سفیدک ها

[سجاد عابدی]

سفیدک ها

سفیدک سطحی سیب

مقدمه

در سال 1877Besseyبرای اولین بار این بیماری را روی نهالهای بذری از آیروای آمریکا گزارش کرد. این بیماری انتشار جهانی داشته و در کشورهای اروپایی ، ژاپن ، استرالیا ، ایالات متحده آمریکا ، کانادا و انگلستان شایع است. ولی شدت آن در ممالک اروپایی به دلیل مساعد بودن شرایط مناسب بیشتر است. گستردگی این بیماری در ایران نیز در نقاط مختلف به چشم می‌خورد.

ولی از آنجا که ایران با داشتن شرایط آب و هوایی مخصوص در اکثر مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد در اکثر مناطق اهمیت اقتصادی چندانی ندارد ولی در برخی نقاط نیز خسارت آن قابل توجه است و معمولا نسبت به بیماری لکه سیاه سیبدر درجه دوم اهمیت قرار دارد. شیوع و شدت بیماری بستگی به شرایط اقلیمی در ناحیه و سیستم حفاظت و سایر عوامل دارد. خسارت این بیماری توقف رشد جوانه در نتیجه حمله به شاخ و برگ است و در نتیجه میزان محصول نیز نقصان می‌یابد و برگهای درختان مبتلا کوچک مانده و شکوفه‌های آلوده به شدت صدمه می‌بینند.

سفیدک سطحی سیب

مناطق انتشار:

در کلیه مناطق سیب کاری بویژه در خزانه های سیب در سراسر جهان بیماری مهمی محسوب می گردد

بخصوص در شرایط آب و هوایی گرم حساسیت این واریته به ثبوت رسیده است

عامل بیماری

از قارچهای به نامpodosphaeraleucotrihasalmonاست

زیست شناسی:

روز پس از سپری شدن دوران کمون و ظهور علائم بیماری ، کنیدیوفورها از قسمتهای سلول رویشی کلی ظاهر می‌گردند. رشته‌های میسلیوم قارچ سطحی بوده و در سطح قسمت مورد ابتلا از قبیل برگ ، گل ، میوه‌های جوان ، ساقه های یکساله می‌روید

در ایالات متحده این بیماری با ایجاد شبكه زنگاری (زبر و چوب پنبه ای Russeting) روی پوست میوه موجب كاهش ارزش میوه تا 50% می شود.

سفیدک سطحی سیب

البته برگهای جوان درخت سیب فقط تا چند روز بعد از باز شدن به آلودگی حساس هستند و پس از آن آلودگی فقط در برگهایی دیده می شود كه بطور مكانیكی صدمه دیده اند. كنیدیها در سطح برگ وقتی رطوبت نسبی حدود 70% باشد به خوبی تندش می كنند. اوج تولید و آزاد سازی اسپورها در ظهر انجام می شود. قارچ در گستره دمایی0C 32-4 فعالیت می كند ولی بهینه دمای آن 0C20-16 است. این بیماری در مناطق نیمه خشك به فراوانی دیده می شود ولی به ندرت در مناطق خشك ظاهر می شود. از عوامل مهم و موثر در جوانه زدن كنیدیها دما و رطوبت است هر چند نقش دما خیلی بیش تر از رطوبت است زیرا میزان آب در داخل كنیدیها بالا بوده و رطوبت تأثیر كمتری در جوانه زنی اسپور قارچ دارداگر آلودگی 3 هفته قبل تا 3 هفته بعد از مرحله گلدهی صورت گیرد حالت زنگار روی میوه های سیب و گلابی بوجود می آید.

سفیدک سطحی سیب

واریته‌های حساس و مقاوم به سفیدک سطحی سیب

جوناتان حساس‌ترین واریته نسبت به این بیماری است و در شرایط آب و هوایی گرم حساسیت این واریته به ثبوت رسیده است. واریته‌های نیوتان اسپوس زرد وبه بیماری سطحی سیب حساس هستند ولی واریته‌هایواریته‌های سیب ایرانی ، شفیع آیاد ، قندک ، گلاب ، سنگانی ،حاجی ، شیرانی به این بیماری حساس هستند.

علائم بیماری علائم روی برگ

برگ اندامی است که اولین علامت بیماری روی آن ظاهر می‌شود. برگهای جوان خصوصا برگهای پاجوشها که دارای لطافت و شادابی خاص می‌باشند بیشتر مبتلا می‌گردد وهر قدربرگ مسن‌تر شود یک نوع مقاومت در آن پیدا می‌شود. برگهای قسمت بالای نباتات وبرگهایی که در ضلع جنوبی و شرقی قرار دارند در اثر وجود نور آفتاب بیشتر ازسایرقسمتها دچار صدمه می‌گردند

سفیدک سطحی سیب

گاهی برگهای جوان آلوده حول رگبرگ اصلی دمبرگ تا نوک برگ تامی‌خورد. برگهای مبتلا سخت ، ترد و شکننده شده و قبل از موعد خزان می‌کنند و گاهی نکروز شده و می‌خشکند. ابتدا در برگهای خیلی جوان باعث توقف رشد آنها شده و حالت ناودانی به خود گرفته و متعاقبا خشک شده و می‌ریزند

علائم روی شاخه‌های جوان

شاخه‌های جوان نیز مبتلا شده و در اثر وجود رشته‌های میسلیوم و کنیدی و کنیدیرفور ، شاخه‌ها منظره کرکی و یا نمدی به خود می‌گیرند. شاخه‌های مبتلا رشدشان متوقف شده و واریته‌های حساس از قسمت نوک شروع به خشکیدن می‌کنند. همچنین شاخه‌های آلوده باریک و عاری از برگ و کج و معوج شده و فرم طبیعی خود را از دست می‌دهند و بسیار ترد و شکننده می‌شوند.

سفیدک سطحی سیب

علائم روی جوانه و گل

عامل بیماری زمستان را در جوانه‌ها سپری می‌سازد. جوانه‌های آلوده در فصل زمستان از جوانه‌های سالم قابل تشخیص است بدین ترتیب که آنهایی که آلودگی دارند باریک و کشیده بوده و تراکم چندانی ندارند. فلسهای دور جوانه ریز بوده و تراکم کمتری دارند و نظم و آراستگی جوانه‌های سالم را ندارند. به دلیل زمستان‌گذرانی عامل بیماری در جوانه‌ها ، شکوفه‌ها زودتر از اندامهای دیگر مبتلا گشته و دیر باز می‌شود. کاسبرگها گوشتی و کلفت شده و چنین شکوفه‌هایی میوه تشکیل نمی‌دهند. نوک جوانه‌های آلوده برخلاف جوانه‌های سالم که بسته است نیمه‌باز است که متعاقبا خشکیده و قهوه‌ای رنگ می‌شوند.

علائم روی میوه

گاهی میوه‌های جوان مورد حمله قرار گرفته و نشانه‌های شبیه زنگار روی آنها ظاهر می‌شود. وقتی که میوه‌های کوچک آلوده شوند رشد آنها متوقف و زنگاری می شوند و ترک می‌خورند و در محل ترک خوردگی سفت شده و نتیجتا میوه بدشکل می‌شود.

سفیدک سطحی سیب

کنترل :

1- هرس شاخه ها و سرشاخه های آلوده: می تواند موجب كاهش مایه تلقیح اولیه گردد. كاهش مایه تلقیح اولیه و حفاظت برگ، میوه و جوانه از عفونت ثانویه در مبارزه با این بیماری مهم است.

2-ارقام مقاوم: ارقام سیب با حساسیت كمتر عبارتند از : سیب زرد لبنانی ، دلیشز،گلدن دلیشز، واین ساپ ، یورك ایمپریال ، نیتانی، لورد لمبورن.

واریته‌های جوناتان ، شفیع آبادی و گلاب به بیماری حساس بوده و ارقام گلدن دلیشنر ، گرانی اسمیت ، گالیا بیوتی ، اویل گله و پرایم گله نیمه‌حساس و واریته‌های ترکمان و رد دلیشنر نیمه‌مقاوم می‌باشند

سفیدک سطحی سیب

3-شیمیایی: قارچكشهای علیه سفیدكهای حقیقی عبارتند از : گوگرد ، بنزیمدازول ها، ضد بیوسنتز ارگوسترول

، بوپریمات ، پیرازوفوس،تری آدیمفون، دینوكاپ (كاراتان).

قبل از پیدایش گلها ، مصرف سفیدك كشهای بسیار مؤثر مثل تری آدیمفون كه به شدت از تولید كنیدی جلوگیری می كنند ضرورت ندارد. در اروپای غربی به علت وجود هوای ملایم در زمستان و شرایط مناسب بیماری در بهار ، درختان باغ را 15 بار با قارچكش ها سمپاشی می كنند.

سفیدک سطحی سیب

زمان سمپاشی:

الف)نوبت اول هنگام تورم جوانه ها كه ترجیحاً از سموم سیستمیك استفاده می شود . چون خنكی هوا مانع تسعید گوگرد است و از طرفی دیگر سموم سیستمیك روی آلودگی درون جوانه ها مؤثرند.
ب)نوبت دوم بعد از ریزش گلبرگها كه می توان از گوگرد و تابل استفاده نمود همچنین كاراتان و سایر سموم سیستمیك نیز قابل استفاده اند(بعضی ارقام سیب و گلابی به گوگرد حساسند و موجب گیاهسوزی آنها می شود كه بایستی دقت نمود).
ج) نوبت سوم : بستگی به شرایط جوی و میزان پیشرفت بیماری دارد بیش از 3 نوبت هم ممكنست لازم به سمپاشی باشد. قارچ كشهای باز دارنده بیوسنتز ارگوسترول زمانیكه بیماری هنوز شدت پیدا نكرده است بسیار موثرند.

بیماری سفیدک سطحی مو

مقدمه

سالها تصور می‌کردند که اصل و مبدا سفیدک حقیقی مو از آمریکا است ولی طبق بعضی از شواهد و مدارک موجود مبدا آن از سرزمین ژاپن است. ابتدا چنین به نظر می‌رسید که در اروپا این بیماری چندان مورد توجه واقع نمی‌شده است. بطور کلی این بیماری از لحاظ تاریخی یکی از قدیمی‌ترین بیماری قارچی است در اواخر قرن گذشته شدیدا به تاکستانهای فرانسه حمله کرده است.

تاریخچه پیدایش بیماری در ایران

در ایران برای اولین بار در فاصله سالهای 1251-1250 این بیماری در ارومیه دیده شده است. همچنین طبق اطلاعات کسب شده ابتدا در نواحی مرکزی ارومیه بروز کرده و بعدا به سایر نقاط شمالی و غربی و جنوبی و بعضینقاط دیگر سرایت کرده است.

بیماری سفیدک سطحی مو

مناطق انتشار:

در ایران بیماری سفیدک مو در نقاط آذربایجان ، خراسان و اطراف تهران ، زنجان ، اراک ، قزوین ، اصفهان ،شهرضا ، ارومیه ، فارس ، کاشان ، کرمانشاه ، گلپایگان ، خرم آباد ، محلات و بطور کلی در کلیه استانهای ایران در تمام نقاط انگورخیز ایران به چشم می‌خورد

عامل بیماری:

عامل بیماری سطحی مو قارچی است

از رده آسکوسیت‌هاErysiphaceae

بیماری سفیدک سطحی مو

بیماری سفیدک سطحی مو

زیست شناسی:

قارچ عامل سفیدک سطحی مو زمستان را به صورت میسلیوم در داخل جوانه‌ها به سر می‌برد. در اول بهار رشد نموده کنیدی و کیندیوفور ایجاد می‌نماید و بدین وسیله بیماری از سالی به سال دیگر انتشار می‌یابد. کنیدی‌ها نیز ممکن است در زمستان زنده باقی بمانند و موجب انتقال بیماری در سال آینده شوند. بعضی از محققین معتقدند که آلودگی اولیه سفیدک سطحی در اوایل بوسیله آسکوسپورهایی که از داخل پریتسیوم‌های موجود روی برگهای افتاده آزاد می‌شوند بوجود می‌آیند احتمالا در ایران پریتسیوم در انتقال بیماری از سالی به سال دیگر نقشی ندارد.

زیرا این اندام‌ها به ندرت فقط در ارومیه ، کاشان ، کرج ، مراغه ، تهران و آن هم به تعداد کم دیده شده است و با توجه به این که سفیدک در تمام مناطق موکاری کشور شیوع دارد به احتمال زیاد انتشار آن توسط میسلیوم و یا احتمالا کنیدی صورت می‌گیرد. درجه حرارت پایین تر از 5 درجه سانتیگراد برای رشد سفیدک مناسب نیستو از 30 درجه سانتیگراد به بالا هم قارچ از رشد باز می‌ایستد.

بیماری سفیدک سطحی مو

مبارزه زراعی

مبارزه زراعی عبارت است از انتخاب پایه‌های مقاوم به بیماری. رسپس های آمریکایی به این بیماری نسبتا مقاوم بوده و خیلی بندرت آثار بیماری را نشان می‌دهند. خاصیت ابتلا به بیماری سفیدک در گونه‌های آمریکایی تقریبا صفر است. بنابراین می‌توان با استفاده از این گونه‌ها و واریته‌های مشتق از آنها کاملا از بیماری جلوگیری کرد. امروزه در بیشتر بنگاههای کشاورزی آمریکا و فرانسه مشغول ایجاد و تهیه گونه‌های هیبرید مقاوم به این بیماری هستند و تاکنون قدمهای موثری در این راه برداشته شده است

مبارزه شیمیایی

شدت خسارتی که به وسیله بیماری سفیدک مو بوجود می‌آید موجب شده است که یک سلسله تحقیقات موثر دامنه‌داری از نظر مبارزه عملی و اطمینان

‌بخش انجام می‌گیرد. برای این کار از ترکیبات و مواد شیمیایی مختلفی

استفاده به عمل آمده است که می‌توان به گوگرد، الوزال،کاراتان اشاره کرد.

بیماری سفیدک سطحی مو

روش مبارزه

برای مبارزه از انواع ترکیبات گوگردی استفاده میشود.استفاده از گل گوگرد در ساعات خنک روز ودمای کمتر از 28 درجه نیز انجام می گیررد زیرا در غیر اینصورت عنصر گوگرد باعث سوختگی اعضای مختلف بوته خواهد شد.امروزه استفاده از ترکیبات گوگردی را به طور کلی در 3نوبت توشیه می کنند:
نوبت اول اغاز دوران رشد یعنی هنگامی که حوانه ها تقریبا 10 سانتیمتر شده یا در مرحله 4 تا 8برگی هستند.مقدار گوگرد لازم در ان مرحله 15 کیلوگرم در هکتار است
نوبت دوم:پساز ریزش گلبرگها تولید غوره.در این مرحله مقدار 30 تا 40 گیلوگرم در هکتار گوگرد پاشیده میشود.
نوبتسوم:در این مرحله بستگی به شرایط اب و هوایی منطقه دارد حدود 20 تا 30 روز پس از مرحله دوم 40 کیلوگرم گل گوگرد در هکتار پاشیده میشود.ترکیبات گوگردی بویژه در سیستمهای سنتی خزنده توصیه میشود برای سیستمهای دیواری و داربستی میتوان از گوگرد و تابل(قابل تعلیق در اب) استفاده کرد

.

سفیدک دروغین و یا داخلی انگور

مناطق انتشار:

بیماری سفیدک دروغین در بیشتر کشورهای دنیا بویژه در مناطق مرطوب شیوع داشته وهر ساله خسارت فراوانی ببار می اورد.این بیماری هر ساله در موستانها مناق مرطوب ایران مانند اذربایجان خراسان مازندران دیده میشود

عامل بیماری:

قارچ عامل این بیماری که رنگشان زرد روشن است

سفیدک دروغین و یا داخلی انگور

زیست شناسی

قارچ عامل این بیماری به تمام اعضای بوته حمله میکند.در ابتدا لکه های گرد وشفاف بر روی برگها ظاهر میشود که رنگشان زرد روشن است وهمانند لکه های روغنی فاقد حاشیه می باشند.هنگامی که رطوبت نسبی محیط زیاد باشد پوشش های کرک مانندی در سطح زیرین برگ اشکار میشود که رنگشان سفید متمایل به خاکستری است.با پیشرفت بیماری تعداد لکه ها افزایش یافته وبرگها به تدریج خشک میشوند.خوشه های گل انگور نیز از حمله این بیماری در امان نیستند.در این مورد اختلالات شدیدی در عمل گرده افشانی و تلقیح پدید می اید که باعث ریزش گلها میشود.اگر شرایط محیطی برای حمله و گسرش بیماری مناسب باشد غوره نخست از پوشش سفیدرنگی پوشیده شده و به تدریج رنگ حبه ها تغغیر می یابد و به قهوه ای متمایل به بنفش تبدیل میشود در این مرحله حبه ها چروکیده قهوه ای رنگ وگاهی خشک باقی می ماند.بر خلاف بیماری سفیدک حقیقی که حبه ها در ان شکاف دار میشمود حبه های انگور مبتلا به قارچ سفیدک دروغین بدون شکاف است.مناسبترین دما برای الودگی دمای بین 18 تا 25 درجه است.

سفیدک دروغین و یا داخلی انگور

روش مبارزه

برای مبارزه روشهای متعددی توصیه میشود:تهیه ارقام مقاوم در بربار این بیماری استفاده از ترکیبات شیمیایی مانند کاپتان،فربام،محلول برد وزینب وسمپاشیها می بایستی پیش از گلدهی شروع شوند و زمان و دفعات سمپاشی به شرایط محلی و خصوصیات منطقه بستگی دارد.به طور معمول برای مبارزه با این بیماریها بوته در 2 تا 3 نوبت به فواصل 10 تا 15 روز سمپاشی میشوند.از ترکیبات مسی مانند کوپروکلسیت و یا اکسید کلررومس نیز می توان استفاده کرد.اخیرا سیستمیکی به نام میالاکسیل مخلوط با مانکوزب نتایج خوبی بذست امده است

سفيدك پودري هلو و شليل

مناطق انتشار:

بيماري سفيدك سطحي يا سفيدك نمدي هلو اولين بار در ايران دراطراف تهران درسال 1326 توسط اسفندياري گزارش شده است. معمولا درهرجا كه هلو كشت مي‌شود بيماري نيز ديده مي‌شود.

عامل بیماری:

. عامل بيماري قارچSphaerothecapannosa var. Persicaاست. علت نامگذاري آن به پانوزا بواسطه توليد حالت نمدي است. قارچ انگل اجباري است و نمي توان آن را روي محيط كشت پرورش داد.

سفيدك پودري هلو و شليل

زیست شناسی:

اين قارچ زمستان را به دو صورت ريسه درجوانه و بصورت كليستوتيسيم مي‌گذراندنشانه‌هاي بيماري روي برگ در ابتدا بصورت ايجاد لكه‌هاي سبز كمرنگ و يا مايل به قهوه‌اي ودرنهايت تشكيل بافت نمدي است. برگهاي پير بندرت مورد حمله قارچ قرار مي‌گيرند و مقاومند. خسارت بيماري در حالتي كه به ميوه حمله مي‌كند فوق‌الاده زياد است زيرا ارزش و بازار پسندي ميوه بطور محسوس تقليل مي‌يابد. روي ميوه لكه‌ها گرد هستند. اگر ميوه سبز باشد لكه سفيدرنگ و اگر ميوه متمايل به قرمز رنگ باشد لكه زرد چركين به نظر مي رسد. قسمتهاي لكه‌دار ميوه سفت و سخت شده و از رشد طبيعي باز مي‌ماند. سرشاخه‌هاي مبتلا به قارچ باريك و ضعيف مانده وجوانه‌هاي آنها كوچك مي‌شود

سفيدك پودري هلو و شليل

كنترل بيماري:

· كنترل مكانيكي: آبپاشي، باران، آب سردوگرم ، ازبين بردن غشاي نمدي ازجمله اقداماتي است كه دركاهش بيماري موثر است.

· كنترل بيولوژيكي: قارچ عامل بيماري در مناطق مرطوب بوسيله تعدادي قارچهاي هيپرپارازيت كه مهمترين آنهاCicinoboluscesatiiمي‌باشد پارازيته شده‌اند و ازبين مي روند ويا لااقل كاهش مي‌يابد

.

· كنترل زراعي: حفظ حاصلخيزي خاك، هرس و واريته‌هاي مقاوم(ارقام هلو مخملي، كاردي و حاج كاظمي نسبت به بيماري حساس و ارقام پائيزه مقاومند

سفيدك پودري هلو و شليل

· كنترل شيميايي:

1- دينوكاپ(كاراتان) LC EC 35% و 1 درهزار

2- دينوكاپ(كاراتان) FN-57 WP18.25% و 1 درهزار

3- سولفور(الوزان- كوزان) WP80-90% و 4-3 درهزار

4- بنوميل(بنليت) WP 50% و 0.5 درهزار

توصيه‌ها: بهترين زمان سمپاشي بعد از ريختن گلبرگها و تشكيل ميوه است. درصورت لزوم 7-3 نوبت سمپاشي انجام مي‌گيرد. نوبت اول سمپاشي مهم است و سمپاشي‌هاي بعدي به فاصله 10 روز انجام مي‌پذيرد.

بيماري سفيدك داخلي خيار

انتشار:

اين بيماري در سال 1868 از كوبا و در سال 1342 از ايران گزارش گرديد

. اهميت اين بيماري در خيار كاري هاي زير پلاستيك جنوب ايران قابل توجه مي باشد.

علاوه بر خيار انواع گياهان جاليزي به اين بيماري مبتلا مي شوند.

عامل بيماري:

قارچ Pseudoperonosporacubensis عامل اين بيماري مي‌باشد

بيماري سفيدك داخلي خيار

زيست‌شناسي:

زمستان را بصورت فرم غيرجنسي در روي گياهان گلخانه اي يا خيارهاي آلوده زير پوشش پلاستيك مي‌گذراند و يا بصورت اسپور جنسي( ا’ا’سپورا) در بقاياي برگ داخل خاك سپري مي‌كند

مناسبترين درجه حرارات براي جوانه زدن اسپور 22-15 درجه سانتيگراد است

علائم بيماري:

علائم در ابتدا به صورت لكه هاي زرد زاويه‌دار در برگ ظاهر مي گردد، اين لكه‌ها توسعه پيدا كرده نكروزه مي‌شوند.

ميوه‌هاي بوته آلوده در اثر كمبود ازت يا ساير عناصر غذايي ناشي از خشك شدن برگها كوتولگي پيدا مي كنند و كج و معوج مي‌گردند

بيماري سفيدك داخلي خيار

مبارزه:

استفاده از زينب، بنوميل، ريدوميل، مانب به نسبت 2 در هزار

سمپاشي به محض مشاهده اولين علائم بيماري در مزرعه شروع شود و هر دو هفته يكبار تكرار گردد

، سمپاشي بعد از هر بار بارندگي لازم است

رعايت تناوب زراعي، زهكشي مزارع،‌جمع‌آوري و از بين بردن بقاياي گياهاي آلوده در كاهش بيماري موثر است

سفیدك پودری گندم،

انتشار:

عموماً پراکنده در هر جا کهگندم رشد می آند . در استان گلستان، در نوار منطقه دشت که از رطوبت نسبتاًبالایی برخوردار است، در همه شهرستان ها دیده می شود و در نوار شمالی که نسبتاً خشك تر است، از شدت کمتری برخوردار است

عامل بیماری:

قارچ از گروه آسكومیست ها و خانواده (Blumeriagraminisبا نام جدید ) Erysiphegraminisf.sp. tritici

سفیدك های سطحیگندم

سفیدک سطحی بادمجان و گوجه فرنگی

انتشار:

اولین بار در سال ۱۳۴۹ توسط ارشاد از منطقه قصر شیرین گزارش شده است .

عامل بیماری:

بیماری سفیدک سطحی توسط گونه های مختلف خانواده erysiphaceae ایجاد می شود .

در ایران قارچ leveillulasolanacearum

سفیدک سطحی بادمجان و گوجه فرنگی

نشانه های بیماری

علائم بیماری مربوط به قارچ erysiphepolyphaga بدین صورت است که در روی برگ ها لکه های سفید کثیف که همان میسلیوم ها و اسپرهای قارچ هستند به وجود می آید . این لکه ها ابتدا کوچک و گرد بوده سپس زاویه دار می‌شود . در روی سطح زیری و روئی برگ گسترش می یابد و تمام برگ ، دمبرگ و ساقه را فرا می گیرد . برگ های پایین زودتر مورد بیماری قرار می گیرد برگ های سفیدک زده ممکن است زرد شده ،ممکن است بمیرند

بیماری سفیدک پودری غلات

انتشار:

سفیدک حقیقی یکی از بیماریهای مهم غلات در مناطق مرطوب است

عامل بیماری:

عامل بیماری قارچ Erysiphegraminis (Blumeriagraminis) است که یک انگل اجباری است

sonic2696@yahoo.com