نان برنجی کرمانشاه، شیرینی پر خاصیت

[sevda_sj]

نان برنجی به دلیل استفاده از مواد سالم، طبیعی و پرخاصیت بسیار مقوی است


بنفشه رضایی

نان برنجی، سوغات شیرین کرمانشاهی‌ها با اینکه عضوی از طبقه شیرینی‌ها محسوب می‌شود اما نه تنها مضرات آن‌ها را ندارد بلکه خواصی دارد که در کنار عطر و طعم بی‌نظیرش محبوبیتی جهانی نصیبش ساخته است.

سابقه پخت نان برنجی را به دوره قاجار نسبت می‌دهند و حداقل ۱۵۰ سال سابقه برای این شیرینی در نظر می‌گیرند. شاید به دلیل همین قدمت و محبوبیت باشد که چندی قبل در هفتمین اجلاس سراسری شورای سیاست‌گذاری ثبت آثار معنوی کشور که در شهر شاهرود برگزار شد، نان برنجی به عنوان یک میراث ملی به ثبت رسید.

نان برنجی سازگار با سلامتی
عبداللهی‌زاده از شاگردان مرحوم حاج غلامرضا جعفری، بانی نان برنجی در کرمانشاه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری سینا در کرمانشاه در خصوص خواص نان برنجی می‌گوید: «این کلوچه که خمیر مایه آن از آرد برنج است؛ با روغن کرمانشاهی، گلاب، شکر، هل، زعفران، تخم مرغ و سیاه دانه تهیه می‌شود. هر کدام از این ماده‌ها به نوبه خود در پخت نان برنجی مؤثر است اما روغن حیوانی کرمانشاهی که بوی خوش این شیرینی را سبب می‌شود معروف‌ترین جزء این شیرینی است.»

وی می‌افزاید: «نان برنجی به دلیل پخت سنتی، استفاده از مواد سالم، طبیعی و پر خاصیت بسیار مقوی است و عدم استفاده از مواد رنگی، مواد نگهدارنده و هرگونه ماده افزودنی غیر طبیعی در آن سبب شده است که این شیرینی کاملاً بهداشتی و سازگار با سلامتی محسوب ‌شود و با طعم لذیذ و خوشمزه‌اش در میان اهالی تمامی شهرهای ایران و حتی جهان شناخته شده باشد.»

این پیشکسوت نان برنجی پزی سلامت، عطر، مزه، تازگی و تردی نان برنجی را مثال زدنی می‌داند و بیان می‌کند: «بهتر است نان برنجی به صورت سنتی و با تنورهای سنتی تهیه شود و نه با فرهای جدید و مدرن زیرا معمولاً این شیرینی درون این فر‌ها شکم پخت نمی‌شود.»

وی به ماندگاری زیاد کلوچه برنجی اشاره می‌کند و می‌افزاید: «ماندگاری این شیرینی به خاطر مرغوبیت بالای آن است و اینکه از دسته شیرینی‌هایی است که در روغن سرخ نمی‌شود. این ماندگاری زیاد باعث شده ازدوران قدیم برای پذیرایی دو هفته‌ای نوروز این کلوچه مورد استفاده قرار گیرد و همینطور توشه راه مسافران عتبات عالیات باشد.»

نان برنجی را فقط از فروشگاه‌های معتبر بخرید
عبداللهی‌زاده نکته‌ای را هم به خریداران نان برنجی یادآور می‌شود و می‌گوید: «از همه مسافرین و مهمانان عزیز خواهش می‌کنم که از دستفروش‌ها، وانت بارهای دوره گرد و کسانی که در ورودی شهرهای استان اقدام به فروش نان برنجی می‌کنند، خرید نکنند زیرا این‌گونه فروشندگان برای سود بیشتر نرخ نازلی برای هر جعبه نان برنجی معیین کرده اما محصول بی‌کیفیت و غیر بهداشتی عرضه می‌کنند. مسافرین عزیز بهتر است از مغازه‌های معتبر و صاحب نام خرید کنند و به کد شناسه وزارت بهداشت، آرم، تاریخ تولید و تاریخ انقضاء روی جعبه‌ها ی نان برنجی توجه کنند.»

شهرت نیک این شیرینی ملی حساسیت مسئولین استان را نیز برای حفظ کیفیت آن در پی داشته شده است. اخیراً مدیریت نظارت بر مواد خوراکی، آشامیدنی و آرایشی بهداشتی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی اعلام کرده هرگونه استفاده از رنگ و اسانس در پخت نان برنجی ممنوع و جهت تولید محصولات زعفرانی صرفاً استفاده از زعفران طبیعی مجاز است. وی هشدار داده است در صورت مشاهده هرگونه تخلف در این زمینه اقدام قانونی لازم به عمل خواهد آمد.

خواص ترکیبات نان برنجی
هر یک از مواد به کار رفته در پخت نان برنجی دارای فوائد بسیاری است که شرح همه آنها در اینجا امکانپذیر نیست ولی می توان مختصری از این خواص را برشمرد.


گلاب، طراوت و تازگی
این مایع خوشبو و معطر تا حدودی تحریک‌کننده جریان خون بوده و بافت پوست را به تولید سلول‌های جدید تحریک می‌کند.
خوردن گلاب برای رفع سردرد و بوی بد دهان مفید است و همچنین تحریک‌کننده هورمون‌ها بوده و تا حدودی تنظیم‌کننده قاعدگی است. صاحب نظران طب سنتی خوردن گلاب را به بیماران قلبی توصیه می‌کنند و نوشیدن روزانه یک لیوان دوغ مخلوط با گلبرگ‌های گل‌ محمدی را برای تنظیم کار جهاز هاضمه خصوصا در روزهای گرم سال پیشنهاد می‌دهند.



سیاه دانه، تذهیب نان برنجی
سیاه دانه‌‌ همان دانه‌های سیاه کوچکی است که روی کلوچه‌های نان برنجی پاشیده می‌شود و ترکیب زیبایی را با زمینه زرد زعفرانی این کلوچه پدید می‌آورد. این دانه طبیعت گرمی دارد و دارای خواص درمانی بسیاری است.

سیاه دانه به دلیل داشتن ماده‌ای موسوم به تیموکیتون، دارای اثرات ضد تشنجی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد سیاه دانه می‌تواند موجب تاخیر در زمان شروع تشنج و کاهش مدت آن شود. کاهش نفخ شکم و دفع گازهای معده، زیاد کردن شیر مادران وتنظیم قاعدگی از خواص دیگر این دانه کوچک است. مصرف سیاه دانه با سرکه باعث دفع کرم دستگاه گوارشی می‌شود واستفاده از مخلوط آسیاب شده آن با عسل برای تسکین درد رحم و پس درد زایمان مفید است.

زعفران، گل سرسبد
زعفران یکی از ترکیبات اصلی در نان برنجی زعفرانی می‌باشد. این گیاه اعجاب انگیز موجب کاهش چربی و کلسترول خون می‌گردد. زعفران آرام بخش، اشتها آور، ضد اسپاسم، پیشگیری کننده از بیماریهای قلبی و سرطان، تقویت کننده حافظه و کاهش دهنده فشار خون است. همچنین از گیاه زعفران در درمان بیماری آسم، بیماریهای پوستی، بیماری‌های چشم، عفونت ادراری، یرقان، پیش انداختن قاعدگی، رفع نفخ شکم، درمان معده درد و درمان کم خونی استفاده می‌شود.

زعفران به هضم غذا کمک می‌کند و تقویت کننده معده می‌باشد و به عنوان مسکن بویژه در دردهای لثه کاربرد دارد. این گیاه خواص ضد سرطانی دارد و به عنوان یک داروی ضد تومور و جمع کننده رادیکالهای آزاد عمل می‌کند.

روغن کرمانشاهی با شهرت جهانی
روغن کرمانشاهی که از شیر گاو و گوسفند به دست می‌آید به عنوان بهترین نوع روغن زرد در ایران شهرت دارد و در واقع سرگل مواد نان برنجی محسوب می‌شود. آخرین تحقیقات علمی دنیا نشان می‌دهد که اسید آراشیدونیک روغنهای حیوانی سبب افزایش HDL و کاهش LDL می‌شود. از نظر طب اسلامی وطب سنتی خواص روغن حیوانی بیشمار است. از آن جمله می‌توان به استخوانسازی، کاهش غلظت خون، کاهش چربیهای زاید شکم، شادابی و سفیدی پوست و سمزدایی از بدن اشاره کرد. همچنین جالب است بدانید تغذیهٔ سلولهای عضلهٔ قلب از اسیدهای چرب است واین اسید‌ها تنها در روغن حیوانی به وفور یافت می‌شود. یکی از ارکان طول عمر وجوانی پایدار از نظر طب سنتی مصرف مداوم روغن حیوانی است.


تخم مرغ، پروتئین خالص
تخم مرغ حاوی ویتامین‌های ضروری متفاوتی است که برای سلامت بدن لازم هستند مثل ویتامین 2Bکه باعث می‌شود بدن مواد غذایی را به انرژی تبدیل کند، ویتامین 12B که برای تولید گلبول‌های قرمز ضروری است، ویتامین A یا‌‌ همان رتینول که قوهٔ بینایی را تقویت می‌کند، ویتامین E که با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کند. رادیکال‌های آزاد به سلول‌ها و بافت‌های بدن آسیب می‌زند که دلیل اصلی ابتلا به سرطان است.
تخم مرغ سرشار از آهن، روی و فسفر است که بدن به آن‌ها نیاز فراوانی دارد. علاوه بر این تخم مرغ حاوی ید نیز هست که برای هورمون‌های تیروئید حیاتی محسوب می‌شود و سلنیوم موجود در آن، آنتی اکسیدانی است که در مقابله با سرطان موثر عمل می‌کند.



برنج، روح کلوچه برنجی
همانطور که از نام نان برنجی پیداست این شیرینی به جای آرد گندم از آرد برنج به خصوص برنج گرده درست می‌شود. برنج سرشار از کربوهیدارات است و به عملکرد طبیعی مغز کمک می‌کند. ازآنجا که برنج ایرانی مقدار کمی سدیم دارد، برای آن‌ها که از مشکل فشارخون بالا رنج می‌برند بسیار مفید است. برنج غلات کامل و سرشار از فیبر غیرمحلول است که می‌تواند از بدن دربرابر برخی سرطان‌ها محافظت کند.

دانشمندان بسیاری باور دارند که چنین فیبرهای غیرمحلولی برای محافظت از بدن در برابر سلول‌های سرطانی لازمند.

همچنین چینی‌ها معتقدند که برنج اشتها را به طور قابل ملاحظه‌ای بالا برده و بیماری‌های شکم و گوارش را درمان می‌کند.

باید گفت برنج منبع عالی از ویتامین‌ها و موادمعدنی مثل نیاسین، ویتامین D، کلسیم، فیبر، آهن، تیامین و ریبوفلاوین به شمار می‌رود.

این ماده مغذی سرشار از نشاسته مقاومی است که به شکل هضم نشده به روده می‌رسد و به رشد باکتری‌های مفید برای عملکرد عادی روده‌ها کمک می‌کند.

گفته می‌شود برنج حاوی سطح بالایی از موادمغذی انتقال دهنده عصبی است که می‌تواند از بروز بیماری آلزایمر تا حد زیادی پیشگیری کند.

با وجود خواص و مزایایی که در مورد نان برنجی برشمردیم باید متذکر شد در خوردن نان برنجی هم بد نیست تعادل را نگه داشت چون مصرف زیاد آن مانند هرخوراکی دیگر می‌تواند عوارضی را برای سلامتی در پی داشته باشد و شما را درگیر مشکلاتی کند به یاد داشته باشد در این کلوچه همچون تمام شیرینی های دنیا مقداری شکر به کار رفته که کمتر مزیتی در خصوص آن می توان نام برد.