آميبيازيس

[Mina_Mehr]

آمیبیازیس

اپیدمیولوژی و اتیولوژی

آمیبیازیس به علت گسترش جهانی و تظاهرات گوارشی شدید هم چنان یکی از مهم ترین بیماری های انگلی است. مهم ترین عامل آمیبیازیس است و کلون را مورد تهاجم قرار می دهد و بایستی از E.dispar که موجب ایجاد وضعیت ناقل بدون علامت می شود و غیر بیماری زا است افتراق داده شود. آمیبیازیس منحصراً به علت خوردن آب و غذای آلوده به آنتاموباهیستولیتیکا ایجاد شود.

تقریباً هر ساله 50 میلیون نفر در سراسر جهان به این بیماری مهاجم مبتلا می شوند و موجب 100000 مرگ می شود. بیشترین میزان شیوع در مراکز نگهداری معلولین ذهنی، هم جنس گرایان، بیماران مبتلا به ایدز، جمعیت اصیل آمریکایی و افرادی که از مناطق اندمیک (مانند مکزیک، آسیای جنوب و جنوب شرقی، آفریقای غربی و جنوبی و بخش هایی از آمریکای مرکزی و جنوبی) به تازگی مهاجرت کرده اند، دیده می شود.

پاتولوژی

آنتاموباهیستولیتیکا به سلولهای مخاطی اپی تلیوم کلون حمله می کند و زخم فلاسک مانند در لایه زیر مخاطی ایجاد می کند. سم تروفوزوئیت اثرات کشنده سلولی دارد. چنان چه تروفوزوئیت به سیستم گردش خون وریدباب راه یابد به کبد منتقل می شود و موجب ایجاد آبسه و فیبروز اطراف ورید باب می شود. آبسه های کبدی در مردان شایع تر از زنان هستند و در کودکان به ندرت دیده می شوند. زخم های آمیبی می توانند پرینه و بافت دستگاه تناسلی را تحت تأثیر قرار دهند. آبسه ها ممکن است در مغز و ریه نیز ایجاد شوند.

باز شدن آبسه های کبد موجب پریتونیت می شود. آبسه های کبدی که در لوب راست قرار دارند می توانند به ریه ها و پرده جنب گسترش یابند. عفونت پرده پریکارد اگرچه بسیار نادر است اما ممکن است در اثر گسترش آبسه های آمیبی از کبد، ایجاد شود.

درمان دارویی

مترونیدازول (Flagyl)، دهیدروامیتن و کلروکین (Aralen) داروهایی هستند که عملکرد بافتی دارند و یدوکینول (YodoXin)، دیلوکسایند فورات (Furamide) و پارومومایسین (Humantin) آمیب کش های لومنی هستند. یک داروی با عملکرد بافتی و یا سیستمیک ممکن است به خوبی جذب شود و مقادیر باقی مانده در روده در حدی نباشد که اثرات موضعی یا لومنی داشته باشد، بر عکس داروهایی که اثرات لومنی دارند به غلظت موثر در بافت نمی رسند.

ناقلان کیستی بدون علامت ( به وسیله آزمایشات مدفوع شناخته می شوند و یا افرادی که مبتلا به حالت مهاجم بیماری هستند) و بیمارانی که مبتلا به آمیبیازیس خفیف روده ای هستند بایستی دارویی که اثرات لومنی دارد مصرف کنند: پارومومایسین mg/kg 25-30 در روز، در سه نوبت به مدت 20 روز یا دیلوکسانید فورات 500 میلی گرم سه بار در روز به مدت 10 روز، میزان بهبودی حاصل از این رژیم های درمانی بین 84 درصد و 96 درصد است. دوز کودکان پارومومایسین مشابه بزرگسالان است ولی دوز مخصوص کودکان یدوکینول mg/kg 30-40 در دوز در سه روز منقسم به مدت 20 روز است و دوز مخصوص کودکان دیلوکسانید فورات mg/kg 20 در دوز در سه روز منقسم به مدت 10 روز است. داروی ارجح در دوران بارداری پارومومایسن است.

بیماران مبتلا به بیماری روده ای شدید یا آبسه های کبدی بایستی مترونیدازول به میزان 750 میلی گرم سه بار در روز به مدت 10 روز دریافت کنند سپس درمان با داروهایی که اثرات لومنی دارند و در بالا به آن ها اشاره شد ادامه یابد. در کودکان، مترونیدازول mg/kg 50 در روز در دوزهای منقسم باید استفاده شود و با یک داروی لومنی همراه شود. رژیم درمانی جایگزین شامل مترونیدازول 2.4 گرم در روز به مدت 2 روز همراه با یک داروی لومنی است.

تینیدازول ( Tindamax اخیراً وارد بازار دارویی آمریکا شده است) به میزان 2 گرم روزانه به مدت 2 روز (دوز کودکان این دارو: mg/kg 60 به مدت 5 روز است) داروی جایگزین برای مترونیدازول است. اگر پاسخ سریع به مترونیدازول یا تخلیه آبسه ها داده نشد یک رژیم آنتی بیوتیک باید به درمان افزوده شود. بیمارانی که دوزهای خوراکی مترونیدازول را نمی توانند تحمل کنند بایستی از طریق وریدی دارو دریافت کنند.

ارزیابی نتایج

پایش در بیماران مبتلا به آمیبیازیس شامل آزمایش مدفوع، سرولوژی، کلونوسکوپی یا CT در روز 7، در5 روز بعد پایان درمان و یک ماه پس از پایان درمان است. به منظور اطمینان از بهبود آبسه کبدی، در طی 4 تا 8 ماه پس از خاتمه درمان، اسکن پی در پی کبدی صورت می گیرد

[امير آشنا]

ممنون از سركار مينا خانم بابت مطالب كامل و مفيدشون

در تاييد و ادامه فرمايش مينا خانم چند نكته رو ذكر مي كنم :

1. گفته ميشه حدود 10 درصد جمعيت سراسر جهان به آميبيازيس مبتلا هستند ولي معمولا درصد بسيار كمي از اين تعداد علايم بيماري رو نشون ميدن

2. آلودگي خوراكي به آميب در اثر مصرف غذا يا آب آلوده به كيست هاي اين انگل رخ ميده

3. درصد كمي از مبتلايان دچار عوارض خطرناك كبدي ناشي از آميبيازيس ميشن و اين عوارض در بزرگسالان شايعتره

4. اين انگل به دماهاي پايين و همچنين به كلرزني هاي متداول آب مقاومت نشون ميده ، بنابراين در مصرف آب آشاميدني با وضعيت بهداشتي مبهم بايد احتياط بشه

5. نوعي آميب به نام آكانتاميبا ( Acanthamoeba ) حتي در آب هاي لوله كشي شهري هم وجود داره كه در صورت آلودگي لنزهاي تماسي زيبايي يا طبي به اين آميب مي تونه عفونت هاي شديد چشمي منجر به كوري ايجاد كنه كه بعضا ممكنه با روش هاي معمول مثل نمونه برداري و كشت هم قابل تشخيص نباشن ؛ بنابراين در اينجا هم يه بار ديگه بر ضرورت رعايت دقيق پروتكل بهداشتي مربوط به نگهداري و استفاده از لنزهاي چشمي تاكيد مي كنيم