كوكي‌ها و جي‌كوئري‌



يكي از مواردي كه بيشتر طراحان وب با آن سر و كار دارند، كوكي‌ها هستند. براي آن دسته از خوانندگاني كه ممكن است با كوكي آشنايي نداشته باشند، بايد توضيح دهيم كه كوكي‌ها اطلاعاتي هستند كه از طرف يك وب‌سايت به مرورگر كاربر ارسال مي‌شود و مرورگر اطلاعات ارسالي را به‌صورت يك فايل متني(Text) در مسيري كه از قبل مشخص شده، ذخيره مي‌كند.
از آن پس هر مرتبه كه مرورگر كاربر درخواست صفحه‌اي از آن وب سايت را داشته باشد، اطلاعات ذخيره شده در كوكي خوانده و به وب سايت ارسال مي‌شود.

كوكي‌ها معمولا براي ذخيره اطلاعات كاربري استفاده مي‌شوند، به‌عبارت ديگر استفاده كوكي‌ها اغلب براي شناسايي كاربران است. براي مثال حتما تا به‌حال هنگام ورود به بخش ايميل ياهو، جي‌ميل و يا سرويس‌هاي ديگر با عبارتي مانند <>Remember me on this computer مواجه شده‌ايد.

اگر شما چك‌باكسي كه اين عنوان روبرويش نوشته شده است را كليك كنيد، در واقع به سرويس مورد نظر اجازه داده‌ايد تا اطلاعات كاربري شما كه شامل نام كاربري و كلمه عبورتان است را در يك فايل متني (به‌صورت رمزنگاري شده) و در كامپيوتري كه از آن جهت اتصال به اينترنت و مشاهده صفحه مورد نظر استفاده كرده‌ايد، به‌عنوان كوكي ذخيره كند. از اين پس تا يك تاريخ مشخص، هنگام ورود جهت مشاهده ايميل‌هاي جديد از شما نام كاربري و كلمه عبوري خواسته نمي‌شود و همه اطلاعات از طريق كوكي خوانده مي‌شود.

حال با توجه به قابليت كوكي‌ها مي‌توان استفاده‌هاي بيشتري از آنها در طراحي‌هاي خود داشته باشيد، به‌عنوان مثال فرض كنيد مي‌خواهيد وب‌سايتي طراحي كنيد كه چند نوع رنگ زمينه داشته باشد يا دقيق‌تر اشاره كنيم، كاربران بتوانند به ميل خودشان و با توجه به سليقه شخصي خود از بين پنج رنگ متفاوت، يكي از آنها را جهت رنگ زمينه صفحه‌اي كه از آن بازديد مي‌كند، برگزيند. اگر قرار باشد تا با هر مرتبه بازديد از صفحه مورد نظر رنگ زمينه به‌حالت پيش‌فرض بازگردد، كمتر بازديد‌كننده‌اي از اين امكان استفاده خواهد كرد، چرا كه در هر مرتبه بازديد از صفحه بايد رنگ زمينه را انتخاب كند!

با استفاده از كوكي‌ها مي‌توان رنگي كه كاربران انتخاب مي‌كنند را ذخيره كرد و در هنگام بارگذاري مجدد صفحه كوكي ايجاد شده را خواند و تغييرات مورد نظر را اعمال كرد. استفاده از كوكي‌ها نيازمند اطلاعات كاملي است كه آن را به عهده خودتان مي‌گذاريم اما جي‌كوئري مي‌تواند ابزاري را در اختيار طراحان قرار دهد تا كار با كوكي‌ها آسان‌تر و سريع‌تر گردد.

پلاگين Cookie جي‌كوئري مي‌تواند انتخابي مناسب براي ايجاد، مديريت و حذف كوكي‌ها باشد. اين پلاگين را مي‌توانيد از نشاني زير دريافت و پس از حذف .txt از آخر نام فايل، به‌كار گيريد.

http://plugins.jquery.com/files/jquery.cookie.js.txt

مانند پلاگين‌هاي پيشين، بعد از شناسايي جي‌كوئري به مرورگر، كد شناسايي اين پلاگين را قرار دهيد:
کد:
script src="jquery.cookie.>
<>/script<js" type="text/javascript"

بعد از انجام اين كار مي‌توانيد از تابع$.cookie(name, value, options) استفاده كنيد. اين تابع همان‌طور كه مشاهده مي‌كنيد، سه پارامتر ورودي دارد: نام، ارزش و تنظيمات كه با استفاده از هر كدام مي‌توانيد كوكي دلخواه خود را ايجاد كنيد.

به‌عنوان مثال استفاده از دستور زير:
کد:
('a').click(function()ت‌//‌set$
cookie by number of days
$cookie(testcookie,test'تpath: '/', 
;ت10         expires:  
                   return false; 
;ت

مي‌تواند باعث شود تا با كليك بر روي لينكي در صفحه، كلمه test در يك فايل كوكي با نام testcookie و در مسير اصلي فايل‌هاي كوكي مرورگر با تاريخ انقضاي 10 روز، ايجاد شود.

همين‌طور اگر بخواهيد كوكي ايجاد شده را حذف كنيد، مي‌توانيد از دستوري شبيه دستور زير استفاده كنيد:
کد:
ت('a').click(function()$
;ت$cookie(test-cookie,null,تpath: '/' 
                   return false; 
;ت

اين دستور نيز باعث مي‌شود تا با كليك بر روي لينكي در صفحه فايل كوكي با نام testcookie از بين فايل‌هاي كوكي مرورگر حذف شود.

اگر چه استفاده از كوكي‌ها در برخي موارد بسيار ساده به‌نظر مي‌رسد، اما اگر اين قابليت در مرورگر‌ها وجود نداشت، انجام همان كارهاي ساده نيز امكان پذير نبود. پلاگين Cookie جي‌كوئري مي‌تواند كمك زيادي در اين قبيل از كار‌ها به شما كند.

پويا سليمي‌

منبع: ویژه نامه ی کلیک