نکاتی در نمونه گیری تست های آزمایشگاهی -تست های ایمونولوژی

[ابتسام]

ایمونولوژی و سرولوژی

· به جهت اهميت تستهاي ايمونولوژي لازمست تا موارد ذيل مورد توجه قرار گيرند :

1- نمونه گيري خون از بيمار با تكنيك هاي استاندارد و در شرايط آسپتيك انجام گردد .

2- جهت خونگيري و همچنين مراحل بعدي حتما از لوله هاي نو استفاده شود .

3- سرم و يا پلاسماي بيمار پس از سانتريفوژ مي بايست كاملا شفاف Clear " " و فاقد هر گونه گلبول قرمز " RBC " و قطعات فيبرين " Residues of Fibrin " باشد .

4- جهت جدا نمودن سرم حتي الامكان از لوله هاي لخته ژل دار استفاه نماييد تا نيازي به استفاده از سمپلر نباشد .

5- جهت ذخيره سازي نمونه و يا ارسال به آزمايشگاه ديگر از لوله هاي پلاستيكي شفاف نو با درب پلاستيكي ( ونه پارافيلم ) استفاده نماييد . لطفا از ارسال نمونه هاي با حجم كم و يا داخل ويالهاي كدر متفرقه چند بار مصرف شده جدا خودداري نماييد.

· برخي از دلايل رد نمونه (عدم قبول نمونه جهت آزمايش ) در بخش ايمونولوژي عبارتند از :

1- نمونه هاي آلوده به ميكروب " Microbial Contaminated Serum " بويژه نمونه هايي كه كاملا تغيير رنگ داده اند .

2- نمونه هايي كه در شرايط حرارتي نامطلوب نگهداري و يا ارسال شده باشند و يا نمونه هاي سرمي كه با استفاده از حرارت اجزاء كمپلمانشان غير فعال شده باشد . (Heat -inactivated Serum )

3- نمونه ها يي كه شديدا هموليز " Grossly Hemolysed Serum " و قرمز رنگ باشند .

4- نمونه هايي كه شديدا ليپميكHighly Lipemic Serum " "و شيري رنگ باشند .

5- نمونه هايي كه به دفعات فريزو ذوب شده باشند . به جهت كاهش فعاليت اتو آنتي باديها در اين نمونه ها ترجيحا براي چنين تستهايي استفاده نشوند .

6- نمونه هايي كه آغشته به " Preservative " نظير " Sodium azide " هستند بعلت ايجاد اشكال در فعاليتهاي آنزيمي بكار گرفته شده در روشهاي الايزا و احتمال كسب نتايج منفي كاذب ، مناسب نيستند .

· نمونه هاي مناسب جهت انجام آزمايشات مربوط به اتو آنتي باديها عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده بر روي EDTA و يا ليتيم هپارين كه بمدت 7 روز در دماي يخچال قابل نگهداري مي باشند . جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

· نمونه هاي مناسب جهت انجام آزمايشات مربوط به تومورماركرها عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده بر روي EDTA و يا ليتيم هپارين كه بمدت 2 روز در دماي يخچال قابل نگهداري مي باشند . جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

· نمونه پلاسماي تهيه شده بر روي EDTA و يا ليتيم هپارين جهت انجام تست CEA به روش ELFA نامناسب بوده و فقط نمونه سرم قابل قبول مي باشد . چنانچه آزمايش CEA به روش CLIA انجام گردد منعي جهت استفاده از نمونه هاي پلاسما وجود ندارد .

· آزمايش Microglobulin b2 علاوه بر سرم يا پلاسما بر روي نمونه ادرار نيز قابل انجام است . در صورتيكه در نمونه ادرار PH > 5.5 باشد آزمايش مستقيما انجام مي گردد و چنانچه PH < 5.5 باشد ، با استفاده از سود PH آنرا به 5.5-6.0 مي رسانيم و سپس آزمايش را انجام مي دهيم .

· نمونه هاي مناسب جهت انجام آزمايشات C4 , C3 , C1 Inhibitor , CIC عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده بر روي EDTA و يا ليتيم هپارين كه بمدت 2 روز در دماي يخچال قابل نگهداري مي باشند . جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

نمونه مناسب جهت انجام آزمايش CH50 سرم است كه مستقيما مي بايست موردآزمايش قرار گيرد و يا داخل فريز -20 °c قرار داد .

· چنانچه از بيمار جهت تستهاي مربوط به سيستم كمپلمان خونگيري مي شود ترجيحا از قرار دادن آن داخل بن ماري و يا انكوباتور خودداري نماييد .

·نمونه هاي مناسب جهت انجام آزمايشات مربوط به ايمونو گلبولين ها عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده بر روي EDTA و يا ليتيم هپارين كه بمدت 7 روز در دماي يخچال قابل نگهداري مي باشند . جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

·نمونه هاي مناسب جهت انجام آزمايشات مربوط به پنل هپاتيت عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده برروي EDTA و يا ليتيم هپارين و يا سيترات كه بمدت 7 روز در دماي يخچال قابل نگهداري مي باشند . جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

· نمونه هاي مناسب جهت انجام آزمايشات HIV Ag, HIV Ab عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده برروي انواع ضد انعقادها نظير EDTA ، ليتيم هپارين و اگزالات به غير از ضد انعقاد سيترات كه ممكن است منجر به كسب نتايج مثبت كاذب گردد . اين نمونه ها بمدت 2 روز در دماي يخچال قابل نگهداري بوده و جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

·نمونه هاي مناسب جهت انجام آزمايش Toxoplasma عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده بر روي EDTA و يا ليتيم هپارين كه بمدت 2 روز در دماي يخچال قابل نگهداري بوده و جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

· نمونه هاي مناسب جهت انجام آزمايش Rubella عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده بر رويEDTA و يا ليتيم هپارين ( پلاسماي سيتراته بعلت ايجاد مثبت كاذب در آزمايشIgG Rubella قابل قبول نمي باشد ) كه بمدت 7 روز در دماي يخچال قابل نگهداري بوده و جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

· نمونه هاي مناسب جهت انجام آزمايش CMV IgG عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده برروي EDTA و يا ليتيم هپارين و يا سيترات ( ازمايش CMV IgM فقط بر روي سرم قابل انجام مي باشد ) كه بمدت 7 روز در دماي يخچال قابل نگهداري بوده و جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

· نمونه هاي مناسب جهت انجام آزمايشات H.pylori IgG / IgA / IgM عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده بر روي EDTA و يا ليتيم هپارين كه بمدت 7 روز در دماي يخچال قابل نگهداري بوده و جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

· جهت انجام ساير آزمايشات مربوط به كمپلكس TORCH و بيماريهاي عفوني ديگر نمونه هاي مناسب عبارتند از سرم و پلاسماي تهيه شده بر روي EDTA و يا ليتيم هپارين و يا سيترات كه بمدت 7 روز در دماي يخچال قابل نگهداري بوده و جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

· نمونه مناسب جهت آزمايشDirect Coomb’s خون كامل گرفته شده برروي ضد انعقاد K3 EDTA و جهت آزمايش Indirect Coomb’s سرم مي باشد .

· نمونه مناسب جهت آزمايش CMV Ag (pp 65) خون كامل گرفته شده برروي ضد انعقاد K3 EDTA مي باشد كه در دماي يخچال براي چند ساعت قابل نگهداري بوده و ترجيحا روزهاي شنبه نمونه گيري و ارسال گردد .

·نمونه مناسب جهت آزمايش Cold Agglutinin سرم و يا پلاسمايي است كه فاقد هر گونه گلبول قرمز ليز شده باشد . اين نمونه ها را به هيچ وجه نبايد حرارت داد و يا داخل انكوباتور يا بن ماري 37 °c قرار داد و در صورت عدم امكان انجام سريع آزمايش مي بايست در 20 °c - نگهداري نمود .

· جهت انجام آزمايش Cryoglobulin مي بايست حداقل 10-5 سي سي خون از بيمار گرفته و پس از انعقاد كامل سانتريفوژ نموده و سرم فاقد هر گونه گلبول قرمز و فيبرين را جدا نماييد . نمونه سرم بيمار را قبل از انجام آزمايش به هيچ وجه در يخچال قرار ندهيد .

· نمونه مناسب جهت انجام آزمايش Antitrypsin 1 Panel Reactive Ab , Paul Bunel , hs CRP , a سرم مي باشد . اين نمونه ها بمدت 7 روز در دماي يخچال قابل نگهداري بوده و جهت نگهداري طولانيتر مي بايست نمونه ها را داخل فريزر -20 °c قرار داد .

جهت انجام آزمايش HLA از ويالهاي استاندارد حاوي ضد انعقاد ليتيم هپارين استفاده نماييد. در صورت عدم وجود اين ويالها مي توان مقدار 5 سي سي خون كامل را روي 50 ميكرو ليتر ليتيم هپارين 5000 واحدي گرفته در دماي يخچال نگهداري نمود. ازمايش HLA فقط بر روي نمونه هاي تازه قابل انجام بوده و كليه آزمايشگاهها فقط مي توانند نمونه رادر روز مشخص شده در برنامه ارسال نمايند .