
داشتن دانش پايه‌اي در زمينه‌اي محدود و كسب تجربه و تخصص در ساليان متمادي.

2- توانايي عقلاني:
توانايي ارائه ايده خلاق از طريق تعريف مجدد و برقراري ارتباطات جديد در مسائل.

3- سبك فكري:
افراد خلاق عموماً در مقابل روش ارائه شده از طرف سازمان و مديريت ارشد، سبك فكري ابداعي را بر مي‌گزينند.

4- انگيزش:
افراد خلاق عموماً براي به فعل در آوردن ايده‌هاي خود برانگيخته مي‌شوند.

5- شخصيت:
افراد خلاق عموماً داراي ويژگي‌هاي شخصيتي مانند مصر بودن، مقاوم بودن در مقابل فشارهاي بيروني و داخلي و نيز مقاوم بودن در مقابل وسوسه همرنگ جماعت شدن هستند.

6- محيط:
افراد خلاق عموماً در داخل محيط‌هاي حمايتي بيشتر امكان ظهور مي‌يابند.اين محققان مشخص كردند كه عمده‌ترين دليل عدم كارايي برنامه‌هاي آموزش خلاقيت تاكيد صرف اين برنامه‌ها بر تفكر خلاق به عنوان يكي از شش منبع مؤثر در خلاقيت مي‌باشد. جايي كه ساير عوامل نيز تأثير بسزايي در موفقيت و شكست برنامه‌هاي آموزشي خلاقيت ايفا مي‌كنند جورج اف نلر در كتاب هنر و علم خلاقيت براي خلاقيت مراحل چهارگانه: آمادگي، نهفتگي، اشراق و اثبات را ذكر كرده است.

از اين ديد، افراد خلاق ابتدا با مسئله يا يك فرصت آشنا شده و سپس از طريق جمع آوري اطلاعات با مسئله يا فرصت مورد نظر درگير مي‌شوند. در مرحله بعد افراد خلاق روي مسئله تمركز مي‌كنند، در اين مرحله فعاليت ملموسي مشاهده نمي‌شود و فرد سعي در نظم دادن تفكرات، انديشه‌ها، تجارب و زمينه‌هاي قبلي خود جهت نيل به يك ايده دارد. درگيري ذهني عميق فرد (خودآگاه و ناخودآگاه) فراهم كردن فرصت (جهت تفكر بر مسئله) منجر به خلق و ظهور ايده‌اي جديد و بديع مي‌شود. در نهايت فرد خلاق در صدد برمي‌آيد صلاحيت و پتانسيل ايده خويش را به اثبات برساند.

[B a R a N]

ويژگي‌هاي افراد اخلاق :

روانشناسان سعي داشته‌اند تا مشخصات افرادي كه داراي سطح بالايي از خلاقيت هستند مشخص كنند، «استيز» عوامل زير را براي افراد خلاق بيان داشته است:

• سلامت رواني و ادراكي: توانايي ايجاد تعداد زيادي ايده به طور سريع.

• انعطاف پذيري ادراك: توانايي دست كشيدن از يك قاعده و چارچوب ذهني.

• ابتكار: توانايي در ايجاد و ارائه پيشنهادهاي جديد.

• ترجيح دادن پيچيدگي نسبت به سادگي: توجه كردن و در نظر گرفتن چالش‌هاي جديد مسائل پيچيده.

• استقلال رأي و داوري: متفاوت بودن از همكاران در ارائه نظرات و انديشه‌هاي نو.

عده‌اي ديگر ويژگي‌هاي افراد خلاق را به صورت زير دسته‌بندي مي‌كنند:

خصوصيات ذهني:

1. كنجكاوي.
2. دادن ايده‌هاي زياد در باره يك مسئله.
3. ارائه ايده‌هاي غيرعادي.
4. توجه جدي به جزئيات.
5. دقت و حساسيت نسبت به محيط به خصوص به نكاتي كه در نظر ديگران عادي به شمار مي‌روند.
6. روحيه انتقادي.
7. علاقه وافر به آزمايش كردن و تجربه.
8. نگرش مثبت نسبت به نوآفريني.

خصوصيات عاطفي:

1. آرامش و آسودگي خيال.
2. شوخ طبعي .
3. علاقه به سادگي و بي تكلفي در نوع لباس و جنبه‌هاي گوناگون زندگي.
4. دلگرمي و اميد به آينده.
5. توانايي برقراري ارتباط عميق و صميمانه با ديگران.
6. اعتماد به نفس و احترام به خود.
7. شهامت.

خصوصيات اجتماعي:

1. پيش قدمي در قبول و رويارويي با مسائل.
2. مسئوليت پذيري و توانايي سازمان دادن به فعاليت‌هاي گوناگون .
3. قدرت جلب حس اعتماد و اطمينان ديگران.

برگرفته از سایت مدیرستان

[B a R a N]

نقش و اهميت خلاقيت و نوآورياز جنبه فردي

• خلاقيت و نوآوري عامل رشد و شكوفايي استعدادها و سوق دهنده به سوي خودشكوفايي

• خلاقيت و نوآوري عامل موفقيت‌هاي فردي، شغلي و اجتماعي

نقش و اهميت خلاقيت و نوآوري از جنبه سازماني

• خلاقيت و نوآوري عامل پيدايش سازمان.

• خلاقيت و نوآوري عامل توليدات و خدمات.

• خلاقيت و نوآوري عامل افزايش كميت، تنوع توليدات و خدمات.

• خلاقيت و نوآوري عامل افزايش كيفيت توليدات و خدمات و موفقيت در رقابت.

• خلاقيت و نوآوري عامل كاهش هزينه‌ها، ضايعات و اتلاف منابع.

• خلاقيت و نوآوري عامل افزايش انگيزش كاري كاركنان سازمان.

• خلاقيت و نوآوري عامل ارتقاي سطح بهداشت رواني و رضايت شغلي كاركنان سازمان.

• خلاقيت و نوآوري عامل ارتقاي بهره وري سازمان.

• خلاقيت و نوآوري عامل موفقيت مجموعه مديريت و كاركنان سازمان.

• خلاقيت و نوآوري عامل رشد و بالندگي سازمان.

• خلاقيت و نوآوري عامل تحريك و تشويق حس رقابت.

• خلاقيت و نوآوري عامل كاهش بوروكراسي اداري.

• كاهش پشت ميزنشيني و مشوق عمل گرايي.

• خلاقيت و نوآوري عامل تحريك و مهيا كردن عوامل توليد.

[B a R a N]

ويژگي‌هاي سازمان خلاق :

برخي از ويژگي‌هاي سازمان خلاق عبارتند از:

• رقابت كامل و فشرده است

در يك سازمان در صورتي خلاقيت صورت مي‌پذيرد كه رقابت كامل در آن حاكم باشد.

• فرهنگ

يكي از عوامل عمده‌اي كه به بالندگي مديريت كمك مي‌كند فرهنگ مردم است. برپايه يك فرهنگ خوب، اتلاف وقت گناه محسوب مي‌شود. بديهي است در چنين بستر مناسبي جهت رقابت، خلاقيت يا سازمان‌هاي پويا بهتر شكل مي‌گيرد.

• دسترسي به مديران

در سازمان‌هاي خلاق بر اين اعتقاد هستند كه دانش در سطح سازمان به وفور پراكنده شده است و مديران به راحتي مي‌توانند افكار و نظرات ديگران را مستقيم و بدون واسطه دريافت كنند.

• احترام به افراد

ويژگي ديگر سازمان خلاق احترام به افراد است و آنها باور دارند كه مي‌توانند همگام با نيازهاي سازمان، رشد كنند.

• ارائه خدمات مردمي

هدف نهايي در اين سازمان‌ها توجه به نيازمندي‌هاي اجتماع و جلب رضايت آحاد مردم است.

• تخصص

در سازمان خلاق افراد داراي يك تخصص ويژه نيستند و اين امكان را دارند كه براي قرار گرفتن در جايگاه مناسب گردش شغلي داشته باشند.

• كارگروهي

رابطه كاركنان با سازمان، روابط دايمي و بلندمدت كاركنان با اين نوع سازمان‌ها و در نتيجه برخورداري آنها از امنيت شغلي از ديگر ويژگي‌هاي اين سازمانهاست.

• استقبال مديران از عامل تغيير

در اين سازمان‌ها تمامي مديران، مسئله تغيير را به عنوان تنها عامل ثابت و گريزناپذير مي‌دانند و با خشنودي آن را پذيرفته و در برابر آن مقاومت نمي‌كنند. طبيعي است در چنين سازماني ضرورت ندارد كه مدير بخش زيادي از وقت خود را براي جلوگيري برخورد با تغييرات اختصاص دهد زيرا همه به اين باور رسيده‌اند كه تغيير يك ارزش مثبت است.


برگرفته از سایت مدیرستان

[MR_Jentelman]

عوامل و راه های مؤثر خلاقیت در روابط عمومی

ایجاد خلاقیت در روابط عمومی علاوه بر فرهنگ سازی که در بالا ذکر شد، بستگی به سه فاکتور اساسی و مهم دارد که عبارتند از :

الف) نیروی انسانی

ب) محیط سازمانی

ج) مدیریت

الف ) نیروی انسانی

منبع گرانبهای یک مجموعهیا سازمان که نقش اساسی در تحقق اهداف و سیاستهای کلی آن دارد نیرویانسانی است لذا برای اینکه بتوانیم از نیروی انسانی برای نهادینه کردنخلاقیت به نحو احسن استفاده کنیم باید به دو عامل اساسی توجه کرد:

عامل اول) استفاده از نیروهای کار آمد

در روابط عمومی بایدکسانی مشغول بکار شوند که علاوه بر اینکه تحصیل کرده این رشته باشند ازویژگیها و خصوصیات یک فرد خلاق برخوردار باشند. از جمله :

1- برخورداری از سلامت روحی و روانی :

افراد خلاق افرادی هستندکه از سلامت روانی برخوردار هستند این افراد قادرند فکر و اندیشه و حرفهای تازه را پشت سرهم مطرح کنند بدون اینکه دچار رکود شوند. بهره مندی ازذهنی سالم، باز و گشوده این امکان را برای قوه خلاقه فراهم می کند تا ازآنچه می خواهد، تصویر روشنی بیافریند و بالاخره عملی منشأ موفقیت و پیروزیاست که در ورای آن اندیشه ای سالم نهفته باشد. همانگونه که ورزش، عضلات راقوی تر و سالم تر می کند، تفکر و مطالعه کتابهای خوب و مفید و نگارشتجارب، افکار و منش ها نیز باعث تقویت و سالم تر شدن روان و ذهن می گردد ونهایتا موجب باروری و شکوفایی خلاقیت می شود.

2- انعطاف پذیری:

توانایی کنار گذاشتن چارچوب های ذهنی گذشته و توانایی دیدن اندیشه های جدیدوبررسی افکار نو و پذیرش مناسبت ترین و کارآمدترین باورها انعطاف پذیریاست. هراندازه خلاقیت و نوآوری بیشتر باشد به همان اندازه انعطاف پذیریبیشتر شدهو وقت کمتری به حراست و دفاع از افکار غلط گذشته صرف خواهد شد.

3- ابتکار:

یعنی به پشتوانه اندیشه سالم، ذهنی پویا و منعطف در هر زمان بتوان پیشنهاد تازه ای را ارائه داد.

4- ترجیح دادن پیچیدگی نسبت به سادگی:

برخلاف افراد عادی کههمواره در جستجوی راهکارهای بی دغدغه و آسان بوده و راههای پیموده شده رامی پیمایند، افراد خلاق، پیچیدگی را انتخاب کرده و به دنبال یافتن راهحل آسان و ساده برای آنها هستند.

5- استقلال رأی و داوری :

افراد خلاق مطیع بی چون و چرای مسئول بالاتر و افراد با نفوذ خود نبوده و دارای نظرات و پیشنهادات متفاوت از دیگران هستند.

6- تمرکز نیروی ذهن بر بالاترین هدف:

این افراد همیشه و در هرشرایطی ذهن و نیروی خود را بر روی یک موضوع ویژه متمرکز کرده و به دنبالدستیابی به هدفی والا و بلند مرتبه هستند .

عامل دوم) کار آمد سازی کارکنان

برای اینکه بتوانیم در بین کارکنان موجود خلاقیت ایجاد کنیم تا از آنها به نحو احسن استفاده شود باید به ویژگیهای ذیل توجه کرد:

1- بهره وری کارکنانبا انگیزش آنان ارتباط کاملا مستقیمی دارد به عبارت دیگر، در گیر شدن باکار و چنگ انداختن بر مشکلات، نیازمند پشتوانه انگیزشی است .

2- بروز اندیشه ورفتار ابتکاری در کارکنان با پرورش حس مفید بودن و احترام به شخصیت کاریآنان افزایش می یابد. مشارکت در حرکات سازنده سازمانی
و تولید،احترام به اندیشه وتلاش آنان، قدردانی از اقدامات مثبت و شکوفا سازیاستعدادهای آنان همواره از خواسته های کارکنان خلاق می باشد.

ب) محیط سازمانی

سیاستها و تلاشهایابتکاری کارکنان زمانی می تواند به مرحله عمل واجرا در آید که سازمانمطبوع آنها بتواند با داشتن ویژگیها و خصوصیات ذیل، محیط و بستری مناسبرا فراهم کند. برخی از این ویژگیها و خصوصیات را می توان این گونهبرشمرد:.

1- رقابت کامل و فشرده : در یک محیط کاری در صورتی خلاقیت ایجاد می شود که تک تک افراد رقابت مثبت و سازنده داشته باشند.

2- فرهنگ خوب و پویا :برپایه یک فرهنگ خوب و پویا اتلاف وقت مفهومی ندارد. بدیهی است در چنینبستری بحث رقابت و خلاقیت، بهتر شکل می گیرد.

3- دسترسی به مدیران: کارکنان به راحتی بتوانند افکار و نظرات خود را مستقیمو بدون واسطه به گوش مدیر برسانند و پیشنهادهای خود را ارائه نمایند.

4- احترام به افراد: کارکنان به این باور دست یابند که می توانند همگام با نیازهای سازمانرشد کنند. درسازمان خلاق کار بصورت گروهی انجام می شود و گروههای کیفیتنیز نقش مؤثری در جهش آنها دارند .

5- ارائه خدمات عمومی: هدف نهایی توجه به نیاز جامعه و جلب رضایت آحاد مردم است.

6- امنیت شغلی، روابط دائمی و بلند مدت کارکنان از دیگر ویژگیهای آن است.

7- مدیران، عامل تغییرو تحول را با خشنودی پذیرفته و در برابر آن مقاومت نمی کنند طبیعی است درچنین محیطی، ضرورت ندارد که مدیر وقت زیادی از خود را برای چگونگی باتغییرات اختصاص دهد زیرا همه به این باور رسیده اند که تغییر یک ارزش است.

در محیط یا سازمان فقیراز حیث خلاقیت، تمایل به ریسک، بروز فکر انتقادی و میل به تغییر، کاهشقابل توجهی می یابد و علت پدید آمدن چنین حالتی را باید عمدتا در رفتارهایکلیشه ای و مملو از محدودیتها ، ارزیابیهای ناکام کننده، روح محافظهکاری،‌ مقررات دست و پا گیر، نا امنی شغلی، ابهام در هدف و بی توجهی بهافراد خلاق باید جستجو کرد.

ج- مدیریت

نقش مدیریت در مجموعه هایی مثل روابط عمومی که خلاقیت و نوآوری از ضروریاتوعامل اصلی آن به شمار می رود، بسیار مهم و حساس است. زیرا مدیریت می تواندتوانایی و استعداد خلاقیت و نوآوری را در افراد ایجاد، ترویج و تشویق کندو یا رفتار و عملکرد او می تواند مانع این امر حیاتی شود.

هنر مدیر خلاق عبارت استاز: استفاده از خلاقیت دیگران و پیدا کردن ذهن های خلاق. مدیر باید فضاییبیافریند که خودش بتواند خلاق باشد و افراد سازمان را هم نیز برایخلاقیت تحریک کند . و این فضا فضایی است که از کار روزمره به دور است واقتضاء می کند تا هر کسی مشکلش را خودش حل کند.

[MR_Jentelman]

تکنیکهای بروز خلاقیت :

الف- آموزش مستقیم

ب - فهرست کردن ویژگیها

ج - روشهای گروهی

الف ) آموزش مستقیم

در این تکنیک خلاقیت رامی توان با آموختن راههای خلاق شدن و پرهیز از کاربرد رهیافتهایی که در حلمشکلات معمول است زیاد کرد. این روش که بنام آموزش مستقیم معروف است براین پایه فرضی قرار دارد که چون افراد بیشتر تمایل دارند که در حلمشکلات از راه حل های رایج استفاده کنند این امر آنها را از بکارگیریتوانمندیها و ظرفیتهای واقعی شان باز می دارد بنابراین روش آموزشمستقیم که در جستجوی راه حل های بدیع و نو است زمینه مساعدی برای رشداندیشه های خلاق فراهممی سازد.

ب) فهرست کردن ویژگیها

در این روش تصمیم گیرنده ابتدا ویژگی اصلی مربوط به راه حل های مرسوم راپیداکرده و سپس هریک از ویژگیهای اصلی را جدا جدا بررسی می کند. و آنگاه تاجایی که ممکن است نسبت به تغییر هر کدام از آنها همت می گمارد و درراستای همین تغییر هر طرحی دارد ولو آنکه خنده دار نیز باشد، بدون چشمپوشی فهرست می کند. و وقتی که فهرست جامعی تهیه کرد و اشکالات را مشخصنمود گزینه های مؤثر و سودمند را انتخاب و بقیه را حذف می کند و...

ج ) روشهای گروهی

بیشترین تلاش در زمینه پرورش و بروز خلاقیت را می توان در حوزه کارهای گروهی مشاهده کرد.

یکی از تکنیکهای متداولدر ایجاد خلاقیت، برگزاری جلسات خلاقیت زاست که به جلسات طوفان فکریشهرت دارد. این جلسات، غیر رسمی و کاملا آزاد است که پیشنهاد هاوراه حل های همکاران درباره یک موضوع خاص ماننده نحوه برگزاری نمایشگاه،انتخاب شعار تبلیغاتی،رفع یک مشکل به وجود آمده و... جمع آوری میکنند. در برگزاری جلسات توفان فکری بر ویژگیهای زیر تأکید می شود:

1- پیشنهادها زیاد و متنوع هستند و در تقابل افکار پیشنهادهای جالبی یافت می شود.

2- افراد شرکت کننده در جلسه از پیشنهادها و راه حلهای ظاهرا غیر ممکن اجتنابنمی کنند.

3- در این جلسات افراد مختلف با گرایش ها و تخصص های مختلف حضور می یابند .

4- جلسات طوفان فکری خارج از موقعیت های اداری تشکیل شده و حتی از نظر محل برگزاری هم متفاوتند .

نتیجه گیری

اگر روابط عمومی هابخواهند دارای نقش محوری در فرایند تصمیم گیری سازمانها باشند باید همگامبا پیشرفت های علم و تکنولوژی زمینه و بستری مناسب را جهت ارتقاءتوانمندیها و فعالیتهای خود فراهم کنند. این بستر و زمینه خلاقیت است کهنیاز به کار دسته جمعی ، هم دلی ، آموزش ، تشویق ، تغییر نوع نگرش و... دارد.

منابع:

1- پیرخایفی، علی رضا، خلاقیت ، مدیریت و کار آفرینی

2- تبریزی،جعفرصادق، خلاقیت و نوآوری و مدیریت (1) و (2)

3- محمدی ناهید، خلاقیت در مدیریت

4- میرزا آقایی، حمید، خلاقیت نیاز امروزه