کوتاه _ جالب _ شیمی

[nafise sadeghi]

ساخت نخستين خودروى مولكولى
پس از آن كه محققان bmw اعلام كردند امكان توليد يك خودرو در مقياس نانو با كاركردهاى چندگانه وجود دارد، دانشمندان دانشگاه «رايس» اولين خودروى مولكولى را كه بر روى يك بزرگراه ميكروسكوپى از اتم هاى طلا حركت مى كند، توليد كردند. اين خودرو يك كوپه كوچك است كه سيستم فرمان هاى قديمى را ندارد و يك محور با اندازه كمتر از ۵ نانومتر دارد. دانشمندان اطمينان مى دهند اين مرحله آغازى جديد براى درك چگونگى دستكارى در مقياس نانو در سيستم هاى غيرزيستى است. اين نانوخودرو شامل يك شاسى و محور است كه از گروه هاى آلى منظم ساخته شده اند كه محور معلق بوده و به آزادى مى چرخد. چرخ هاى اين خودرو از باكى بال درست شده اند و تمام اندازه آن فقط ۳ تا ۴ نانومتر است. هنگامى كه اين پروژه آغاز شد اين تيم توانستند شاسى و محور اين خودرو را فقط در مدت شش ماه آماده كنند. اما مرحله نصب چرخ هاى اين خودرو بسيار سخت بود. اين مرحله جزء مراحل ابتدايى بود زيرا به گفته اين محققان باكى بال ها به وسيله كاتاليزورهاى فلزى واكنش هاى ميانى را متوقف مى كردند. در نهايت تيم تصميم گرفت شاسى و محورها را با واكنش هاى مزدوج با استفاده از كاتاليزورهاى پالاديم سنتز كنند كه در اين روش اتصال چرخ ها آخرين مرحله سنتز به شمار مى رفت، اما انتقال چهار باكى بال به درون مولكول با بازده بالا كار آسانى نبود. آنها دريافتند نانوماشين بر روى سطح تا دماى ۱۷۰ درجه سانتى گراد كاملاً پايدار است زيرا چرخ ها پيوندهاى قوى با سطح زيرين طلا حاصل مى كنند. سطوح كاملاً صاف طلا مانع از چرخش خودرو به دور چرخ هاى خود مانند حالتى كه يك خودرو روى يك سطح يخى قرار مى گيرد، مى شود. محققان مشاهده كردند كه نانوخودرو در دماهاى بين ۱۷۰ تا ۲۲۵ درجه سانتى گراد با يك حركت انتقالى و محورى مى چرخد. حركت انتقالى هميشه در جهت عمود بر محور ماشين است كه نشان از حركت چرخشى نسبت به حركت لغزشى دارد