ازدواج فاميلي يكي از عوامل مهم بروز ناشنوايي است

[هیوا]

ژن كم‌شنوايي، ژن بسيار شايعي است و ازدواج فاميلي يكي از عوامل مهم بروز كم‌شنوايي و ناشنوايي در كشور است.

دكتر محمد اجل‌لوئيان، فلوشيپ جراحي گوش و رئيس مركز كاشت حلزوني بيمارستان بقيه‌الله به همشهري گفت: ژن كم‌شنوايي حتي در افراد سالم هم وجود دارد و ۹۰درصد ناشنوايان از پدر و مادر شنوا به دنيا مي‌آيند؛ يعني ژن كم‌شنوايي، ژن بسيار شايعي است اما ازدواج فاميلي يكي از عوامل مهم بروز كم‌شنوايي و ناشنوايي در كشور است. وي افزود: متأسفانه در كشور ما ناشنوايان مانند ديگر معلولان جسمي، حركتي و حسي با مشكلات عديده‌اي روبه‌رو هستند. دكتر اجل لوئيان مهم‌ترين علل بروز ناشنوايي را 3 مرحله قبل از تولد، حين تولد و بعد از تولد ذكر كرد و گفت: قبل از تولد، ازدواج فاميلي و عوامل ژنتيك، ابتلاي مادر به سرخجه و ديگر بيماري‌هاي عفوني مي‌تواند به كم‌شنوايي يا ناشنوايي منجر شود.وي افزود: نوزاد حين تولد مي‌تواند به‌علت كمبود اكسيژن و شرايط نامناسب وضع حمل مادر دچار اين مشكل شود و پس از تولد عوامل بسياري مي‌تواند تأثيرگذار باشد. ابتلاي كودك به بيماري‌هايي نظير اوريون، عفونت‌ها، مننژيت، يرقان (زردي)، عفونت‌هاي درمان‌نشده گوش، ضربه شديد به گوش، قرار گرفتن نوزاد در برابر صوت غيراستاندارد و مواردي از اين قبيل كه در ابتلاي فرد به كم‌شنوايي يا ناشنوايي تأثير دارد.به گفته وي، يكي از چالش‌هاي بزرگ در درمان اختلالات شنوايي حسي عصبي اين است كه براي كم‌شنوايي‌هاي ناشي از تخريب سلول‌هاي مويي حلزون يا مراكز عصبي بالاتر، درمان قطعي وجود ندارد و تنها با استفاده از اقدامات توانبخشي مثل سمعك، جبران تقريبي اين اختلالات ميسر مي‌شود.در عين حال در مواردي كه سلول‌هاي مويي كاملا از بين رفته و قابل بازسازي نيست راهي جز كاشت الكترود حلزوني وجود ندارد.وي افزود: بيش از 250‌ميليون فرد ناشنواي مادرزاد در كل دنيا وجود دارند كه اين ناشنوايي عموماً ناشي از انهدام گيرنده‌هاي حسي شنوايي (سلول‌هاي مويي) و اعصاب مربوط به آنهاست.كار اصلي سلول‌هاي مويي كه در داخل حلزون گوش داخلي قرار دارند اين است كه ارتعاشات مكانيكي صوت را تبديل به پيام‌هاي الكتريكي مي‌كنند، سپس اين پيام‌ها از طريق عصب شنوايي به مغز مي‌رسند.زماني كه سلول‌هاي مويي آسيب ببينند، فرد دچار كم‌شنوايي يا ناشنوايي مي‌شود؛ البته گاهي ممكن است پس از رفع علت، اين سلول‌ها مجدداً بازسازي شده و به فعاليت خود ادامه دهند اما در اكثر موارد چنين امكاني وجود ندارد و كم‌شنوايي، دائمي خواهد بود.
دكتر اجل لوئيان گفت: بررسي ژني نشان داد كه تمامي سلول‌هاي تكثير شده، خصوصيات تبديل‌شدن به سلول‌هاي گوش داخلي و بافت‌ها و ارگان‌هاي مربوط را دارند.بررسي‌ها نشان مي‌دهد، دانشمندان براي نخستين بار، از اندام شنوايي جنين انسان، سيستم سلول‌هاي بنيادي با قابليت تكثير و تبديل و بازسازي شدن را استخراج كرده‌اند، كه مي‌توان از اين سلول‌ها براي مطالعه روي تكامل عصب شنوايي و سلول‌هاي مويي و درمان ناشنوايي با استفاده از سلول بنيادي بهره برد.علل افت شنوايي در بالغين افت شنوايي در بالغين مي‌تواند علل مختلفي چون بيماري‌ها، عفونت، داروهاي اتوتوكسيك، در معرض نويز قرار گرفتن، تومورها، تروما و پير گوشي داشته باشد. اين افت شنوايي مي‌تواند با وزوز هم توأم باشد. اما وزوز به خودي خود و بدون كم‌شنوايي هم مي‌تواند بروز كند.برخي علل كم‌شنوايي در بالغين به اين شرح است:اتوسكلروزيس: بيماري‌اي كه كپسول گوش مياني و به‌ويژه تحرك استخوانچه ركابي (‌يكي از 3 استخوانچه گوش مياني‌) را متأثر مي‌سازد. بيماري منير: اين بيماري بخش غشايي گوش داخلي را درگير ساخته و با علائمي چون كم‌شنوايي، سرگيجه و احساس صدا در گوش (‌وزوز) توأم است.دارو‌ها: دارو‌هايي كه در كنترل و درمان بيماري‌هاي مختلف به كار مي‌روند، مي‌توانند براي گوش اثر سمي داشته باشند. از آن جمله آنتي بيوتيك‌هاي آمينوگليكوزيد (مثل استرپتومايسين، نئومايسين و كانامايسين) ساليسيلات‌هايي چون آسپيرين (‌درصورت استفاده با دوز بالا‌)، ديورتيك‌هاي حلقوي ( از جمله لازيكس و اتاكرينيك اسيد) و دارو‌هاي مورد استفاده در شيمي درماني ( ازجمله سيس پلاتين، كربوپلاتين و نيتروژن موستارد).اكوستيك نوروما: نوعي تومور گوش است كه منجر به افت شنوايي مي‌شود. اكوستيك نوروما از عصب 8 مغزي ناشي شده و نخستين علامت آن احساس كم‌شنوايي در يك گوش توأم با احساس پري در همان گوش است. علاوه براين،تروما هم مي‌تواند سبب افت شنوايي شود. از جمله تروماها مي‌توان به شكستگي استخوان تمپورال، سوراخ شدن پرده گوش توسط جسم خارجي و تغييرات ناگهاني فشار هوا اشاره كرد. افت شنوايي ناشي از سن، پيرگوشي ناميده مي‌شود.اين بيماري توأم با دژنراسيون گوش داخلي (حلزون)است.پيرگوشي همچنين ممكن است ساير بخش‌هاي سيستم شنوايي را نيز درگير سازد. افت شنوايي ماهيتي پيش‌رونده داشته و نخست فركانس‌هاي بالا را درگير مي‌سازد. چنانچه روند بيماري بعد از 20‌سالگي آغاز شود حدود 55 تا 65‌سالگي فركانس‌هاي گفتاري درگير خواهد شد.استفاده از هندزفري با صداي شديد باعث افت شنوايي مي‌شوداستفاده زياد از هندزفري و هدفون براي برخي از افراد به‌صورت عادت درمي‌آيد و اين امر باعث مي‌شود سيستم‌هاي حساس گوش داخلي كه تعداد زيادي از سلول‌هاي ظريف مويي شكل در آن قرار دارد صدمه ببيندكه اين امر به‌تدريج موجب كاهش حساسيت گوش به صداهاي بلند خواهد شد.دكتر اجل لوئيان گفت: از بين رفتن سلول‌هاي مويي باعث تغيير آستانه شنوايي گوش مي‌شود و افراد به صداهاي بلند عادت مي‌كنند؛ وزوز گوش يا صداهاي آزاردهنده در گوش از ديگر عوارض استفاده از سيستم‌هاي گوشي (هندزفري و هدفون) است. وي ادامه داد: استفاده از هندزفري و هدفون حين انجام ورزش هيچ خطري را ايجاد نمي‌كند و نكته‌اي كه بايد توجه شود اين است كه افراد نبايد هنگام ورزش كردن صداي لوازم صوتي مورد استفاده را زياد كنند.اين متخصص گوش و حلق و بيني اظهار كرد: شدت صدا در هنگام استفاده از هندزفري و هدفون بستگي به ميزان شنوايي فرد دارد و افراد بايد سعي كنند از كمترين شدت صوتي هنگام استفاده از اين سيستم‌ها بهره گيرند.